Wyrok z dnia 23 marca 1999 r.
II UKN 533/98

Współpracujący z małżonkiem w prowadzonej przez niego działalności
gospodarczej podlega ubezpieczeniu społecznemu na podstawie art. 26 ust. 1 i
ust. 2 ustawy z dnia 18 grudnia 1976 r. o ubezpieczeniu społecznym osób pro-
wadzących działalność gospodarczą oraz ich rodzin (jednolity tekst: Dz.U. z
1989 r. Nr 46, poz. 250 ze zm.).


Przewodniczący: SSN Maria Mańkowska (sprawozdawca), Sędziowie SN:
Andrzej Kijowski, Barbara Wagner.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 23 marca 1999 r. sprawy z wniosku
Sylwestra M. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych- Oddziałowi w K. o
wyłączenie z ubezpieczenia społecznego, na skutek kasacji wnioskodawcy od wyro-
ku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 25 lutego 1998 r. [...]

o d d a l i ł kasację.

U z a s a d n i e n i e


Wnioskodawca Sylwester M. odwołał się od decyzji Zakładu Ubezpieczeń
Społecznych-Oddziału w K. z dnia 24 maja 1996 r., którą organ rentowy objął wnios-
kodawcę ubezpieczeniem społecznym od dnia 1 września 1993 r. do 31 stycznia
1995 r. i od 1 sierpnia 1995 r. nadal, jako osobę współpracującą z jego żoną Grażyną
M., która prowadzi działalność gospodarczą.

Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Kielcach oddalił to
odwołanie i ustalił, że żona wnioskodawcy Grażyna M. prowadziła kiosk ,,Ruchu" w
O.Ś. w godzinach od 600 do 2000 i sklep w G. w godzinach od 800 do 2000. Zarówno w
kiosku, jak i sklepie zatrudniony był pracownik na 1/2 etatu na 4 godziny dziennie, w
pozostałych godzinach pracy pracowali w tych punktach na zmianę właścicielka i jej
mąż Sylwester. Ustalenia te zostały dokonane na podstawie zeznań wnioskodawcy i
jego siostry Agnieszki M., które złożyli w czasie kontroli ZUS we wrześniu 1995 r.
Wnioskodawca zgłosił w ZUS-ie fakt współpracy z żoną na 1/2 etatu od 1 września
1993 r. W okresie od 1 lutego 1995 r. do 31 lipca 1995 r. pracował u Artura Ż. i ten
okres pracy został wyłączony z ubezpieczenia jako ubezpieczenia osoby współpra-
cującej.

Sąd Apelacyjny w Krakowie wyrokiem z dnia 25 lutego 1998 r. oddalił apelację
wnioskodawcy i nie stwierdził, aby Sąd pierwszej instancji dokonał oceny materiału
dowodowego z naruszeniem art. 233 § 1 KPC.

Pełnomocnik wnioskodawcy zaskarżył kasacją powyższy wyrok, zarzucając
naruszenie art. 231, 233 § 1, 385 i 299 KPC, mające istotny wpływ na wynik sprawy,
polegające na przekroczeniu granic swobodnej oceny materiału dowodowego zgro-
madzonego w sprawie i uznanie za ustalone bez przesłuchania stron faktów doty-
czących prowadzenia dodatkowego punktu sprzedaży w G.


Sąd Najwyższy zważył, co następuje:


Kasacja nie jest zasadna. Przedmiotem sporu jest objęcie wnioskodawcy
ubezpieczeniem osoby współpracującej w kiosku ,,Ruch" w O. ul. R. i w sklepie spo-
żywczo - przemysłowym w G., należących do żony wnioskodawcy Grażyny M. Wyni-
ka to z akt organu rentowego, a także ustaleń dokonanych przez Sąd pierwszej ins-
tancji. Dla oceny tego materiału dowodowego nie ma znaczenia podniesienie przez
Sąd drugiej instancji dodatkowej okoliczności, że przez pewien okres żona wniosko-
dawcy prowadziła w G. drugi punkt sprzedaży pod adresem G. Fakt ten potwierdza
zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej oraz przedłożone do
akt sprawy faktury, co nie miało jednak znaczenia dla rozpoznania przedmiotowej
sprawy, nie było zatem potrzeby stosowania art. 231 KPC, jak twierdzi kasacja, ani
dodatkowego wyjaśnienia w drodze przeprowadzenia dowodu z przesłuchania stron.

Tak samo pozostałe przepisy prawa procesowego nie zostały naruszone
przez Sąd drugiej instancji, który trafnie uznał, iż Sąd Wojewódzki nie naruszył granic
swobodnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, skoro oparł swoje
ustalenia o zeznania samego wnioskodawcy i jego siostry, które złożyli w czasie
kontroli przeprowadzanej przez pracownika organu rentowego. Ustalenie, iż wnios-
kodawca współpracował z żoną w prowadzonej przez nią działalności gospodarczej
w okresie objętym zaskarżoną decyzją ZUS powoduje objęcie go ubezpieczeniem
społecznym jako osoby współpracującej na podstawie art. 26 ust. 1 i 2 ustawy z dnia
18 grudnia 1976 r. o ubezpieczeniu społecznym osób prowadzących działalność gos-
podarczą oraz ich rodzin (jednolity tekst Dz.U. z 1989 r. Nr 46, poz. 250 ze zm.

Z tych wszystkich względów i na podstawie art. 39312 KPC Sąd Najwyższy
orzekł, jak w sentencji.
========================================