Wyrok z dnia 9 grudnia 1997 r.
II UKN 389/97


Zakład pracy, na terenie którego nastąpiło nieszczęśliwe zdarzenie nie
ponosi odpowiedzialności na podstawie przepisów ustawy z dnia 12 czerwca
1975 r. o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych
(jednolity tekst: Dz.U. z 1983 r. Nr 30, poz. 144 ze zm.) za wypadek przy pracy,
jakiemu uległ pracownik zatrudniony u innego pracodawcy.

Przewodniczący SSN: Stefania Szymańska, Sędziowie SN: Roman
Kuczyński, Maria Mańkowska (sprawozdawca).

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 9 grudnia 1997 r. sprawy z powództwa
Jolanty P. przeciwko Skarbowi Państwa - Lasy Państwowe - Nadleśnictwo R. o
zmianę treści protokołu powypadkowego, na skutek kasacji powódki od wyroku Sądu
Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Krośnie z dnia 16 maja
1997 r. [...]

o d d a l i ł kasację.

U z a s a d n i e n i e

Powódka Jolanta P. w pozwie przeciwko Nadleśnictwu R. wniosła o zmianę
treści protokołu powypadkowego z dnia 22 października 1996 r. [...] i ustalenie, że
nadzorujący pracę w imieniu strony pozwanej leśniczy J.M. nie zapewnił odpowied-
nich warunków pracy (brak zabezpieczenia cyrkutarki) i przez to doszło do śmiertel-
nego wypadku, jakiemu uległ mąż powódki Marian P. Następnie powódka sprecyzo-
wała żądanie, wnosząc także o ustalenie, iż pomiędzy stroną pozwaną i mężem po-
wódki została zawarta umowa o pracę.
Strona pozwana nie uznała powództwa, gdyż mąż powódki był zatrudniony w
Zakładzie Usług Leśnych, którego właścicielem jest Henryk P. i ten pracodawca spo-
rządził protokół powypadkowy, natomiast pozwane Nadleśnictwo nie było praco-

- 2 -

dawcą zmarłego Mariana P.
Sąd Rejonowy-Sąd Pracy w Krośnie wyrokiem z dnia 13 marca 1997 r. oddalił
powództwo i ustalił, że mąż powódki uległ śmiertelnemu wypadkowi w dniu 25 paź-
dziernika 1996 r. przy remoncie leśniczówki, będąc pracownikiem Zakładu Usług
Leśnych Henryka P. Zakład ten miał zawartą umowę cywilno-prawną ze stroną poz-
waną na wykonanie remontów budynków leśniczówki, które realizował między in-
nymi, mąż powódki. Pracodawca Henryk P. sporządził protokół powypadkowy, wy-
płacił powódce wynagrodzenie za pracę, należną jej mężowi i powódka ma prawo
realizacji swoich uprawnień w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych stosownie do art.
32 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 czerwca 1975 r. o świadczeniach z tytułu wypadków
przy pracy i chorób zawodowych (jednolity tekst: Dz. U. z 1983 r. Nr 30, poz. 144 ze
zm.).
Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Krośnie wyrokiem z
dnia 16 maja 1997 r. oddalił apelację powódki, ponieważ po uzupełnieniu postę-
powania dowodowego z akt Prokuratury Rejonowej w K. [...] uznał, że nie ma żadnej
wątpliwości, iż w dniu 15 października 1996 r. Marian P. nie był zatrudniony u strony
pozwanej, ale był pracownikiem Zakładu Usług Leśniczych Henryka P.
Powódka złożyła kasację od powyższego wyroku, zarzucając naruszenie
prawa materialnego przez niewłaściwe zastosowanie art. 32 ust. 2 pkt 1 ustawy z
dnia 12 czerwca 1975 r. poprzez uznanie, iż nie doszło do zawarcia umowy o pracę
pomiędzy Marianem P. i pozwanym Nadleśnictwem R. oraz naruszenie przepisów
postępowania, w szczególności art. 217 § 1 i 2 KPC poprzez pominięcie dowodów
wnioskowanych przez powódkę, w następstwie czego nastąpiło negatywne dla niej
rozstrzygnięcie. Powódka wniosła o uchylenie wyroków Sądów obu instancji i prze-
kazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Krośnie.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Kasacja nie jest zasadna. Art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 12 czerwca 1975 r. o
świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (jednolity tekst:
Dz. U. z 1983 r. Nr 30, poz. 144 ze zm.) stanowi, że jednorazowe odszkodowanie z
tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu albo śmierci przysługuje: 1)

- 3 -

pracownikom uspołecznionych zakładów pracy i członkom ich rodzin - od zakładu
pracy, 2) pracownikom nie uspołecznionych zakładów pracy jak i ich członkom rodzin
- od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Sądy obu instancji niewadliwie ustaliły na podstawie zebranego w sprawie
materiału dowodowego, że mąż powódki nie był pracownikiem strony pozwanej, za-
tem zgodnie z ust. 2 powołanego wyżej przepisu, powódce nie przysługuje odszko-
dowanie od strony pozwanej, ale jedynie od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, z
tytułu wypadku przy pracy w nie uspołecznionym zakładzie pracy. Zakład Usług Leś-
nych, którego właścicielem jest Henryk P. i który zatrudniał Mariana P. w charakterze
pracownika, jest bowiem niewątpliwie zakładem nie uspołecznionym.
Pracodawca skierował pracownika - męża powódki do wykonywania robót re-
montowych przy budynku leśniczówki w ramach umowy zlecenia na wykonanie tych
prac. Nadzór nad tymi pracami miał z ramienia strony pozwanej leśniczy J.M. Rów-
nież akta Prokuratury Rejonowej w K., z których dowód przeprowadził Sąd Apela-
cyjny potwierdzają, iż mąż powódki nie był w dniu wypadku pracownikiem strony
pozwanej.
Wobec powyższego Sąd Najwyższy uznał, że Sądy obu instancji prawidłowo
przyjęły, iż brak jest odpowiedzialności strony pozwanej, jako zakładu pracy za wy-
padek osoby, która nie była jej pracownikiem, na podstawie przepisów ustawy wy-
padkowej. Zakład pracy, na terenie którego nastąpiło nieszczęśliwe zdarzenie, nie
ponosi bowiem odpowiedzialności na podstawie przepisów tej ustawy za wypadek
przy pracy, któremu uległ pracownik zatrudniony u innego pracodawcy.
W tych warunkach Sądy mogły pominąć dowód z przesłuchania świadek J.M.,
skoro okoliczności zatrudnienia męża powódki nie budzą wątpliwości i zostały w
sprawie jednoznacznie wyjaśnione.
Z tych wszystkich względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 39312 KPC
orzekł, jak w sentencji.
========================================