Wyrok z dnia 16 kwietnia 1999 r.
II UKN 565/98

Przepis art. 38 ust. 1 ustawy z dnia 25 listopada 1986 r. o organizacji i fi-
nansowaniu ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 1989 r. Nr 25,
poz. 137 ze zm.) jest adresowany wyłącznie do organu ubezpieczeniowego i nie
może być, także w drodze analogii, stosowany do ubezpieczonych.


Przewodniczący: SSN Maria Mańkowska (sprawozdawca), Sędziowie SN:
Beata Gudowska, Stefania Szymańska.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 16 kwietnia 1999 r. sprawy z wniosku
Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w P. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Spo-
łecznych-Oddziałowi w R. o wysokość składek na ubezpieczenie społeczne, na sku-
tek kasacji wnioskodawcy od wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 28
maja 1998 r. [...]

o d d a l i ł kasację.

U z a s a d n i e n i e


Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach-Ośro-
dek Zamiejscowy w Rybniku wyrokiem z dnia 29 września 1997 r. oddalił odwołanie
Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w P. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecz-
nych-Oddziału w R. z dnia 24 kwietnia 1996 r., w której naliczone zostały za okres od
stycznia 1992 r. do maja 1993 r. składki na ubezpieczenie społeczne wozaków, wy-
konujących umowy zlecenia na rzecz odwołującej Spółdzielni. Za podstawę wymiaru
składek został przyjęty dochód bez pomniejszenia o koszty uzyskania i w ten sposób
naliczono zaległe różnice składek w kwocie 12.329,64 zł, składkę na Fundusz Pracy -
628,53 zł i odsetki za zwłokę w kwocie 32.119,32 zł liczone od dnia wydania decyzji.

Sąd Apelacyjny w Katowicach oddalił apelację Okręgowej Spółdzielni Mle-
czarskiej w P. i podzielił stanowisko Sądu Wojewódzkiego, iż dochodem w celu
określenia podstawy wymiaru składek z § 22 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z
dnia 29 stycznia 1990 r. w sprawie wysokości i podstawy wymiaru składek na ubez-
pieczenie społeczne, zgłaszanie do ubezpieczenia społecznego oraz rozliczanie
składek i świadczeń z ubezpieczenia społecznego w brzmieniu obowiązującym od 1
stycznia 1992 r. (jednolity tekst: Dz.U. z 1993 r. Nr 68, poz. 330 ze zm.) jest dochód z
wykonania umowy, podlegający podatkowi od wynagrodzeń i pomniejszony o opła-
cony podatek. Zmiana tego rozporządzenia z dnia 27 lutego 1992 r. odstąpiła bo-
wiem od traktowania ,,dochodu" w rozumieniu przepisów podatkowych, pozostawiając
jedynie pierwszą część zdania z § 22 do słów ,,z wykonania umowy", co powoduje iż
od 1 stycznia 1992 r. nie mogą być odliczane od dochodu koszty jego uzyskania.

Powyższy wyrok zaskarżył kasacją pełnomocnika Okręgowej Spółdzielni Mle-
czarskiej w P. w części dotyczącej odsetek zwłoki od różnicy w podstawie wymiaru
składek na ubezpieczenie społeczne wozaków w kwocie 47.881,76 zł, zarzucając
naruszenie art. 34 i 38 ust. 1 ustawy z dnia 25 listopada 1986 r. o organizacji i finan-
sowaniu ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 1989 r. Nr 25, poz. 137 ze
zm.) przez błędną jego wykładnię.


Sąd Najwyższy zważył, co następuje:


Kasacja nie jest zasadna. Powołany w kasacji przepis art. 38 ust. 1 ustawy z
dnia 25 listopada 1986 r. o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń społecznych (jed-
nolity tekst: Dz.U. z 1989 r. Nr 25, poz. 137 ze zm.) jest adresowany wyłącznie do
organu ubezpieczeniowego i nie może mieć zastosowania, także w drodze analogii
do ubezpieczonych, którzy z mocy art. 34 tej ustawy są obowiązani do zapłacenia
odsetek za zwłokę od nieopłaconych w terminie składek na ubezpieczenie społeczne
pracowników. Ograniczenie kasacji do kwestii odsetek powoduje, iż stają się bez-
przedmiotowe rozważania kasacji na temat dochodu, od którego należą się składki
na ubezpieczenie społeczne.

Z tych wszystkich względów i na podstawie art. 39312 KPC Sąd Najwyższy
orzekł, jak w sentencji.
========================================