Kara umowna (odszkodowanie umowne)
Kara umowna jest traktowana jako zapłata określonej sumy za naprawienie szkody wynikającej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego. Niewykonanie zobowiązania następuje, gdy dłużnik w ogóle nie spełnia swojego świadczenia. Nienależyte wykonanie zobowiązania ma miejsce, kiedy dłużnik świadczy po terminie, mniej niż powinien lub źle jakościowo.

Dłużnik nie może bez zgody wierzyciela zwolnić się z zobowiązania przez zapłatę kary umownej. Kara umowna spełnia role zabezpieczenia trwałości umowy, jej wykonania oraz pełni jednocześnie funkcje odszkodowawczą.

Umocnienie karą umowną jest dopuszczalne zarówno wynikających z umów oraz innych źródeł. Przedmiotem kary umownej może być wyłącznie świadczenie pieniężne. Oświadczenie woli stron odnoszące się do obowiązku zapłaty kary umownej mogą być składane w dowolnej formie.

Rodzaje kar umownych

- Kara kumulatywna - zastrzegana niezależnie od innych roszczeń przysługujących wierzycielowi, wierzyciel może żądać zarówno kary jak i odszkodowania,
- Kara alternatywna - wierzyciel uprawniony jest do dokonania wyboru między żądaniem kary umownej, a żądaniem odszkodowania,
- Kara zaliczeniowa - wierzyciel uprawniony jest do dochodzenia obok kary umownej odszkodowania uzupełniającego do wysokości wykazanej szkody,
- Kara wyłączna - której wprowadzenie do umowy uniemożliwia wierzycielowi skorzystanie z innych roszczeń przewidzianych w ustawie.