Trwa ładowanie...
Zaloguj
Notowania
Przejdź na

Służby specjalne w Polsce. Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok ws. podsłuchów i billingów

0
Podziel się:

Sędziowie uznali skargę Rzecznika Praw Obywatelskich za zasadną. MSW i Policja obiecują wprowadzenie niezbędnych zmian.

Służby specjalne w Polsce. Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok ws. podsłuchów i billingów
(AGENCJA SE/East News)

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że niekonstytucyjne są nieprecyzyjność zapisów dotycząca podsłuchów oraz brak organu zewnętrznego kontrolującego działania służb specjalnych. Unieważnienie zapisów uznanych za niekonstytucyjne zgodnie z decyzją TK nastąpi za 18 miesięcy. Na decyzję sędziów zareagowała już Komenda Główna Policji.

Aktualizacja 15:22

Wyrok to konsekwencja skargi Rzecznika Praw Obywatelskich i Prokuratora Generalnego na przepisy regulujące działania służb o dostępie do bilingów i zasadach stosowania kontroli operacyjnej, takiej jak np. podsłuchy .

Stanisław Trociuk, zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich podkreślał, że skarżący nie kwestionowali potrzeb służb specjalnych - chcieli tylko regulacji zgodnych z konstytucją i prawami człowieka. Prawnik stwierdził, że ustawa zasadnicza musi być traktowana poważnie, dlatego _ jeśli mówi się o ochronie prawa do prywatności, to obywatel musi mieć zapewnioną możliwości ochrony tego prawa nawet wówczas, gdy władza niejawnie ingeruje w jego dobro _.

- _ Ogłoszone rozstrzygnięcie jest krokiem naprzód, jeśli chodzi o ochronę praw obywatelskich w Polsce. Trybunał wyznaczył granice działania władzy publicznej, gdy chodzi o stosowanie technik operacyjnych, nawet tam gdzie uznał zaskarżone przepisy za zgodne z konstytucją _ - mówił Trociuk komentując ogłoszony wyrok TK.

- _ Państwo mogło uzyskiwać i gromadzić dane retencyjne o obywatelu, a obywatel nawet o tym nie wiedział. Teraz uzyska prawo do informacji i do ewentualnego złożenia skargi do sądu _ - tłumaczył Trociuk, podkreślając wagę wyrażonego przez TK nakazu stosowania kontroli zewnętrznej do mechanizmu uzyskiwania billingów obywateli.

RPO przedstawił długą listę zastrzeżeń

Irena Lipowicz, Rzecznik Praw Obywatelskich kwestionowała odpowiednie przepisy ustaw o Policji, Straży Granicznej, Służbie Celnej, kontroli skarbowej, Żandarmerii Wojskowej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego i Służbie Wywiadu Wojskowego. Dają one prawo uzyskiwania od operatorów danych telekomunikacyjnych obywateli, czyli informacji do kogo należy dany numer telefonu komórkowego, wykazów połączeń, danych o lokalizacji telefonu oraz o numeru IP komputera.

Rzecznik Praw Obywatelskich podkreślał w skardze, że dostęp służb do billingów nie jest dziś ograniczony wagą przestępstwa; nie jest też kontrolowany przez sądy (jak np. podsłuch). Zwraca uwagę, że ich istotna część nie podlega zniszczeniu, nawet gdy okazały się nieprzydatne. Kwestionuje, że nie przewiduje się informowania danej osoby, iż po jej dane sięgnięto. Podkreśla, że nie ma wyłączeń od dostępu do billingów wobec osób objętych tajemnicą zawodu.

RPO dodawał również, że służby nie muszą uzyskiwać zgody sądu na dostęp do billingów, jak jest to konieczne np. przy podsłuchach. Służby nie są też tu związane warunkami kontroli operacyjnej, która jest możliwa tylko, jeśli _ inne środki okazały się bezskuteczne _ i dotyczy wyłącznie ściśle określonych przestępstw. Lipowicz zwracała uwagę, że istotna część pobranych billingów nie podlega zniszczeniu, nawet gdy okazały się nieprzydatne.

Lipowicz kwestionuje też, że ustawy nie regulują precyzyjnie celu gromadzenia billingów i że nie przewidują informowania danej osoby, iż po jej dane sięgnięto. Podkreśla, że nie przewiduje się wyłączeń od dostępu do billingów żadnej kategorii osób - choć mogą być one objęte tajemnicą notarialną, adwokacką, lekarską lub dziennikarską.

Służby specjalne uznają korzystanie z billingów i stosowanie kontroli operacyjnej za niezbędne w swej pracy i podkreślają, że z tych środków korzystają oszczędnie. Skarżący chcą, by odpowiednie przepisy były obwarowane gwarancjami pod kątem przestrzegania zasad konstytucyjnych.

Ministerstwo obiecuje zmiany

Minister spraw wewnętrznych Bartłomiej Sienkiewicz, który koordynuje służby specjalne, zapewnił że w ciągu 18 miesięcy zakwestionowane przez Trybunał Konstytucyjny przepisy dotyczące kontroli operacyjnej zostaną doprecyzowane.

_ - To naturalne, że Trybunał Konstytucyjny dostrzegł niedoskonałości polskiego prawa regulujące kwestie zbierania informacji przez służby specjalne i policję _ - powiedział Sienkiewicz pytany o orzeczenie TK.

Zapewnił, że w ciągu 18 miesięcy - tyle dał TK na zmianę podważonych przepisów - prawo zostanie doprecyzowane.

_ - Dopiero po zapoznaniu się z pisemnym uzasadnieniem orzeczenia będziemy mieli pełną jasność, który z zapisów obowiązującego porządku prawnego został przez TK wskazany jako niezbędny do uzupełnienia _ - dodał szef MSW.

- _ 18 miesięcy to jest z jednej strony bardzo długo, ale z drugiej strony - biorąc pod uwagę stopień skomplikowania materii prawnej i konieczność prowadzenia konsultacji społecznych - to jest stosunkowo krótki termin. Niewątpliwie będziemy musieli dość szybko dokonać poprawek w ustawach i zmian w prawie _ - powiedział minister.

Policja już zareagowała na decyzję trybunału

Komendant główny policji gen. insp. Marek Działoszyński zapowiedział w dzisiaj, że w policji powstanie instytucja niezależnego pełnomocnika, który będzie nadzorował pozyskiwanie i wykorzystywanie danych retencyjnych, czyli tzw. billingów.

_ - Doprecyzujemy kwestie związane ze stosowaniem kontroli operacyjnej, a także stworzymy instytucję niezależnego pełnomocnika, który będzie mógł nadzorować pozyskiwanie i wykorzystywanie przez funkcjonariuszy danych retencyjnych, czyli tzw. billingów _ - powiedział Działoszyński pytany przez o orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego ws. kontroli operacyjnej.

Podkreślił, że TK nie zakwestionował całkowicie tych przepisów. Dodał, że wyrok TK jest _ bardzo wyważony _. _ Jest on w jakimś sensie zbieżny z postulatami, które wygłaszałem w Trybunale Konstytucyjnym prosząc o wyważone i rozsądne podejście _ - powiedział Działoszyński.

_ - Z punktu widzenia policji, która musi pracować efektywnie, to orzeczenie nie powoduje sytuacji, w której nasza efektywność by spadła _ - powiedział Działoszyński. Zaznaczył, że obecne prawo będzie obowiązywało przez najbliższe 18 miesięcy.

- _ Zawsze kiedy mówimy o wolnościach i swobodach obywatelskich, musi wystąpić konsensus między prawem do tego, żeby żyć bezpiecznie, a tym, żeby mieć wolności. Tymi wolnościami obywatel w demokratycznym państwie musi się podzielić ze służbami, które mają mu zapewnić bezpieczeństwo _ - powiedział PAP Działoszyński.

TK w pełnym składzie badał w środę skargi RPO Ireny Lipowicz z 2011 r. dotyczące zasad kontroli
operacyjnej służb oraz sięgania przez nie po bilingi obywateli. Rozpatrywał też wnioski prokuratora
generalnego Andrzeja Seremeta, który w 2012 roku zaskarżył nieprecyzyjność zapisów o kontroli
operacyjnej oraz dopuszczalność podsłuchiwania osób, których tajemnice zawodowe są prawnie
chronione (m.in. adwokatów, lekarzy, dziennikarzy).

Czytaj więcej w Money.pl
Trybunał bada przepisy o inwigilacji Trybunał rozpatruje skargę Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczącą zasad kontroli operacyjnej służb czyli np. podsłuchów i kontroli korespondencji, oraz sięgania przez nie po billingi obywateli.
Billingi i podsłuchy w Trybunale Skargi złożyli: Rzecznik Praw Obywatelskich oraz Prokurator Generalny. Sprawa jest obszerna i skomplikowana.
Polskie służby specjalne łamały prawo? Chodzi o podsłuchy, przegląd korespondencji i billingów.
wiadomości
wiadmomości
Oceń jakość naszego artykułu:
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
Źródło:
money.pl
KOMENTARZE
(0)