Polska nie jest państwem prawa i dzisiaj raczej oddala się od tej szczytnej konstytucyjnej zasady, niż zmniejsza dystans do upragnionego celu.
Takie wnioski nasuwają się nieodparcie po analizie wyników sondażu, który na zlecenie Gazety Prawnej przeprowadziła PBS na reprezentatywnej grupie Polaków. Trudno mówić o państwie prawa, gdy społeczeństwo wystawia tak niskie noty wszystkim najważniejszym instytucjom, które to państwo prawa mają budować. Ponad połowa badanych (55 proc.) uważa, że organy państwa nie zapewniają przestrzegania prawa w państwie.
Okazuje się, że policji i urzędnikom Polacy ufają dzisiaj bardziej niż sądom powszechnym, które mają stać na straży równowagi w państwie. Gorsze notowania wśród obywateli mają tylko instytucje ustrojowo polityczne: rząd, któremu ufa 25 proc. społeczeństwa, i Sejm z jeszcze niższą notą (22 proc.).
_ Jeszcze nie tak dawno sędzia na skali zawodowego prestiżu zajmował zaszczytne trzecie miejsce, zaraz za profesorem wyższej uczelni i lekarzem. Teraz jest to 13 miejsce, po murarzu i tokarzu. _ *Nie tylko z winy polityków *
W orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego wielokrotnie podkreślano, że zaufanie obywateli do państwa i tworzonego przezeń prawa jest ważnym składnikiem państwa prawa. Oczywiście, nawet w najlepiej urządzonym państwie przytrafiają się potknięcia, a prawa i wolności obywateli są naruszane.
Wyjątkowo dotkliwa porażka
Blisko 80 proc. społeczeństwa uważa, że nasze sądy traktują ludzi w sposób, który nie gwarantuje obywatelom równości wobec prawa. Tylko 13 proc. społeczeństwa jest przekonane, że sądy wszystkich obywateli traktują tak samo.
Polski wymiar sprawiedliwości oskarżany jest o korupcję. Ponad połowa społeczeństwa (53 proc.) uważa, że korupcja w naszych sądach jest zjawiskiem częstym, a tylko 11 proc. jest zdania, że korupcji w wymiarze sprawiedliwości nie ma.
Oczywiście, wysuwając zarzut korupcji pod adresem wymiaru sprawiedliwości, trzeba zdawać sobie sprawę, że wszelkie generalizowanie jest niebezpieczne. Używając tak ogólnych stwierdzeń jak to, że polski wymiar sprawiedliwości jest skorumpowany, należy zdawać sobie również sprawę z tego, że w ten sposób krzywdzimy po prostu wielu uczciwych, oddanych sprawiedliwości ludzi.