Wyrok z dnia 14 marca 2007 r.
III KRS 3/07

Opinia sporządzona przez sędziego wizytatora na użytek postępowania o
wyrażenie przez Krajową Radę Sądownictwa zgody na dalsze zajmowanie sta-
nowiska sędziego po ukończeniu 65 roku życia (art. 69 § 1 ustawy z dnia 27
lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych, Dz.U. Nr 98, poz. 1070 ze
zm.) nie musi odpowiadać sformalizowanym wymaganiom opinii wydawanej
dla oceny kwalifikacji asesorów sądowych i sędziów.

Przewodniczący SSN Jerzy Kwaśniewski, Sędziowie SN: Herbert Szurgacz
(sprawozdawca), Małgorzata Wrębiakowska-Marzec.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 marca 2007 r. sprawy
z odwołania Mirosława G. od uchwały Krajowej Rady Sądownictwa [...] z dnia 14
września 2006 r., w sprawie odmowy wyrażenia zgody na dalsze zajmowanie stano-
wiska sędziego

o d d a l i ł odwołanie.

U z a s a d n i e n i e


Uchwałą z dnia 14 września 2006 r. [...] Krajowa Rada Sądownictwa nie wyra-
ziła zgody na dalsze zajmowanie stanowiska sędziego Sądu Rejonowego dla W.K. w
W. przez sędziego Mirosława G. W uzasadnieniu wskazano, iż przeciwko wyrażeniu
zgody na dalsze zajmowanie stanowiska sędziego przemawia negatywna opinia Ko-
legium Sądu Okręgowego w W., a także sporządzona przez sędziego wizytatora
ocena pracy sędziego, w której zwrócono uwagę na najwyższy w wydziale wskaźnik
spraw, w których uchylono wyroki i sprawy przekazano do ponownego rozpoznania
w okresie od 1 stycznia 2005 r. do 30 kwietnia 2006 r.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył Mirosław G. Zarzucił sprzeczność
uchwały z § 20 ust. 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 grudnia
2001 r. w sprawie szczegółowego trybu działania Krajowej Rady Sądownictwa oraz
postępowania przed Radą (Dz.U. Nr 152, poz. 1725), wynikającą z niezrealizowania
obowiązku wszechstronnego rozważenia wszystkich okoliczności sprawy poprzez:
oparcie uchwały na opinii wizytatora formułującej ocenę pracy skarżącego bez
wszechstronnego rozważenia wartości merytorycznej tej opinii; nierozważenie wyja-
śnień skarżącego, złożonych przy zapoznaniu się z opinią wizytatora; nierozważenie
opinii o skarżącym, wydanej przez Prezesa Sądu Rejonowego dla W.K. na podsta-
wie § 27 ust. 2 rozporządzenia z dnia 22 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowego
trybu działania Krajowej Rady Sądownictwa oraz postępowania przed Radą, nieroz-
ważenie okoliczności, iż negatywna opinia Kolegium Sądu Okręgowego w W. mogła
być następstwem wadliwości opinii wizytatora; nierozważenie okoliczności, iż wskaź-
nik spraw, w których wyrok uchylono dotyczył spraw wydanych w składzie ławniczym,
a także niewykorzystanie możliwości uzyskania od skarżącego wyjaśnień w trybie §
19 ust. 1 powołanego rozporządzenia, co mogło przyczynić się do wszechstronnego
wyjaśnienia okoliczności sprawy.

Wskazując na powyższe wniósł o uchylenie zaskarżonej uchwały i przekaza-
nie sprawy Krajowej Radzie Sądownictwa do ponownego rozpoznania.


Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 69 § 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów
powszechnych (Dz.U. Nr 98, poz. 1070 ze zm.) sędzia przechodzi w stan spoczynku
z dniem ukończenia 65 roku życia, chyba że Krajowa Rada Sądownictwa, na wnio-
sek sędziego, po zasięgnięciu opinii kolegium właściwego sądu, wyrazi zgodę na
dalsze zajmowanie stanowiska, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez sędziego
70 roku życia. Z przepisu tego wynika jasno, że zasadą jest przejście w stan spo-
czynku z chwilą ukończenia przez sędziego 65 roku życia, natomiast wyjątkiem jest
pozostawanie na stanowisku sędziego po 65 roku życia. Podkreślenie na wstępie tej
podstawowej, ustawowej regulacji przechodzenia w stan spoczynku jest celowe, po-
nieważ ma ona znaczenie dla interpretacji przepisów rozporządzenia Prezydenta
Rzeczypospolitej z 2001 r. (wyżej wskazanego) zarówno w zakresie ogólnych zasad
postępowania przed Radą w sprawach indywidualnych, jak i w przedmiocie rozpa-
trywania i rozstrzygania wniosków o wyrażenie zgody na dalsze zajmowanie stano-
wiska sędziego (rozdział IV, art. 27 i nast.). Przepisy rozporządzenia wprowadzają
rodzaj postępowania, którego celem jest uzyskanie przez Radę informacji (danych)
umożliwiających jej ocenę zasadności wniosku i skorzystanie bądź nieskorzystanie z
ustawowej możliwości wyrażenia zgody na dalsze zajmowanie stanowiska sędziego
po ukończeniu przez niego 65 roku życia. W myśl § 27 ust. 2 i 3 rozporządzenia
wniosek sędziego powinien być zaopiniowany przez kolegium właściwego sądu i
przedstawiony Radzie drogą służbową za pośrednictwem prezesa sądu wraz z jego
oceną uwzględniającą okoliczności dotyczące wnioskodawcy oraz potrzeby sądu. Do
wniosku powinien być dołączony wyciąg protokołu kolegium rozpatrującego sprawę
zainteresowanego sędziego. Przepisy rozporządzenia nie wykluczają w określonym
zakresie aktywnej roli Rady (jej przewodniczącego) w postępowaniu o wyrażenie
zgody na dalsze zajmowanie stanowiska sędziego. Zgodnie z § 19 ust. 1, zamiesz-
czonym w rozdziale I Przepisy ogólne, w uzasadnionych przypadkach, na wniosek
zespołu lub z własnej inicjatywy, przewodniczący zaprasza, celem odbycia rozmowy
w siedzibie Rady, uczestnika postępowania, prezesa właściwego sądu, sędziego
wizytatora lub innego sędziego. Postępowanie w sprawie nie ma jednak charakteru
postępowania administracyjnego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 marca
2002 r., III KRS 2/02, OSNP 2002 nr 21, poz. 535).
W postępowaniu przed Sądem Najwyższym w zakresie nieuregulowanym w
ustawie o Krajowej Radzie Sądownictwa znajdują zastosowanie przepisy Kodeksu
postępowania cywilnego o kasacji. Oznacza to, iż Sąd Najwyższy rozpoznaje sprawę
w granicach zaskarżenia odwołaniem oraz jego podstaw. W odwołaniu skarżący za-
rzuca, iż uchwała Krajowej Rady Sądownictwa zapadła z naruszeniem § 19 ust. 1
rozporządzenia z powodu niewykorzystania możliwości uzyskania od skarżącego
wyjaśnień, które mogłyby przyczynić się do wszechstronnego wyjaśnienia okoliczno-
ści sprawy. Zarzut ten, w świetle charakteru postępowania o wyrażenie zgody na
dalsze zajmowanie stanowiska sędziego, nie jest usprawiedliwiony. Na przewodni-
czącym Rady, jak już podkreślono, nie ciąży obowiązek uzyskania wyjaśnień od
uczestnika postępowania; w uzasadnionych przypadkach o zaproszeniu celem odby-
cia rozmowy w siedzibie Rady decyduje jej przewodniczący. W wyroku z dnia 20
września 2005 r., III KRS 4/05 (OSNP 2006 nr 11-12, poz. 197), Sąd Najwyższy wy-
raził analogiczny pogląd stwierdzając, że KRS nie jest zobowiązana do bezpośred-
niego wysłuchania sędziego, jeżeli sędzia nie ustosunkował się do opinii sformuło-
wanych w tej sprawie, chociaż miał odpowiednie możliwości. Uczestnik postępowa-
nia może zapoznać się z aktami sprawy. Zgodnie z § 15 ust. 3 rozporządzenia akta
sprawy są dostępne dla uczestnika postępowania w godzinach pracy biura Rady. Na
pisemny wniosek uczestnik postępowania może otrzymać odpisy i wyciągi z akt. Za-
rzut skarżącego, że mógł tylko zapoznać się z opinią wizytatora, ale nie był w stanie
ustosunkować się do opinii gdyż akta sprawy wysłano wcześniej do KRS, jest chy-
biony skoro nie skorzystał z możliwości, jakie stwarza powołany przepis rozporzą-
dzenia.

Stosownie do § 27 ust. 2 rozporządzenia wniosek sędziego o wyrażenie zgody
na dalsze zajmowanie stanowiska przez sędziego powinien być zaopiniowany przez
kolegium właściwego sądu. Wynika stąd, że opinia kolegium sądu, będącego orga-
nem samorządu sędziowskiego, stanowi istotny element postępowania i jej treść nie
może pozostawać bez wpływu na wynik postępowania. Skarżący w odwołaniu nie
kwestionuje stanowiska Kolegium Sądu Okręgowego w W., zastrzeżenia dotyczą
natomiast oceny pracy dokonanej przez sędziego wizytatora, na która Rada powołała
się w uzasadnieniu uchwały. Zdaniem skarżącego, opinia ta jest jednostronna,
oparta na wyliczeniach statystycznych, skrótowa, nieodpowiadająca nawet wymo-
gom oceny kwalifikacji asesorów sądowych i sędziów ,,wobec czego nie można na jej
podstawie dokonać poprawnych ustaleń o pracy skarżącego". Niewątpliwie, ocena
sporządzona przez sędziego wizytatora na użytek postępowania o przedłużenie za-
trudnienia, ze względu na jej cel, nie musi odpowiadać sformalizowanym wymaga-
niom opinii dla oceny kwalifikacji asesorów sądowych i sędziów. Oceny pracy skar-
żącego, dokonanej przez sędziego wizytatora, nie można natomiast zarzucać dowol-
ności, czy bezpodstawności, co uzasadniałoby ewentualny zarzut dokonania przez
Radę oceny opartej na wadliwym materiale dowodowym.
Z przytoczonych motywów orzeczono jak w sentencji wyroku.
========================================