Uniknie podwójnego opodatkowania przez wspólnika spółki komandytowej

Projekt nowelizacji ustaw o PIT i CIT zakłada, że spółki komandytowo-akcyjne (SKA) oraz spółki komandytowe (SK) staną się podatnikami podatku dochodowego z początkiem 2014 roku. Nie wszyscy wspólnicy tych spółek powinni się jednak obawiać podwójnego opodatkowania ich dochodów, choć jego uniknięcie może wymagać spełnienia określonych warunków. Warto bliżej przyjrzeć się proponowanym przez Ministerstwo Finansów rozwiązaniom w tym zakresie.

Obecnie spółki SKA i SK są transparentne podatkowo, tzn. nie są uznawane za podatników podatku dochodowego, podatek ten rozliczają wspólnicy spółek. Od 1 stycznia 2014 r. spółki SKA i SK najprawdopodobniej staną się podatnikami i będą płacić podatek we własnym imieniu od uzyskiwanych przez siebie dochodów. Wypłata zysku do wspólników będzie ponownie opodatkowana, stąd sytuację taką określa się ekonomicznym podwójnym opodatkowaniem. Od tej zasady wprowadzone będą jednak wyjątki.

Zgodnie z planami Ministerstwa Finansów, udziały w zysku przypadające wspólnikom odpowiadającym za zobowiązania spółki w sposób ograniczony, chodzi tu o akcjonariuszy i komandytariuszy, będą podlegać opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym w wysokości 19 proc. Jednocześnie, jeżeli akcjonariuszem lub komandytariuszem będzie inna spółka będąca podatnikiem, to będzie mogła ona skorzystać ze zwolnienia od podatku, po spełnieniu określonych warunków, związanych przede wszystkim z posiadaniem udziału w spółce na poziomie przynajmniej 10 proc., przez co najmniej 2 lata.

Spółki będące akcjonariuszami lub komandytariuszami mogą więc uniknąć podwójnego opodatkowania. Należy jednak pamiętać, że zwolnienie to nie będzie obejmować zysku wypracowanego przed 2014 r., wypłacanego akcjonariuszowi. Zwolnienie nie będzie też obejmować dochodów z tytułu odsetek i należności licencyjnych, które to płatności są zwolnione pod pewnymi warunkami, jeżeli płatności dokonywane są między spółkami kapitałowymi.

Negatywny rezultat zmiany przepisów najbardziej odczują osoby fizyczne, będące akcjonariuszami lub komandytariuszami, ponieważ w ich przypadku wystąpi klasyczny przypadek podwójnego opodatkowania w sensie ekonomicznym. Wyjątkiem będzie wypłata przez spółkę komandytową na rzecz komandytariusza zysku wypracowanego do końca 2013 r., która nie będzie opodatkowana.

W odniesieniu do komplementariusza, niezależnie od tego czy będzie on osobą fizyczną czy spółką, ustawodawca przewidział specjalny mechanizm opodatkowania. Celem tego mechanizmu jest zbliżenie sytuacji podatkowej tych wspólników do sytuacji wspólników innych spółek osobowych. Wynika to z faktu, że przypadku tych wspólników analogiczny jest zakres odpowiedzialności za zobowiązania spółki.

Zgodnie z nowymi przepisami, wypłata udziału w zysku na rzecz komplementariusza będzie zasadniczo podlegać opodatkowaniu podatkiem zryczałtowanym w wysokości 19 proc. Jednocześnie jednak będzie możliwe odliczenie od tego podatku, podatku zapłaconego już przez spółkę od jej dochodu. Komplementariusze nie powinni więc zasadniczo odczuć zmiany przepisów, choć w niektórych przypadkach może jednak wystąpić konieczność zapłaty podatku.

Taka sytuacja nastąpi jeżeli spółka skorzysta ze zwolnienia od podatku (np. w związku z otrzymaną dywidendą) lub dokona odliczeń od dochodu (np. odliczy stratę podatkową poniesioną w latach wcześniejszych). Wtedy kwota podatku do odliczenia może być niższa niż kwota podatku do zapłaty. Dodatkowym ograniczeniem jest możliwość odliczenia podatku zapłaconego przez spółkę tylko przez okres 5 lat. Jeżeli więc zyski zostaną zatrzymane w spółce przez dłuższy okres, ich ostateczna dystrybucja do komplementariusza może być opodatkowana.

Oceniając efektywność podatkową istniejącej struktury działalności gospodarczej, wykorzystującej SKA lub SK, należy niewątpliwie wziąć pod uwagę powyższe ograniczenia. Należałoby też zwrócić uwagę na przepisy przejściowe dotyczące spółek, których rok obrotowy nie pokrywa się z rokiem kalendarzowym. Spółki te staną się podatnikami dopiero z początkiem przyjętego przez siebie roku obrotowego, a więc nieco dłużej będą korzystać z preferencyjnych zasad opodatkowania.

Niestety jeżeli spółka ma rok obrotowy pokrywający się z rokiem kalendarzowym, może być już za późno na jego zmianę, po to aby skorzystać z powyższej możliwości. Pospieszyć powinni się natomiast ci, którzy dopiero planują założenie SKA lub SK, ponieważ spółki zarejestrowane po upływie siedmiu dni od momentu ogłoszenia ustawy nowelizującej, będą zmuszone do zakończenia roku obrotowego z końcem 2013 r., niezależnie od tego jaki rok obrotowy zostanie przyjęty w umowie spółki, a więc również nie skorzystają dłużej z obecnych przepisów.

Autor jest doradcą podatkowym w Chałas i Wspólnicy Kancelaria Prawna