Postanowienie z dnia 8 lutego 2002 r.
II UKN 45/01

Dopuszczalność kasacji w sprawie o wysokość składki na ubezpieczenie
zdrowotne, o ile nie kwestionuje się w niej objęcia obowiązkiem ubezpieczenia
zdrowotnego, zależy od wartości przedmiotu zaskarżenia.


Przewodniczący SSN Jerzy Kuźniar (sprawozdawca), Sędziowie SN: Krystyna
Bednarczyk, Roman Kuczyński.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 lutego 2002 r. sprawy z
wniosku Romana G. przeciwko Ś. Regionalnej Kasie Chorych o składki, na skutek
kasacji powoda od wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 3 marca 2000 r.
[...]

o d r z u c i ł kasację.

U z a s a d n i e n i e

Wnioskodawca Roman G. dochodził ustalenia, że jako inwalida, mający usta-
lone prawo do renty, nie podlega obowiązkowi opłacenia składki na ubezpieczenie
zdrowotne z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, powołując się na treść
art.1 i 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych
(Dz.U. Nr 137, poz. 887 ze zm.) oraz art. 8 ustawy z dnia 6 lutego 1997 r. o pow-
szechnym ubezpieczeniu zdrowotnym (Dz.U. Nr 28, poz. 153 ze zm.).
Ś. Regionalna Kasa Chorych nie uwzględniła wniosku, stojąc na stanowisku,
że wnioskodawca jako osoba pobierająca świadczenie rentowe z ubezpieczenia
społecznego, podlega obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z mocy prawa, na
zasadzie art. 8 pkt 10 ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym. Na mocy
tej ustawy obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają również osoby objęte
ubezpieczeniem społecznym, które prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą
osobiście lub z osobami z nimi współpracującymi, na podstawie art. 8 pkt 1 lit. c po-
wołanej ustawy. Zatem prowadząc równocześnie działalność gospodarczą odwołują-
cy się podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu z obu tytułów. Objęcie
obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym rodzi obowiązek opłacania składek na
ubezpieczenie zdrowotne. Zgodnie z art. 22 ustawy o powszechnym ubezpieczeniu
zdrowotnym, jeżeli ubezpieczony osiąga przychody z więcej niż jednego źródła,
składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana od wszystkich przychodów, dla
których podstawa wymiaru składki określona jest w art. 21 ustawy. Źródłami przy-
chodów zgodnie z art. 10 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od
osób fizycznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) są zarówno
renta jak i pozarolniczą działalność gospodarcza, tak więc składka winna być odpro-
wadzana przez odwołującego się z obu tych źródeł.
Wyrokiem z dnia 12 października 1999 r. Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpie-
czeń w Katowicach oddalił odwołanie. W świetle jego ustaleń, bezsporne było, że
wnioskodawca podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu na podstawie art. 8 pkt 10
ustawy z dnia 8 lutego 1997 r., spornym natomiast jest, czy taki obowiązek wynika z
art. 8 pkt 1 lit. c, a ściślej czy z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej odwo-
łujący ma obowiązek opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne.
W ocenie Sądu nie jest istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, czy ubezpieczony
podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu z jednego, czy z wielu tytułów. W każdym bo-
wiem przypadku ma prawo do korzystania ze świadczeń zdrowotnych gwarantowa-
nych ustawą. Z tytułu podlegania ubezpieczeniu jest zobowiązany do opłacania
składki. Wysokość składki jest uregulowana art. 22 powoływanej ustawy, który sta-
nowi, że jeżeli ubezpieczony uzyskuje przychody z więcej niż jednego źródła,
składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana od wszystkich tych przychodów,
dla których podstawa wymiaru składki jest określona w art. 21.
Z uwagi na to, że przepis ten określa podstawę wymiaru tak dla osób prowa-
dzących działalność pozarolniczą jak i dla osób mających ustalone prawo do renty
należy przyjąć, że z obu tych przychodów należy odprowadzać składkę na ubezpie-
czenie zdrowotne.
Stanowisko to podzielił Sąd Apelacyjny w Katowicach i oddalił apelację wnio-
skodawcy (wyrok z dnia 3 marca 2000 r. [...]).
Powyższy wyrok zaskarżył kasacją wnioskodawca i zarzucając błędną wy-
kładnię prawa materialnego - art. 1 i 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych
oraz art. 8 ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym - wniósł o jego uchy-
lenie i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji, po uchyleniu również jego wy-
roku, do ponownego rozpoznania, ewentualnie o rozważenie czy w sprawie nie wy-
łania się zagadnienie prawne, wymagające rozpoznania jej przez skład powiększony.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie jest, stosownie do odwołania wnio-
skodawcy wszczynającego w niej postępowanie przed Sądem, ustalenie że nie ma
on obowiązku opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu prowadzonej
działalności gospodarczej, przy czym nie jest kwestionowane, iż wnioskodawca pod-
lega temu ubezpieczeniu. W istocie więc sprawa - wbrew twierdzeniom kasacji - do-
tyczy określenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne, w szcze-
gólności określenia czy dochód uzyskiwany z prowadzonej działalności gospodarczej
wpływa na wysokość należnej składki, przy czym w wymiarze materialnym spór doty-
czy kwoty niesięgającej w stosunku rocznym 1.200 zł.
Biorąc to pod uwagę należy więc stwierdzić, że kasacja w tej sprawie jest
przedmiotowo wyłączona (art. 393 pkt 1 w związku z pkt 5 KPC) i jako taka niedo-
puszczalna.
Z tych względów na podstawie art. 393 8 § 1 KPC orzeczono jak w postano-
wieniu.
========================================