Repertorium: | S | Repertorium Trybunału Konstytucyjnego - do rejestrowania postanowień Trybunału sygnalizujących uchybienia lub luki w prawie. |
Sygnatura: | S 2/92 |
Tytuł: | Postanowienie z dnia 1992-12-15 |
Opis: | (OTK1986-1995/t3/1992/cz2/39) |
Publikacja w Z.U. | Z.U. 1992 / / 39 |
39
Postanowienie
z dnia 15 grudnia 1992 r.
Sygn. akt (S. 2/92)
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Przewodniczący: Sędzia TK: Wojciech Łączkowski
Sędziowie TK: Czesław Bakalarski (sprawozdawca)
Kazimierz Działocha
Maria Łabor-Soroka
Andrzej Zoll
w związku z rozpoznaniem w dniu 15 grudnia 1992 r. na rozprawie sprawy z wniosku Związku Zawodowego Rolnictwa "Samoobrona" o orzeczenie zgodności art. 33 ust. 1 w zw. z art. 12 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 1992 r. Nr 72, poz. 359) z art. 1 Konstytucji RP,
postanowił:
zasygnalizować Sejmowi RP lukę w art. 12 ustawy - Prawo bankowe (Dz. U. z 1992 r. Nr 72, poz. 359) polegającą na braku zobowiązania banków do określenia w regulaminach kryteriów zmiany stopy oprocentowania kredytów.
UZASADNIENIE
Trybunał Konstytucyjny podczas rozpoznawania w dniu 15 grudnia 1992 r. sprawy sygn. akt K. 6/92 z wniosku Związku Zawodowego Rolnictwa "Samoobrona" o zbadanie zgodności art. 33 ust. 1 w zw. z art. 12 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 1992 r. Nr 72, poz. 359) z art. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, pozostawionego w mocy na podstawie art. 77 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r., uznał wprawdzie zgodność kwestionowanych przepisów z Konstytucją, dostrzegł jednak pewną lukę w prawie bankowym.
Banki na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy - Prawo bankowe wydają regulaminy, w których zastrzegają zmienną stawkę procentową. Nie określają jednak, wykorzystując lukę w prawie, przesłanek, od zaistnienia których zależy skorzystanie z uprawnienia dokonania takiej zmiany, ani nie podają maksymalnej wysokości jej oprocentowania. Brak takich przesłanek powoduje przerzucenie całości ryzyka związanego z zagrożeniem inflacyjnym na kredytobiorcę oraz prowadzi do zupełnej dowolności w kształtowaniu treści stosunku prawnego przez jedną ze stron. Jest to szczególnie niekorzystne w sytuacji kredytobiorcy, który nawet w wypadku odstąpienia od umowy nie jest w stanie niezwłocznie zwrócić bez poniesienia istotnych strat wykorzystanego już kredytu. Zważywszy, że szereg działań gospodarczych (m.in. w zakresie produkcji rolnej) musi opierać się na umowach kredytowych, zaś instytucje bankowe są niemal jedynym podmiotem udzielającym kredytów, umowa o kredyt bankowy powinna podlegać szczególnie dokładnej kontroli z punktu widzenia zasad sprawiedliwości społecznej. Zastrzeżenie w umowie kredytowej zmiennej stawki oprocentowania bez podania przesłanek zmiany tego oprocentowania, ani maksymalnej jego wysokości, uznać należy za sprzeczne z zasadami sprawiedliwości społecznej.
Opisanej luki w prawie nie można usprawiedliwić możliwością dochodzenia przez kredytobiorcę swych uprawnień w drodze procesu cywilnego, skoro ciężar naruszonych zasad współżycia społecznego jest znaczny, dotyka setek tysięcy kredytobiorców a można temu zapobiec przez stosowną zmianę jednego przepisu prawa.
Z tych powodów sygnalizacja uznana została za konieczną.
dokument | publikacja | S 2/13 Postanowienie z dnia 2013-03-29 Sygnalizacja w sprawie Ts 309/11 z dnia 29.03.2013, ZU 2013/../.. |
Z.U. 2013 / 6A / 89 | S 1/13 Postanowienie z dnia 2013-02-26 Sygnalizacja w sprawie K 14/11 z dnia 31.01.2013, ZU 2013/1A/7 |
Z.U. 2013 / 2A / 22 | S 1/13 Postanowienie z dnia 2013-02-26 Sygnalizacja w sprawie K 14/11 z dnia 31.01.2013, ZU 2013/1A/7 Z.U. 2013 / 2A / 22 |
S 1/12 Postanowienie z dnia 2012-02-14 Sygnalizacja w sprawie P 17/10 z dnia 14.02.2012, ZU 2012/2A/14 |
Z.U. 2012 / 2A / 19 | S 2/11 Postanowienie z dnia 2011-11-23 Sygnalizacja w sprawie SK 2/11 z dnia 12.10.2011, ZU 2011/8A/90 |
Z.U. 2011 / 9A / 100 |