Orban złamał prawo unijne w sprawie inspektora ochrony danych

Premier Węgier Viktor Orban złamał unijne przepisy, zwalniając w 2012 roku inspektora ochrony danych przed upływem jego kadencji - orzekł dziś Trybunał Sprawiedliwości UE. Ten wyrok najpewniej po raz kolejny wywoła napięcie między Brukselą a Budapesztem.

We wrześniu 2008 r. Andras Jori został na sześć lat mianowany inspektorem ochrony danych. Jednak węgierski parlament postanowił zreformować system ochrony danych i od 2012 r. w miejsce stanowiska inspektora ustanowić krajowy urząd ochrony danych i wolności informacji. Kandydata na szefa tego organu zgłasza premier, a mianuje go prezydent.

Dlatego Jori musiał zakończyć sprawowanie funkcji przed końcem kadencji. Prezesem nowego organu na dziewięć lat został Attila Peterfalvi.

Skargę w tej sprawie do Trybunału wniosła Komisja Europejska, która uznała, że skrócenie kadencji Joriego naruszyło unijną dyrektywę w sprawie ochrony danych osobowych z 1995 r.

Dziś Trybunał przyznał rację KE i orzekł, że Orban, którego konserwatywna partia Fidesz zwyciężyła w niedzielnych wyborach parlamentarnych, ograniczył niezależność organu odpowiedzialnego za ochronę danych osobowych.

_ Skracając kadencję organu nadzorczego ochrony danych osobowych, Węgry uchybiły zobowiązaniom wynikającym z dyrektywy _ - czytamy w komunikacie. Dodano w nim, że _ niezależność organu nadzorczego obejmuje w sposób konieczny obowiązek poszanowania kadencji owego organu i kończenie jej jedynie z poszanowaniem właściwych przepisów _.

W reakcji na decyzję Trybunału komisarz UE ds. sprawiedliwości Viviane Reding oceniła, że brak niezależnego inspektora danych osobowych na Węgrzech oznaczał _ zaniżenie poziomu ochrony danych _.

Rzeczniczka węgierskiego ministerstwa sprawiedliwości nie skomentowała wyroku. Powiedziała, że przedtem rząd musi mu się dokładnie przyjrzeć.

W ciągu ostatnich czterech lat kilkakrotnie dochodziło do spięć między Komisją Europejską a węgierskim premierem z powodu wprowadzanych przez niego kontrowersyjnych przepisów. Spory dotyczyły nie tylko ochrony danych, ale też niezależności banku centralnego i sądownictwa czy reform, które według KE mogą być niezgodne z demokratycznymi ideałami UE, a także ryzykowne ekonomicznie.

Rząd Orbana odrzucał krytykę, argumentując, że przygniatające zwycięstwo Fideszu w wyborach z 2010 roku dało partii demokratyczny mandat do przeprowadzania reform. Orban wprowadził m.in. nadzwyczajne opodatkowanie banków i znacjonalizował prywatne fundusze emerytalne.

Orzeczenie Trybunału UE oznacza, że Węgry powinny przywrócić Joriego, którego kadencja mija we wrześniu br. Jednak w praktyce KE nie ma narzędzi, by szybko wyegzekwować wyrok.