Wyrok SN - I PRN 47/95
Izba:Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych
Sygnatura:I PRN 47/95
Typ:Wyrok SN
Opis:Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 1996/11/154
Data wydania:1995-11-07

- 1 -


Wyrok z dnia 7 listopada 1995 r.
I PRN 47/95

Możliwe było ustalenie zasad wynagradzania w zakładowej umowie
zbiorowej odmiennie od postanowień układu zbiorowego pracy, w zakresie
najniższych stawek wynagrodzenia, także na niekorzyść pracowników, jeżeli
zakład pracy nie posiadał odpowiednich środków finansowych (art. 24111 § 2
k.p.)

Przewodniczący SSN: Teresa Flemming-Kulesza, Sędziowie SN: Józef
Iwulski (sprawozdawca), Kazimierz Jaśkowski,

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 7 listopada 1995 r., sprawy z
powództwa Eugeniusza K. przeciwko Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa,
Oddział Terenowy w O., Gospodarstwo Rolne w T. o wyrównanie wynagrodzenia, na
skutek rewizji nadzwyczajnej Ministra Pracy i Polityki Socjalnej [...] od wyroku Sądu
Rejonowego w Bartoszycach-Sądu Pracy z dnia 30 czerwca 1993 r. [...]

u c h y l i ł zaskarżony wyrok w pkt I i III i przekazał sprawę w tym zakresie
Sądowi Rejonowemu-Sądowi Pracy w Bartoszycach do ponownego rozpoznania.

U z a s a d n i e n i e

Powód Eugeniusz K. wniósł o zasądzenie od pozwanej Agencji Własności
Rolnej Skarbu Państwa Oddział Terenowy w O. Gospodarstwo Rolne w T. kwoty
7.346.700 zł, jako wyrównania wynagrodzenia za okres od sierpnia 1992 r. do kwiet-
nia 1993 r. Powód twierdził, że jego wynagrodzenie powinno zgodnie - z Układem
Zbiorowym Pracy dla Pracowników Państwowych Gospodarstw Rolnych z dnia 30
marca 1989 r. - wynosić 166% najniższego wynagrodzenia i było zaniżane w posz-
czególnych miesiącach wraz ze składnikami od niego pochodnymi.
Strona pozwana uznała powództwo.

- 2 -

Wyrokiem z dnia 30 czerwca 1993 r., [...], Sąd Rejonowy- Sąd Pracy w
Bartoszycach, poprzestając na uznaniu powództwa, zasądził na rzecz powoda kwotę
7.269.700 zł, oddalając powództwo w pozostałym zakresie. Wyrok uprawomocnił się
bez zaskarżenia. W uzasadnieniu wyroku, sporządzonym w trybie art. 419 § 3 k.p.c.,
Sąd Rejonowy stwierdził, że uznanie pozwu nie nasuwało wątpliwości, a roszczenia
powoda znajdują podstawę w przepisach zakładowej umowy zbiorowej z dnia 28
czerwca 1989 r. Częściowe oddalenie powództwa Sąd uzasadnił błędnym wylicze-
niem rachunkowym.
Od wyroku tego rewizję nadzwyczajną złożył Minister Pracy i Polityki Socjal-
nej, zarzucając mu rażące naruszenie art. 2417 § 6 k.p. w związku z art. 2415 i art.
24116 § 1 k.p., art. 2418 w związku z art. 24111 § 2 k.p. oraz art. 12 ust. 2 Układu
Zbiorowego Pracy dla Pracowników Państwowych Gospodarstw Rolnych z dnia 30
marca 1989 r., a także art. 3 § 2 k.p.c., art. 213 § 2 k.p.c. i art. 4772 § 1 k.p.c. oraz
interesu Rzeczypospolitej Polskiej. Minister Pracy (powołując się m.in. na wyrok Są-
du Najwyższego z dnia 14 września 1983 r., III CRN 188/83) podniósł, że sąd nie jest
związany uznaniem pozwu i może na nim poprzestać tylko wtedy, gdy nie budzi ono
wątpliwości w okolicznościach sprawy (art. 213 § 2 k.p.c.). Z przedstawionych przez
powoda wyliczeń wynikało, że dochodzi on wyrównania tylko wynagrodzenia zasad-
niczego, a roszczenie opiera na założeniu, iż wynagrodzenie to powinno odpowiadać
minimalnej miesięcznej stawce określonej w § 2 załącznika do Układu Zbiorowego
Pracy, jako procent najniższego wynagrodzenia i podlegać automatycznemu pod-
wyższaniu wraz ze wzrostem najniższego wynagrodzenia ustalanego przez Radę Mi-
nistrów, a później przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej. Zdaniem Ministra Pracy
uznanie powództwa powinno wzbudzić wątpliwości w świetle zakładowej umowy
zbiorowej z dnia 28 czerwca 1989 r., a zwłaszcza protokołów dodatkowych nr 3 i nr 4
do tej umowy. Protokół dodatkowy nr 3, który wszedł w życie w dniu 31 października
1990 r., ustalił dla każdej kategorii zaszeregowania kwotowe stawki miesięcznego i
godzinowego wynagrodzenia zasadniczego. Stawki te zostały zmienione od dnia 1
marca 1991 r. protokołem dodatkowym nr 4, przy utrzymaniu ich kwotowego wy-
miaru. Po dniu 18 sierpnia 1990 r. strony zakładowej umowy zbiorowej miały możli-
wość kwotowego określenia wynagrodzenia zasadniczego w oderwaniu od najniż-
szego wynagrodzenia. Z dniem 18 sierpnia 1990 r. uległ bowiem zmianie stan praw-

- 3 -

ny w wyniku wejścia w życie ustawy z dnia 19 lipca 1990 r. o zmianie ustawy o zasa-
dach tworzenia zakładowych systemów wynagradzania oraz o zmianie niektórych
ustaw (Dz. U. Nr 55, poz. 319). Przepis art. 4 ust. 2 tej ustawy stanowił, że
zakładowy system wynagradzania może określać kwotowo wysokość składników
wynagrodzenia oraz innych świadczeń naliczanych dotychczas w relacji do
najniższego wynagrodzenia. Po tej zmianie ustawa z dnia 26 stycznia 1984 r. o
zasadach tworzenia zakładowych systemów wygradzania (jednolity tekst: Dz. U. z
1990 r., Nr 69, poz. 407 ze zm.) wiązała z najniższym wynagrodzeniem jedynie
dodatkowe wynagrodzenie za godziny nadliczbowe, za pracę w porze nocnej oraz
warunkach szkodliwych dla zdrowia, szczególnie uciążliwych i niebezpiecznych,
wynagrodzenie za czas niezawinionego przez pracownika przestoju oraz odprawę
emerytalną (art. 13-15 i 18 ust. 3 tej ustawy). Zdaniem Ministra Pracy zarzutu
"zaniżenia wynagrodzenia" nie można było opierać na postanowieniach załącznika nr
2 do Układu Zbiorowego Pracy dla Pracowników Państwowych Gospodarstw
Rolnych z dnia 30 marca 1989 r., które określały minimalną wysokość
wynagrodzenia zasadniczego. Postanowienia te nie mogły bowiem stanowić
bezpośredniej podstawy dochodzenia roszczeń pracowniczych. Zgodnie z art. 12 ust.
2 Układu Zbiorowego zastosowanie w zakładowej umowie zbiorowej jego
postanowień dotyczących wynagrodzeń, mogło mieć miejsce pod warunkiem
posiadania wypracowanych przez zakład środków, zgodnie z zasadą samo-
finansowania. Układ Zbiorowy odsyłał w art. 12 ust. 1 pkt 2 do zakładowej umowy
zbiorowej jako podstawy formułowania ewentualnych roszczeń. To rozwiązanie znaj-
dowało oparcie w art. 2418 w zw. z art. 24111 § 2 k.p. Natomiast uzależnienie warun-
ków wynagradzania i przyznawania innych świadczeń pracowniczych od sytuacji fi-
nansowej zakładu pracy obowiązywało zarówno przy zawieraniu jak i zmianie zakła-
dowej umowy zbiorowej (art. 2415 w zw. z art. 24116 § 1 k.p.). Powyższych zasad,
zdaniem Ministra Pracy, nie uwzględnił Sąd Rejonowy i obliczał wynagrodzenie w
określonym procencie od najniższego wynagrodzenia za pracę. Sąd Rejonowy nie
uwzględnił nawet art. 2 pkt 9 zakładowej umowy zbiorowej, zgodnie z którym przez
użyte w umowie określenie "najniższe wynagrodzenie" rozumiało się takie wynagro-
dzenie obowiązujące w dniu 1 stycznia danego roku. Z przepisu tego wynikało, że nie
uwzględniało się zmian najniższego wynagrodzenia dokonanych w ciągu roku kalen-

- 4 -

darzowego.
Zaskarżony wyrok, zdaniem Ministra Pracy, narusza interes
Rzeczypospolitej Polskiej, gdyż bez dostatecznego wyjaśnienia istotnych
okoliczności sprawy, zasądza na rzecz byłego pracownika nienależne
wynagrodzenie. Zaspokojenie tego roszczenia (wraz z należnościami zasądzonymi w
dalszych takiego samego rodzaju sprawach) obciąża Agencję Własności Rolnej
Skarbu Państwa jako następcę prawnego zlikwidowanego Państwowego
Przedsiębiorstwa Gospodarki Rolnej w T. Agencja musiałaby te należności
zrealizować z przychodów innych gospodarstw Skarbu Państwa, co kłóciłoby się z
zasadą sprawiedliwości, jako podstawową zasadą demokratycznego państwa
prawnego.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Uznanie pozwu, jako odnoszące się zarówno do podstawy prawnej, jak i fak-
tycznej zgłoszonego żądania, stanowi akt dyspozycyjny, lecz o ograniczonym zna-
czeniu. Mianowicie podlega ono kontroli co do jego zgodności z obowiązującym sta-
nem prawnym i obiektywnie istniejącym stanem faktycznym. Spełnienie tego wyma-
gania powinno być poprzedzone wyjaśnieniem w niezbędnym zakresie elementów
stanu faktycznego i właściwej w świetle przepisów prawa materialnego podstawy
zgłoszonego i uznanego żądania. Dopiero wynik takich prawidłowo dokonanych
czynności pozwala na rozeznanie w "okolicznościach sprawy" w rozumieniu przepisu
art. 213 § 2 k.p.c. i stanowi dostateczną podstawę do wyrażenia oceny co do znacze-
nia, jakie może mieć akt uznania pozwu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14
września 1983 r., III CRN 188/83, OSNCP 1984 z. 4 poz. 60, wyrok z dnia 28 paź-
dziernika 1976 r., III CRN 232/76, OSNCP 1977 z. 5-6 poz. 101, czy wyrok z dnia 7
października 1964 r., I CR 1047/61, OSNCP 1965 z. 9 poz. 146).
Wobec tego należy stwierdzić, że poprzestanie w niniejszej sprawie na
uznaniu pozwu byłoby prawidłowe, gdyby w świetle okoliczności faktycznych sprawy i
po ocenie prawnej roszczeń powoda, nie budziło ono wątpliwości. W tym celu
należało przede wszystkim dokonać oceny norm zawartych w układzie zbiorowym
pracy oraz w zakładowej umowie zbiorowej, a także w innych przepisach prawa

- 5 -

pracy (zwłaszcza w kodeksie pracy oraz ustawie o zasadach tworzenia zakładowych
systemów wynagradzania) i w ich aspekcie rozstrzygnąć o roszczeniu powoda.
W tym zakresie należy stwierdzić, że w obowiązującym u strony pozwanej
układzie zbiorowym pracy dla pracowników państwowych przedsiębiorstw rolnych z
dnia 30 marca 1989 r., w § 2 ust. 2 załącznika nr 2, ustalono minimalne miesięczne
stawki wynagrodzenia zasadniczego dla poszczególnych kategorii zaszeregowania,
określone w procencie do najniższego wynagrodzenia. Zgodnie z art. 3 pkt 12 tego
układu za najniższe wynagrodzenie rozumiało się obowiązujące w dniu 1 stycznia
danego roku najniższe wynagrodzenie pracowników uspołecznionych zakładów pra-
cy, określone przez Radę Ministrów. Z postanowienia tego wynikało, że nie uwzględ-
niało się zmian najniższego wynagrodzenia następujących w ciągu roku kalendarzo-
wego. Przede wszystkim jednak w art. 12 ust. 1 tego układu zbiorowego stwierdzono,
że postanowienia układu zbiorowego pracy przedsiębiorstwo wprowadzało w drodze
zakładowej umowy zbiorowej, która obejmowała m.in. zakładowy system wynagra-
dzania. Nadto zgodnie z art. 12 ust. 2 tego układu zbiorowego pracy zastosowanie w
umowie zakładowej postanowień układu dotyczących wynagrodzenia mogło nastąpić
pod warunkiem posiadania wypracowanych przez zakład pracy środków, zgodnie z
zasadą samofinansowania. W szczególności zakładowa umowa zbiorowa mogła
przewidzieć wyższe wynagrodzenia niż najniższe ustalone w układzie zbiorowym
pracy tylko w przypadku posiadania przez przedsiębiorstwo środków na te wynagro-
dzenia.
Zgodnie z art. 241 § 1 k.p. (w brzmieniu obowiązującym w okresie, którego
dotyczą dochodzone roszczenia, czyli przed zmianą przepisów działu jedenastego
kodeksu, dokonaną ustawą z dnia 29 września 1994 r. o zmianie ustawy - Kodeks
pracy oraz o zmianie niektórych ustaw - Dz. U. Nr 113, poz. 547 ze zm.) dla pracow-
ników zatrudnionych w zakładach uprawnionych do stosowania zakładowych syste-
mów wynagradzania układ zbiorowy pracy, określając warunki wynagradzania pra-
cowników, ustalał najniższe stawki wynagrodzenia zasadniczego i zasady ich przyz-
nawania. Układ mógł również określać inne składniki wynagrodzenia i ich najniższą
wysokość. Powiązanie tego przepisu z powołanym art. 12 ust. 1 układu zbiorowego
oznaczało, że jeżeli układ zbiorowy pracy został wprowadzony w danym przedsię-
biorstwie (a tak stało się u strony pozwanej w zakładowej umowie zbiorowej z dnia 28

- 6 -

czerwca 1989 r.), to w zakresie, w którym układ zbiorowy przewidywał stawki najniż-
szego wynagrodzenia zasadniczego lub najniższe stawki innych świadczeń, mógł on
wiązać strony stosunków pracy, ustanawiając najniższe stawki tych wynagrodzeń i
ewentualnych świadczeń pochodnych, stanowiąc także źródło ewentualnych rosz-
czeń pracowniczych. Zasada ta jednakże była modyfikowana przez przepis art. 24111
§ 2 k.p., według którego zastosowanie w zakładowej umowie zbiorowej postanowień
układu zbiorowego pracy dotyczących wynagrodzeń mogło nastąpić pod warunkiem
posiadania wypracowanych przez zakład środków, zgodnie z zasadą samofinanso-
wania. Inaczej mówiąc, możliwe było odstąpienie od zasad wynagradzania ustano-
wionych w układzie zbiorowym pracy, także w zakresie najniższych stawek wynagro-
dzenia, przez ich modyfikację na niekorzyść pracowników, jeżeli konkretny zakład
pracy (przedsiębiorstwo), nie posiadał odpowiednich środków finansowych. Mówiąc
jeszcze inaczej, w zakładowej umowie zbiorowej czy przy jej modyfikacji, nie można
było odstąpić od minimalnych stawek wynagrodzenia ustanowionych we wprowadzo-
nym układzie zbiorowym, jeżeli dane przedsiębiorstwo posiadało wypracowane
odpowiednie środki finansowe.
W obowiązującej u strony pozwanej zakładowej umowie zbiorowej z dnia 28
czerwca 1989 r., w art. 2 pkt 9 ustalono zasadę, że najniższe wynagrodzenie to obo-
wiązujące w dniu 1 stycznia danego roku najniższe wynagrodzenie pracowników us-
połecznionych zakładów pracy określane przez Radę Ministrów. Postanowiono też w
art. 3 ust. 4, że zmiany tabel wynagrodzenia zasadniczego wynikające z podwyższe-
nia najniższego wynagrodzenia oraz indeksacja płac będą wprowadzane przez stro-
ny tej umowy bez uzyskania opinii samorządu. Również w § 2 ust. 1 zakładowego
systemu wynagradzania, stanowiącego załącznik nr 1 do zakładowej umowy zbioro-
wej ustalono, że stawki wynagrodzenia zasadniczego będą aktualizowane wraz ze
zmianą najniższego wynagrodzenia. Już wówczas w załączniku nr 3 do zakładowej
umowy stawki wynagrodzenia zasadniczego ustalono kwotowo dla poszczególnych
kategorii zaszeregowania.
Dla rozpoznawanych roszczeń istotne znaczenie ma zmiana zakładowej
umowy zbiorowej dokonana protokołem dodatkowym nr 3 z dnia 31 października
1990 r., która weszła w życie w dniu 1 listopada 1990 r. W pierwszym rzędzie zmiana
ta dotyczyła definicji pojęcia "najniższe wynagrodzenie". Wprowadzono bowiem

- 7 -

zasadę, że należy przez nie rozumieć najniższe wynagrodzenie ustalane przez
Ministra Pracy i Polityki Socjalnej na podstawie kodeksu pracy. Brak jest więc
zastrzeżenia, że jest to najniższe wynagrodzenie obowiązujące w dniu 1 stycznia
danego roku kalendarzowego. Sugerować to mogłoby, że od tej zmiany konieczne
byłoby uwzględnianie zmian najniższego wynagrodzenia dokonanych w ciągu roku.
Nie jest to jednak wniosek słuszny, gdyż w dalszym ciągu zakładowa umowa
zbiorowa określała wynagrodzenie zasadnicze kwotowo, a nie w powiązaniu z
najniższym wynagrodzeniem. Nie został natomiast zmieniony w tym zakresie układ
zbiorowy pracy, który nadal, nawiązując do najniższego wynagrodzenia, nie pozwalał
na uwzględnianie jego zmian dokonanych w ciągu roku kalendarzowego. Ponieważ
źródłem ewentualnych roszczeń miałby być układ zbiorowy pracy, to istotne dla
oceny roszczeń były jego postanowienia, a te nie pozwalały na uwzględnianie zmian
najniższego wynagrodzenia w ciągu roku kalendarzowego.
Omawiana zmiana zakładowej umowy zbiorowej dokonana protokołem do-
datkowym nr 3 w stosownych tabelach podawała stawki wynagrodzenia
zasadniczego kwotowo, w oderwaniu od stawek najniższego wynagrodzenia. Taka
regulacja była już wówczas dopuszczalna, gdyż począwszy od dnia 18 sierpnia 1990
r. w zakładowym systemie wynagradzania można było określić kwotowo wysokość
składników wynagrodzenia oraz innych świadczeń naliczanych dotychczas w relacji
do najniższego wynagrodzenia, albo przyjąć inną podstawę ich wymiaru niż
najniższe wynagrodzenie - art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 19 lipca 1990 r. o zmianie
ustawy o zasadach tworzenia zakładowych systemów wynagradzania oraz o zmianie
niektórych ustaw, Dz. U. Nr 55, poz. 319 (por. wyrok z dnia 7 września 1994 r., I PRN
54/94, OSNAPiUS 1995 nr 1 poz. 4). Po tej zmianie ustawa z dnia 26 stycznia 1984
r. o zasadach tworzenia zakładowych systemów wynagradzania (jednolity tekst: Dz.
U. z 1990 r., Nr 69, poz. 407) wiązała z najniższym wynagrodzeniem określanym
przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej jedynie dodatkowe wynagrodzenie za
godziny nadliczbowe, dodatkowe wynagrodzenie za pracę w porze nocnej oraz w
warunkach szkodliwych dla zdrowia, szczególnie uciążliwych i niebezpiecznych,
wynagrodzenie za czas niezawinionego przez pracownika przestoju oraz odprawę
emerytalną (art. 13-15 i 18 ust. 3 tej ustawy). Nie było natomiast takiego powiązania
odnośnie innych składników wynagrodzenia. W szczególności nie było prawnych

- 8 -

przeszkód do ustalenia w protokołach dodatkowych innych podstaw obliczania
wynagrodzenia zasadniczego.
Należy zwrócić uwagę na to, że zgodnie z art. 25 ust. 2 ustawy z dnia 26
stycznia 1984 r. jeżeli zakład pracy, tak jak strona pozwana, był objęty układem zbio-
rowym pracy, to do zakładowej umowy zbiorowej, określającej zakładowy system wy-
nagradzania, stosowało się art. 6 ust. 6 ustawy. Oznaczało to, że zmiana porozumie-
nia zawierającego zakładowy system wynagradzania, o ile porozumienie tak stano-
wiło, mogła nastąpić w protokole dodatkowym bez uzyskania pozytywnej opinii rady
pracowniczej i pozytywnej opinii ogólnego zebrania pracowników (delegatów), ale
tylko w zakresie zmian polegających na podwyższeniu wysokości ustalonych w poro-
zumieniu składników wynagrodzenia. Wymaganie to było spełnione, gdyż omawiany
protokół dodatkowy nominalnie podwyższał stawki wynagrodzenia, choćby nawet
pogarszał ich relację do najniższego wynagrodzenia.
Dla rozpoznawanych roszczeń istotne znaczenie ma także protokół
dodatkowy nr 4 z dnia 27 lutego 1991 r., który wszedł w życie z dniem 1 marca 1991
r. i również wprowadzał stawki wynagrodzenia zasadniczego kwotowo, w oderwaniu
od najniższej płacy. Mają do niego odpowiednie zastosowanie wyżej poczynione
uwagi.
Ostatecznie rozstrzygnięcie sprawy sprowadza się do oceny, czy roszczenia
powoda powinny być ocenione na podstawie przepisów zakładowego porozumienia
płacowego (zakładowej umowy zbiorowej) w brzmieniu nadanym mu przez wskazane
protokoły dodatkowe nr 3 i 4 (ustalające stawki wynagrodzenia zasadniczego kwoto-
wo, w oderwaniu od najniższego wynagrodzenia), czy też na podstawie układu zbio-
rowego pracy ustanawiającego zasadę procentowego powiązania tych stawek w mi-
nimalnych ich wysokościach z najniższym wynagrodzeniem ustalanym przez Ministra
Pracy (ale w wysokości tego najniższego wynagrodzenia obowiązującym w dniu 1
stycznia danego roku kalendarzowego). W tym zakresie należy stwierdzić, że zakła-
dowy system wynagradzania (jego protokoły 3 i 4) mógł oderwać stawki wynagrodze-
nia zasadniczego u strony pozwanej od najniższego wynagrodzenia ustalanego
przez Ministra Pracy, ale tylko w sytuacji opisanej na wstępie niniejszego uzasadnie-
nia (art. 241 § 1 i 24111 § 2 k.p.), tzn. tylko wówczas, gdyby zakład pracy nie posiadał
środków na świadczenie takich minimalnych stawek wynagrodzenia. Inaczej mówiąc

- 9 -

wymaga ustalenia i oceny, czy w dniach wprowadzenia tych protokołów dodatkowych
strona pozwana miała odpowiednie środki finansowe, pozwalające na wypłatę wy-
nagrodzeń w wysokości stawek minimalnych określonych w układzie zbiorowym
pracy w stosunku do obowiązującego w danym roku kalendarzowym w dniu 1 stycz-
nia, najniższego wynagrodzenia ustalonego przez Ministra Pracy. Jeżeli strona poz-
wana miała wypracowane takie środki, to zmiana zakładowego systemu wynagra-
dzania, ustalająca stawki wynagrodzenia zasadniczego poniżej stawek minimalnych
określonych w układzie zbiorowym pracy byłaby niedopuszczalna i nie wiązałaby
stron jako sprzeczna z prawem, a w szczególności z art. 241 § 1 i 24111 § 2 k.p.
Zmiana taka wywołałaby natomiast skutek prawny w postaci ustanowienia stawek
wynagrodzenia poniżej minimalnych kwot (określonych procentowo do najniższego
wynagrodzenia w układzie zbiorowym pracy), gdyby ustalono, że w dniu jej wprowa-
dzenia strona pozwana nie dysponowała wypracowanymi środkami finansowymi,
pozwalającymi na wypłatę minimalnych świadczeń określonych układem zbiorowym
pracy.
W tej sytuacji należy stwierdzić, że Sąd Rejonowy poprzestał na uznaniu
powództwa i uwzględnił w znacznej części roszczenie bez dostatecznej oceny stanu
faktycznego i prawnego, który budził wątpliwości. W analizowanej sprawie występo-
wały bowiem różne akty prawne zbiorowego prawa pracy, w świetle których można
było w różny sposób dokonać oceny zasadności roszczenia. Rzeczą Sądu w takim
przypadku było uzupełnić materiał dowodowy sprawy, w sposób prowadzący do jed-
noznacznego stwierdzenia, który z aktów prawnych (układ zbiorowy pracy czy też
zakładowa umowa zbiorowa - zakładowy system wynagradzania w brzmieniu nada-
nym protokołami dodatkowymi) ma zastosowanie. Uznanie powództwa należało wo-
bec tego uznać za budzące wątpliwości i nie można było na nim poprzestać. Wyda-
nie rozstrzygnięcia na podstawie takiego uznania i w sytuacji, gdy nie zostały wyjaś-
nione wszystkie okoliczności faktyczne sprawy naruszało nie tylko przepis art. 213 §
2 k.p.c., ale także art. 3 § 2 k.p.c. Wydanie wyroku na podstawie wzbudzającego
wątpliwości uznania pozwu i bez dostatecznego wyjaśnienia okoliczności faktycznych
sprawy jest rażącym naruszeniem prawa. Narusza to także interes Rzeczypospolitej
Polskiej, zwłaszcza, że obecnie roszczenia powoda (a także innych byłych pracowni-
ków strony pozwanej), które mogą okazać się bezzasadne, musiałyby zostać zaspo-

- 10 -

kojone z funduszów Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, która przejęła poz-
wany zakład pracy. Mogłoby to prowadzić do konieczności zaspokojenia tych rosz-
czeń z przychodów uzyskanych w innych przejętych przez Agencję Państwowych
Gospodarstw Rolnych, z pokrzywdzeniem dla pracowników tych innych zakładów
pracy.
Biorąc to pod rozwagę Sąd Najwyższy na podstawie art. 422 § 2 k.p.c.
uchylił zaskarżony wyrok w części uwzględniającej powództwo i przekazał sprawę do
ponownego rozpoznania, mimo przekroczenia terminu określonego w art. 421 § 1
k.p.c.

=======================================
Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych - inne orzeczenia:
dokumentdata wyd.
[IA] I PRN 118/96   Wyrok SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 1997/6/95
1996-08-21 
[IA] I PRN 103/96   Wyrok SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 1997/6/93
1996-07-11 
[IA] I PRN 101/96   Wyrok SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 1997/11/190
1996-11-07 
[IA] I PRN 99/96   Wyrok SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 1997/9/151 Prawo Pracy 1997/3/34
1996-10-30 
[IA] I PRN 98/96   Wyrok SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 1997/9/150
1996-10-30 
  • Adres publikacyjny: