103/6/A/2009

POSTANOWIENIE

z dnia 30 czerwca 2009 r.

Sygn. akt SK 31/08

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Marek Mazurkiewicz - przewodniczący

Zbigniew Cieślak

Maria Gintowt-Jankowicz

Marian Grzybowski

Ewa Łętowska - sprawozdawca,

po rozpoznaniu, na posiedzeniu niejawnym w dniu 30 czerwca 2009 r., wniosków pełnomocnika skarżących Sławomira Pakulskiego, Roberta Nowaka, Marka Szczerbiaka i Andrzeja Kruga o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym,

p o s t a n a w i a

nie uwzględnić wniosków.

UZASADNIENIE

1. Po rozpoznaniu połączonych skarg konstytucyjnych Sławomira Pakulskiego, Roberta Nowaka, Marka Szczerbiaka i Andrzeja Kruga, 2 czerwca 2009 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że: „Art. 422 § 2 pkt 1 w związku z art. 422 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037, ze zm.), w zakresie pozbawiającym odwołanego członka zarządu spółki akcyjnej legitymacji do wytoczenia powództwa o uchylenie uchwały walnego zgromadzenia o nieudzieleniu mu absolutorium z wykonania przez niego obowiązków, jest zgodny z art. 32, art. 45 ust. 1 i art. 77 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz nie jest niezgodny z art. 47 Konstytucji”.

2. Pełnomocnik skarżących wraz ze skargami konstytucyjnymi wniósł o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. Spis kosztów nie został przedstawiony ani przez pełnomocnika, ani przez skarżących.

3. Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 24 ust. 2 zdanie pierwsze ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK) zwrot kosztów postępowania orzekany jest wraz z wyrokiem uwzględniającym skargę konstytucyjną. W razie nieuwzględnienia skargi konstytucyjnej Trybunał Konstytucyjny może orzec zwrot kosztów postępowania tylko „w uzasadnionych przypadkach” (art. 24 ust. 2 zdanie drugie ustawy o TK). Orzeczenie takie ma jednak charakter wyjątkowy jako odstępstwo od zasady ogólnej wyrażonej w art. 24 ust. 2 zdanie pierwsze ustawy o TK.

Jeżeli chodzi o pojęcie „uzasadniony przypadek”, to można przyjąć, że dotyczy ono względów słuszności (zob. Z. Czeszjko-Sochacki, L. Garlicki, J. Trzciński, Komentarz do ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, Warszawa 1999). Przy czym określając okoliczności, które można zaliczyć do katalogu „uzasadnionego przypadku” winno się brać pod uwagę z jednej strony charakter postępowania w sprawie skargi konstytucyjnej, która jest nie tylko środkiem ochrony indywidualnych praw i wolności, ale i środkiem ochrony Konstytucji, a z drugiej strony casu ad casum konkretną sytuację skarżącego wnoszącego skargę. Może się np. zdarzyć, że mimo wyroku o zgodności z Konstytucją przepisów kwestionowanych w skardze konstytucyjnej (a zatem w razie „nieuwzględnienia skargi”), postępowanie przed Trybunałem Konstytucyjnym dowodzi, że wyjaśnienie problemów leżących u podstaw skargi ma znaczenie ogólniejsze dla ochrony wartości konstytucyjnych. Takie sytuacje mogą być porównywalne z przypadkiem, w którym dochodzi w wyniku wyroku Trybunału do uchylenia wadliwego prawa, i dlatego można wtedy zastosować regułę, że wniesienie skargi konstytucyjnej nie powinno wiązać się z ryzykiem, że wykazujący aktywność skarżący ponosi ciężar ekonomiczny związany z postępowaniem skargowym. Tego rodzaju ryzyko mogłoby wpływać hamująco na zaangażowanie jednostek w inicjowanie spraw przed Trybunałem.

Trybunał, rozpoznając wnioski złożone w niniejszej sprawie, nie znalazł podstaw do uznania, że zachodzi „uzasadniony przypadek”, a ponadto ani sami skarżący, ani ich pełnomocnik nie wykazali zaistnienia takich szczególnych okoliczności, które przemawiałyby za przyznaniem zwrotu kosztów postępowania.

Z tych względów Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.

2