Ftalanów używa się przy produkcji zabawek. Dzięki nim producenci mogą zmiękczać plastik, aby nadać mu elastyczności. Jednak ich wysokie stężenie jest niebezpieczne dla zdrowia – przestrzega Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK). Substancje te mogą powodować zaburzenia płodności, grozić uszkodzeniem nerek lub wątroby, rozwojem astmy, a nawet nowotworów.
Nadmiar zabawek z ftalanami
16 wojewódzkich inspektoratów Inspekcji Handlowej skontrolowało oznakowania 220 modeli zabawek w okresie od marca do września 2022 r. Kontrolerzy weryfikowali je także w laboratorium celem zbadania ich właściwości chemicznych pod kątem obecności ftalanów.
Na 220 modeli zabawek 68 miało nieprawidłowości (31 proc.) – poinformował UOKiK.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Kontrola objęła: producentów, sprzedawców hurtowych, a także sklepy detaliczne i wielkopowierzchniowe. Urząd podkreślił, że większość zabawek pochodziła z Chin.
Inspektorzy sprawdzili, czy przedmioty mają m.in. prawidłową dokumentację techniczną. Chodziło przede wszystkim o: deklarację zgodności, dane identyfikacyjne producenta lub importera, informacje identyfikujące zabawkę lub instrukcję w języku polskim.
Na 220 modeli zabawek 62 zakwestionowaliśmy (28 proc.). W 69 proc. zabawek stwierdziliśmy więcej niż jedną niezgodność formalną – podał UOKiK.
Tysiące zabawek z Chin do zniszczenia
Kontrolerzy w 31 przypadkach stwierdzili nieprawidłowo sporządzoną deklarację zgodności lub jej brak. W przypadku 28 brakowało danych producenta. W 14 przypadkach zabrakło danych importera, a w 18 produktach – nie było wymaganych ostrzeżeń lub niezasadne ich umieszczenie. W dziewięciu natomiast brakowało instrukcji oraz ostrzeżeń w języku polskim.
W badaniach laboratoryjnych natomiast wyszło, że na 220 modeli zabawek 26 miało nieprawidłowości (12 proc.). Inspektorzy stwierdzili w nich przekroczenie dopuszczalnego stężenia ftalanów, dopuszczalna ilość przekroczona była kilkusetkrotnie. "Największe stężenia wykryliśmy w: skakance, lalce, piłce" – przekazał UOKiK.
I tak 8 tys. 342 niebezpieczne zabawki zostały wycofane z obrotu i zniszczone. Ponadto Inspekcja Handlowa wydała 22 wnioski o wszczęcie postępowań administracyjnych do Prezesa UOKiK-u. Ich następstwem mogą być kary.
W przypadku 48 modeli zabawek z nieprawidłowościami formalnymi inspektorzy wystąpili do przedsiębiorców o podjęcie dobrowolnych działań naprawczych.
Coraz mniej wadliwych zabawek
Kontrolerzy podkreślili zarazem, że odsetek zabawek zawierających szkodliwe związki chemiczne z roku na rok spada. "Najwięcej przypadków przekroczenia stężenia ftalanów to lalki wykonane z PCW oraz piłki" – czytamy w komunikacie.