Jak nauczać historii? Debatują u prezydenta

Jest to już druga debata dotycząca zmian w nauczaniu historii w szkołach ponadgimnazjalnych zorganizowana przez prezydenta. Do udziału w niej tak jak poprzednio zaproszono minister edukacji Krystynę Szumilas, twórców nowej podstawy programowej nauczania oraz krytyków reformy edukacji.

Według doradcy prezydenta prof. Tomasza Nałęcza, _ intencją prezydenta jest to, by podjąć debatę jak szkoła ma uczyć wątku tematycznego Ojczysty Panteon i ojczyste spory, bo rzecz jest zupełnie nowa _. Zdaniem Nałęcza, Bronisław Komorowski chce, by w efekcie debat na koniec roku przygotować _ wzorcowe scenariusze zajęć _, jako pomoc dla nauczycieli.

Nowa podstawa programowa nauczania wprowadzana jest stopniowo do szkół od 1 września 2009 r. Obecnie obowiązuje w przedszkolach, klasach I-III szkół podstawowych i klasach I-III gimnazjów. Od 1 września 2012 r. wprowadzana będzie w szkołach ponadgimnazjalnych. Będzie też kontynuowane wprowadzanie jej w szkołach podstawowych.

Rozporządzenie w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego określa cele i treści nauczania, umiejętności uczniów oraz zadania wychowawcze szkoły. W podstawie zapisano, co uczeń będzie musiał umieć na zakończenie danego etapu edukacyjnego. Z rozporządzeniem tym powiązane jest rozporządzenie w sprawie ramowych planów nauczania.

Zgodnie z nową podstawą programową, w drugiej i trzeciej klasie szkoły ponadgimnazjalnej uczniowie będą wybierali, których przedmiotów uczyć się będą na poziomie rozszerzonym, a których jako uzupełniających. Ci, którzy zdecydują się uczęszczać np. do klasy przyrodniczej, politechnicznej lub ekonomicznej, będą mieli obowiązkowy przedmiot _ Historia i społeczeństwo _.

W zamierzeniu twórców podstawy zajęcia z _ Historii i społeczeństwa _ mają pomóc zrozumieć uczniom zainteresowanym naukami ścisłymi, jak ważna jest historyczna ciągłość i jak wiele doświadczeń współczesnych jest zakorzenionych w doświadczeniach poprzednich pokoleń. Na zajęciach nauczyciel historii będzie musiał zrealizować cztery spośród dziewięciu wątków, np. _ Europa i świat _, _ Wojna i wojskowość _, _ Kobieta, mężczyzna, rodzina _, _ Ojczysty Panteon i ojczyste spory _.

Podczas poprzedniej, kwietniowej debaty u prezydenta jeden krytyków zmian w nauczaniu historii - prof. Andrzej Nowak zaproponował by blok _ Ojczysty Panteon i ojczyste spory _ był obligatoryjny. Propozycja została wsparta zarówno przez Bronisława Komorowskiego, jak i przez minister edukacji Krystynę Szumilas.

Pod koniec roku szkolnego 2011/2012 Szumilas podpisała rozporządzenie zgodnie z którym, wątek _ Ojczysty Panteon i ojczyste spory _ musi być obowiązkowo uwzględniony w podręczniku do przedmiotu _ Historia i społeczeństwo _. Zapowiedziała wówczas nowelizację nowej podstawy programowej i zapisanie w niej obligatoryjności realizowania tego wątku. Nowelizację podstawy programowej minister podpisała w poniedziałek.

Reforma sposobu uczenia historii w szkołach ponadgimnazjalnych wywołała liczne protesty. Przeciwko zmianom dotyczącym lekcji historii odbyły się m.in. w Krakowie i Warszawie głodówki protestacyjne. Rozbito też miasteczko namiotowe przed gmachem Ministerstwa Edukacji Narodowej. Przeciwnicy zmian widzą w nich _ drastyczne ograniczenie edukacji historycznej _. Reformę krytykuje m.in. część historyków oraz studentów z Instytutu Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, Niezależne Zrzeszenie Studentów, a także stowarzyszenie _ Solidarni 2010 _, Sekcja Krajowa Oświaty i Wychowania NSZZ _ Solidarność _ oraz politycy Prawa i Sprawiedliwości i Solidarnej Polski.