Wyrok z dnia 24 stycznia 1997 r.
II UKN 68/96

Przepis prawa materialnego, który nie został zastosowany przez sąd dla
uzasadnienia rozstrzygnięcia może być zasadną podstawą kasacyjną tylko wtedy,
gdy wnoszący kasację wykaże, iż jego pominięcie stanowi określone w art. 3931
pkt 1 KPC naruszenie prawa materialnego.

Przewodniczący SSN: Maria Tyszel, Sędziowie SN: Kazimierz Jaśkowski
(sprawozdawca), Maria Mańkowska.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 24 stycznia 1997 r. sprawy z wniosku
Zinaidy K. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych-Oddziałowi w B. o jed-
norazowe odszkodowanie, na skutek kasacji organu rentowego od wyroku Sądu Ape-
lacyjnego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Białymstoku z dnia 22 paź-
dziernika 1996 r. [...]

o d d a l i ł kasację

U z a s a d n i e n i e

Wyrokiem z dnia 22 października 1996 r. [...] Sąd Apelacyjny-Sąd Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w Białymstoku zmienił wyrok Sądu Wojewódzkiego-Sądu
Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Białymstoku z dnia 12 kwietnia 1996 r. [...] oraz
poprzedzającą go decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych-Oddziału w B. i uznał
zdarzenie z dnia 18 września 1994 r., w wyniku którego zmarł Czesław K., za wypadek
przy wykonywaniu umowy zlecenia oraz przyznał wnioskodawczyni Zinaidzie K., jako
matce zmarłego, jednorazowe odszkodowanie. Wypadek polegał na poparzeniu gorącą
wodą w zakładzie zleceniodawcy - Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w H.
Jako materialnoprawną podstawę wyroku Sąd Apelacyjny powołał art. 20 ust. 1
pkt 1 ustawy z dnia 19 grudnia 1975 r. o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących
pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (jednolity tekst: Dz. U. z
1995 r., Nr 65, poz. 333), który dotyczy pojęcia wypadku przy wykonywaniu umowy
zlecenia oraz art. 6 ust. 2 pkt 4 tej ustawy i art. 12 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 12 czerwca
1975 r. o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (jednolity
tekst: Dz. U. z 1983 r., Nr 30, poz. 144 ze zm.) z których wynika prawo
wnioskodawczyni do jednorazowego odszkodowania z tytułu tego wypadku.
Od tego wyroku kasację wniósł Zakład Ubezpieczeń Społecznych-Oddział w B.
zarzucając "naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię lub niewłaściwe
zastosowanie, a w szczególności art. 6 ustawy z dnia 12 czerwca 1975 r. (Dz. U. z 1983
r., Nr 30, poz. 144 ze zm.) o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób
zawodowych". Zdaniem wnoszącego kasację wypadek nie nastąpił przy wykonywaniu
obowiązku wynikającego z umowy zlecenia, a ponadto poszkodowany spowodował
wypadek wskutek rażącego niedbalstwa, przy czym nie można wykluczyć, że był on
pijany.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Kasacja nie jest uzasadniona
Według art. 39311 KPC Sąd Najwyższy rozpoznaje sprawę w granicach kasacji,
bierze jednak z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania. Kasacja organu
rentowego opiera się na zarzucie naruszenia prawa materialnego przez błędną jego
wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie (art. 3931 pkt 1 KPC). Według wnoszącego
kasację Sąd Apelacyjny naruszył art. 6 ustawy z dnia 12 czerwca 1975 r., który określa
pojęcie wypadku przy pracy. Przepis ten nie był zastosowany przez Sąd. Z tego
względu może on być zasadną podstawą kasacyjną tylko wtedy, gdy wnoszący kasację
wykaże, iż jego pominięcie przez Sąd stanowiło naruszenie prawa materialnego (art.
3931 pkt 1 KPC). Wnoszący kasację nie wskazał, dlaczego w sprawie powinien mieć
zastosowanie art. 6 ustawy z dnia 12 czerwca 1975 r. Jego ewentualne wywody na ten
temat i tak byłyby bezzasadne, gdyż poszkodowany był zatrudniony na podstawie
umowy zlecenia, a nie umowy o pracę. Trafnie zatem Sąd Apelacyjny do omawianego
wypadku zastosował art. 20 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 19 grudnia 1975 r., a nie art. 6
ustawy z dnia 12 czerwca 1975 r., który dotyczy innego stosunku prawnego. Przesłanki
uznania zdarzenia za wypadek przy pracy lub wypadek przy wykonywaniu umowy
zlecenia są podobne, jednakże - jak wynika z art. 39311 KPC - Sąd Najwyższy nie jest
uprawniony ani zobowiązany do rozpoznania kasacji z uwzględnieniem innych podstaw
kasacyjnych niż w niej powołane (z wyjątkiem nieważności postępowania).
Z tych względów na podstawie art. 39312 KPC orzeczono jak w sentencji.

========================================