*_ Zakazywanie publikacji, bez podania czasowych ram jego obowiązywania, jest niezgodne z konstytucją - _orzekł Trybunał Konstytucyjny przychylając się tym samym do wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich. Najbardziej znanym przykładem obowiązującego, sądowego zakazu publikacji jest sprawa filmu _ Witajcie w życiu _ Henryka Dederki. *
Trybunał odroczył na 15 miesięcy wykonanie wyroku ws. sądowego zakazu publikacji.
Sędziowie badali, czy adekwatnym ograniczeniem wolności słowa jest możliwość zakazywania przez sądy publikacji na dany temat przed ogłoszeniem wyroku. Chodzi o procesy przeciwko mediom o ochronę dóbr osobistych.
Najbardziej znanym przykładem obowiązującego do dziś sądowego zakazu publikacji jest sprawa filmu _ Witajcie w życiu _ Henryka Dederki, opowiadającego o kulisach działalności sieci sprzedaży bezpośredniej Amway. Na wniosek dystrybutorów Amwaya emisja została zablokowana w 1997 r. Wiosną tego roku sąd zakazał dalszego rozpowszechniania książki _ Nocnik _ Andrzeja Żuławskiego - do czasu zakończenia procesu Weroniki Rosati przeciw Andrzejowi Żuławskiemu.
Wniosek o zbadanie odpowiednich przepisów Kodeksu postępowania cywilnego skierował do TK Rzecznik Praw Obywatelskich. Trybunał rozpoznał wniosek Rzecznika dotyczący postępowania zabezpieczającego w sprawach przeciwko środkom społecznego przekazu o ochronę dóbr osobistych. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 755 § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego jest niezgodny z art. 14 oraz art. 54 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji przez to, że nie określa ram czasowych na zabezpieczenie polegające na zakazie publikacji w sprawach przeciwko środkom społecznego przekazu o ochronę dóbr osobistych. Przepis ten traci moc obowiązującą z upływem piętnastu miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw.
Zgodnie z prawem w sprawach przeciwko środkom społecznego przekazu o ochronę dóbr osobistych, sąd odmawia udzielenia zabezpieczenia polegającego na zakazie publikacji, jeżeli zabezpieczeniu sprzeciwia się ważny interes publiczny. Przesłanka udzielenia zabezpieczenia polegającego na zakazie publikacji w niniejszych sprawach jest więc spełniona w wypadkach, gdy brak jest okoliczności, które przemawiałyby za istnieniem ważnego interesu publicznego w opublikowaniu danej publikacji. W takich jedynie sprawach sąd będzie mógł udzielić zabezpieczenia.
W ocenie Trybunału Konstytucyjnego, faktyczne ograniczenie wolności prasy może więc wystąpić tylko w sytuacji wyjątkowej. Może być nałożone przez uprawniony do tego niezawisły sąd w konkretnej relacji prawno-procesowej. Zabezpieczenie stanowi bowiem decyzję procesową związaną ściśle z trwającym postępowaniem sądowym, którego celem i podstawą jest konieczność ochrony interesów prawnych strony procesowej. Z tych względów Trybunał przyjął, że badana instytucja nie budzi wątpliwości z punktu widzenia norm konstytucyjnych.
Trybunał przyjął, że zasadne byłoby wprowadzenie czasowego ograniczania stosowania zakazu publikacji, poprzez wprowadzenie istotnych gwarancji prawnych szybkiego załatwiania spraw przeciwko środkom społecznego przekazu o ochronę dóbr osobistych, w których zastosowane zostało to zabezpieczenie.
Sędziowie uznali, że niedopuszczalny byłby stan, w którym czasowy zakaz publikacji przeobraziłby się w zakaz o charakterze trwałym. Taka praktyka byłaby bowiem niezgodna z konstytucją. W związku z tym ustawodawca powinien uzupełnić obowiązujące przepisy tak, aby zdyscyplinować sądy celem sprawnego załatwiania spraw. W szczególności można rozważyć wprowadzenie ustawowo określonego terminu rozpatrzenia sprawy, w której dokonano zabezpieczenia w postaci zakazu publikacji.