Wszystkie kluby opowiedziały się za wprowadzeniem do polskiej procedury cywilnej protokołów elektronicznych z zapisem przebiegu rozpraw sądowych. Przepisy w tym zakresie miałyby wejść w życie od lipca.
Po nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego zasadą ma stać się sporządzanie podczas rozprawy protokołu elektronicznego, czyli zapisu dokonanego za pomocą urządzeń technicznych rejestrujących dźwięk albo obraz i dźwięk. Gdy ze względów technicznych nie będzie to możliwe, ma być spisywany tradycyjny protokół.
Wdrożenie rozwiązań umożliwiających korzystanie z protokołu elektronicznego przez sądy wymaga poniesienia wydatków z budżetu państwa w wysokości ok. 250 mln zł. W pierwszym roku po wejściu w życie ustawy - tj. 2010 - wydatki mają wynieść ok. 40 mln zł, w ciągu kolejnych dwóch lat - 210 mln zł.
Protokół elektroniczny oraz protokół sporządzany na dotychczasowych zasadach będą sobie równoważne pod względem skutków prawnych. W szczególnych przypadkach, np. na potrzeby osób niesłyszących, możliwe ma być spisanie nagrania.
Zgodnie z projektem, nad którym prace dobiegają końca w Sejmie, wyposażenie konieczne do sporządzania protokołów elektronicznych najpierw ma zostać zainstalowane w sądach apelacyjnych i okręgowych.
Ma to pozwolić na uniknięcie sytuacji, w której sąd odwoławczy, zapoznając się z aktami sprawy zawierającymi zapis elektroniczny, nie będzie dysponował możliwościami jego odtworzenia. Wyposażanie sal sądowych w sprzęt audio-wideo odbywać się ma sukcesywnie aż do roku 2012.
Stanowiska klubów i kół przedstawiali w środę w Sejmie - Andrzej Czuma (PO), Adam Rogacki (PiS), Stanisław Rydzoń (Lewica), Józef Zych (PSL) oraz Marian Filar (DKP SD). Regulacja nie wywołała kontrowersji; zasadna, potrzebna, oczywista - mówili o niej posłowie. Trzecie czytanie projektu ma się odbyć w bloku głosowań.
Utrwalanie przebiegu rozpraw w sposób elektroniczny praktykowane jest już w wielu państwach - m.in. Australii, Hiszpanii, USA i Wlk. Brytanii.
Zwolennicy tego rozwiązania podkreślają, że rejestracja dźwięku czy obrazu pozwala na wierne odnotowanie sformułowań uczestników postępowania. Obecnie sędzia zmuszony jest czasami przerywać wypowiedź przesłuchiwanego lub ją modyfikować, a nawet skracać w celu dokonania zapisu. Zwolnienie przewodniczącego z konieczności dyktowania protokolantowi treści protokołu ma skrócić czas trwania posiedzeń.
_ - Elektroniczny sposób protokołowania skróci przebieg rozprawy, bo odpada konieczność dyktowania protokolantowi oraz odczytywania zeznań, ale z drugiej strony znacznie przedłuży czas zapoznawania się z protokołem _ - wskazuje tymczasem Stowarzyszenia Sędziów Polskich _ Iustitia _.
Obecnie _ półgodzinne wywody strony można w protokole skwitować jednym zdaniem: wnosi i wywodzi jak w pozwie _ - przypomniano w opinii. Zapoznanie się z pisemnym protokołem nie trwa więc długo, tymczasem zapoznanie się z protokołem elektronicznym będzie trwało tyle, co wypowiedź strony.
