Już od dzisiaj asesorzy, którzy nie zostali powołani na stanowisko sędziego nie będą mogli orzekać.
5 maja wchodzi w życie wyrok Trybunału Konstytucyjnego, który uznał, że wydawanie wyroków przez asesorów jest niezgodne z konstytucją. W ocenie Trybunału instytucja asesury nie gwarantuje prawa obywateli do rozstrzygania ich spraw przez niezawisły i bezstronny sąd. Asesorzy nie mieli gwarancji nieusuwalności, nie podlegali nadzorowi Krajowej Rady Sądownictwa i byli zależni od decyzji ministra sprawiedliwości.
Nazywani _ sędziami na próbę _, pomagali oni w pracy sędziom przez okres czterech lat, jednak nie mieli prezydenckiego powołania na stanowisko sędziowskie.
Pomimo tego, że ustawodawca miał aż 1,5 roku na uregulowanie statusu asesorów, to spora część z nich jeszcze nie doczekała się prezydenckiego powołania na stanowisko sędziowskie. Bez nominacji pozostaje w tej chwili około 300 asesorów.Powinno się to jednak zmienić w najbliższym czasie.
_ - Krajowa Rada Sądownictwa przekazała do Kancelarii Prezydenta, po ostatnim posiedzeniu 197 pozytywnie zaopiniowanych wniosków o powołanie do urzędu sędziego- _to odpowiedź KRS na pytanie ilu asesorów pozostaje bez nominacji. Prezydent prawdopodobnie dzisiaj powoła ich na sędziów. Pod koniec kwietnia prezydent wręczył nominacje ponad 200 asesorom. Była to rekordowa liczba. Tak wielu asesorów naraz jeszcze nigdy nie odebrało nominacji sędziowskich.
Dzisiaj także KRS będzie też rozpatrywać kandydatury ok. 100 asesorów, których akta wpłynęły od ostatniego posiedzenia. _ - Ze względu na późny termin dostarczenia akt, KRS nie mogła wcześniej zaopiniować tych kandydatur _ - czytamy w odpowiedzi przesłanej redakcji.
Krajowa Rada Sądownictwa nie spodziewa się, że brak nominacji asesorów na sędziów utrudni pracę w sądach. _ - Brak nominacji na asesorów raczej nie powinien utrudniać pracy sądów. Jeśli już, to będą to pojedyncze przypadki - czytamy. _
Jeśli asesor nie otrzyma nominacji na sędziego sprawy prowadzone do tej pory przez niego, będą musiały zostać zawieszone do czasu otrzymania nominacji. W przypadku spraw karnych i aresztowania oskarżonego, sprawy nie da się zawiesić na kilka miesięcy. W praktyce może to skutkować wyłączeniem sędziego i zmianą składu orzekającego, czyli rozpoczęciem całego postępowania od początku.