29

Postanowienie

z dnia 15 marca 1989 r.

(S. 4/89)

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Przewodniczący: sędzia TK Adam Józefowicz

Sędziowie TK: Henryk Groszyk

Remigiusz Orzechowski (sprawozdawca)

po rozpoznaniu w dniu 15 marca 1989 r. na posiedzeniu niejawnym materiału zebranego w sprawie U. 19/88 Trybunału Konstytucyjnego z wniosku Prokuratora Generalnego PRL z udziałem uczestników postępowania: Rady Ministrów i Ministra Przemysłu oraz Ministra Pracy i Polityki Socjalnej o zbadanie zgodności prawa.

postanowił:

zasygnalizować Radzie Ministrów stwierdzone uchybienia, których usunięcie jest niezbędne dla zapewnienia spójności systemu prawnego w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, polegające na niepełnym wykonaniu przez Radę Ministrów upoważnienia ustawowego, zawartego w art. 160 Kodeksu pracy i przekazania Ministrowi Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego w porozumieniu z Ministrem Pracy i Spraw Socjalnych niezgodnie z art. 42 ust. 2 Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej swojego uprawnienia w § 1 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 września 1981 r. w sprawie płatnych urlopów dodatkowych dla pracowników zatrudnionych w niektórych zakładach pracy, podległych Ministrowi Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego (Dz. U. Nr 24, poz. 130).

UZASADNIENIE

W sprawie wymienionej w sentencji postanowienia, wszczętej przed Trybunałem Konstytucyjnym z wniosku Prokuratora Generalnego PRL, Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności m. in. przepisu § 1 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 3 września 1982 r. w sprawie płatnych urlopów dodatkowych dla pracowników zatrudnionych w niektórych zakładach pracy podległych Ministrowi Przemysłu (Dz. U. Nr 34, poz. 223 i z 1987 r. Nr 37, poz. 214), z art. 160 k. p. i art. 42 ust. 2 Konstytucji PRL. Niezgodność ta, w ocenie Trybunału Konstytucyjnego polega na tym, że przepis art. 160 k. p. upoważnił Radę Ministrów do unormowania w drodze rozporządzenia dla poszczególnych grup pracowników płatnych urlopów dodatkowych, gdy jest to uzasadnione ze względu na pracę szczególnie uciążliwą albo wykonywaną w warunkach szkodliwych dla zdrowia. Przepis ten nie upoważnił Rady Ministrów do przekazania innemu naczelnemu organowi administracji państwowej upoważnienia do normowania kwestii dotyczących uprawnień pracowników do płatnych urlopów dodatkowych. Rada Ministrów unormowała w wymienionym rozporządzeniu jedynie część spraw z tym związanych, przekazując w § 1 ust. 2 tego rozporządzenia unormowanie pozostałych spraw Ministrowi Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego, a następnie Ministrowi Pracy i Polityki Socjalnej, co jest niezgodne z art. 42 ust. 2 Konstytucji PRL, Według którego ministrowie mogą wydawać rozporządzenia i zarządzenia na podstawie ustaw i w celu ich wykonania.

W toku postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym w sprawie U. 19/88 ustalono, iż na podstawie art. 160 k. p. wydane zostało m. in. także rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 września 1981 r. w sprawie płatnych urlopów dodatkowych dla pracowników zatrudnionych w niektórych zakładach pracy podległych Ministrowi Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego (Dz. U. Nr 24, poz. 130 z późn. zm.), zawierające takie same uchybienia natury prawnej, jak omówione wyżej rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 września 1982 r.

Jednakże rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 września 1981 r. mimo takich samych uchybień, jakie stwierdzono w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 3 września 1982 r., nie mogło być objęte postępowaniem przed Trybunałem Konstytucyjnym z inicjatywy własnej z przyczyn, określonych w art. 35 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Wyłącza on bowiem możliwość wszczęcia postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym w odniesieniu do aktów normatywnych, jeżeli zostały ogłoszone przed wejściem w życie ustawy z dnia 26 marca 1982 r. o zmianie Konstytucji PRL (Dz. U. Nr 11, poz. 83).

W związku z tym Trybunał Konstytucyjny na podstawie art. 5 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym postanowił, jak w sentencji w celu umożliwienia Radzie Ministrów łącznego unormowania problematyki płatnych urlopów dodatkowych.