W momencie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej w roku 2004 wprowadzono zasadnicze zmiany w opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wymiany handlowej towarów i usług z podatnikami VAT z innych państw członkowskich Unii Europejskiej. Zasadą jest, że wszelkie transakcje spełniające warunki uznania ich za wewnątrzwspólnotową dostawę towarów opodatkowane są zgodnie z art. 42 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług stawką 0 proc. Wymaga to jednak spełnienia szeregu warunków, w tym odpowiedniego udokumentowania wywozu towarów na teren innego państwa członkowskiego.
W dużym uproszczeniu można powiedzieć, że wewnątrzwspólnotowe przesunięcie towaru z jednego kraju unijnego do drugiego odpowiada co do zasady wewnątrzwspólnotowemu nabyciu towarów w kraju zakończenia transportu. Powoduje to opodatkowanie dostawy dopiero w kraju ostatecznej konsumpcji. Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów uznaje się za dokonane na terytorium państwa członkowskiego, na którym towary znajdują się w momencie zakończenia ich wysyłki lub transportu. Dlatego stawki VAT dla towarów sprowadzonych w ramach wewnątrzwspólnotowego zakupu są identyczne jak dla tych obowiązujących w kraju.
Podatnik zyskuje uprawnienia do zastosowania stawki 0 proc. po spełnieniu określonych wymogów, w tym potwierdzających wywóz towarów z terytorium kraju na terytorium innego państwa członkowskiego. Pomimo tego, że zgromadzenie takiej dokumentacji stanowi dla przedsiębiorców duże obciążenie administracyjne, ich brak powoduje obowiązek opodatkowania stawką stosowaną w przypadku transakcji krajowych. Elementy wspomnianej wyżej dokumentacji zostały jasno określone w art. 42 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług. Należą do nich:
- dokumenty przewozowe otrzymane od przewoźnika (spedytora) odpowiedzialnego za wywóz towarów z terytorium kraju, z których jednoznacznie wynika, że towary zostały dostarczone do miejsca ich przeznaczenia na terytorium innego państwa członkowskiego;
- kopia faktury;
- specyfikacja poszczególnych sztuk ładunku.
W większości przypadków podatnicy dysponują kopią faktury, jak i specyfikacją ładunku (która często zawarta jest na samym druku faktury). Problem pojawia się w momencie zgromadzenia dokumentów przewozowych - szczególnie w przypadku korzystania z usług firm transportowych. Kiedy podatnik dysponuje kompletem wymienionych wyżej dokumentów, nierzadko okazuje się, że brak na nich istotnych elementów - podpisów, pieczątek itp.
Ustawodawca zastrzegł jednak stosowanie dowodów zamiennych, innych niż wskazanych w art. 42 ust. 3. Mogą do nich należeć:
- korespondencja handlowa z nabywcą, w tym jego zamówienie;
- dokumenty dotyczące ubezpieczenia lub kosztów frachtu;
- dokument potwierdzający zapłatę za towar, z wyjątkiem przypadków, gdy dostawa ma charakter nieodpłatny lub zobowiązanie jest realizowane w innej formie, w takim przypadku inny dokument stwierdzający wygaśnięcie zobowiązania.
Podstawa Prawna:
Ustawa o podatku od towarów i usług
| Inne artykuły dotyczące VAT znajdziesz w Money.pl | |
|---|---|
| Jak szybciej uzyskać zwrot VAT Przepisy ustawy o VAT przewidują możliwość wnioskowania o tzw. przyspieszony zwrot w terminie 25 dni od dnia złożenia deklaracji podatkowej. | |
| Kiedy produkt otrzymuje status towaru wspólnotowego? Przemieszczenie towarów z kraju w UE do państwa członkowskiego będącego siedzibą firmy należy traktować jako wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów. | |
| VAT za usługi związane z nieruchomościami. Gdzie płaci firma zagraniczna? Jedynie faktury za usługi związane z nieruchomościami w Polsce powinny zawierać polski VAT. |
Autorka jest księgową w BSO Outsourcing Sp. z o.o.