Wyrok z dnia 7 listopada 2002 r.
III RN 192/01

Sądowa kontrola decyzji administracyjnej nie obejmuje postępowania
wykonawczego.

Przewodniczący SSN Andrzej Wróbel, Sędziowie SN: Jerzy Kwaśniewski
(sprawozdawca), Andrzej Wasilewski.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 listopada 2002 r.
sprawy ze skargi Adama B. na decyzję Komendanta Wojewódzkiego Policji w O. w
przedmiocie zwolnienia ze służby, na skutek rewizji nadzwyczajnej Prezesa Naczel-
nego Sadu Administracyjnego [...] od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w
Warszawie z dnia 12 marca 2001 r. [...]

u c h y l i ł zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Naczelnemu Sądowi Admi-
nistracyjnemu w Warszawie do ponownego rozpoznania.

U z a s a d n i e n i e


Prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Suwałkach z dnia 11 lipca
2000 r. [...] Adam B. został skazany za popełnienie przestępstwa umyślnego (ściga-
nego z oskarżenia publicznego z art. 239 § 1 KK w zbiegu z art. 271 § 1 KK - utrud-
nianie postępowania karnego) na karę grzywny. Po otrzymaniu odpisu powyższego
wyroku Komendant Powiatowy Policji w P., rozkazem personalnym z dnia 4 paź-
dziernika 2000 r. na podstawie art. 41 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o
Policji (Dz.U. Nr 30, poz. 179 ze zm.) zwolnił sierżanta Adama B. ze służby z dniem 6
października 2000 r. W wyniku odwołania skarżącego Komendant Wojewódzki Policji
w O. w dniu 26 października 2000 r. utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej in-
stancji stwierdzając, że wydano ją zgodnie z prawem, skoro skarżący został skazany
za przestępstwo umyślne, ścigane z oskarżenia publicznego. Na powyższą decyzję
Adam B. złożył skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego podnosząc, iż wyda-
no ją z naruszeniem prawa - został bowiem już raz ukarany karą dyscyplinarną o
niepełnej przydatności do służby, a następnie (po wyroku Sądu Okręgowego) został
zwolniony ze służby w Policji.

Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 12 marca 2001 r. uchylił za-
skarżoną decyzję organu drugiej instancji. W uzasadnieniu wyroku NSA, nie kwestio-
nując wynikającego z art. 41 ust. 1 pkt 4 ustawy o Policji obowiązku zwolnienia ze
służby policjanta skazanego za przestępstwo umyślne, ścigane z oskarżenia pu-
blicznego, stwierdził, że zgodnie jednak z art. 130 § 2 KPA, termin zwolnienia poli-
cjanta, który od decyzji o zwolnieniu ze służby odwołał się, może być wyznaczony po
dacie wydanej decyzji odwoławczej. Organ odwoławczy, uznając decyzję pierwszo-
instancyjną za słuszną, powinien w takiej sytuacji - zdaniem NSA - uchylić ją w czę-
ści dotyczącej terminu zwolnienia, a następnie ustalić nowy termin zwolnienia, w po-
zostałej zaś części utrzymać decyzję w mocy.

Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego w rewizji nadzwyczajnej od po-
wyższego wyroku zarzucił mu rażące naruszenie art. 22 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 2
ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz.U. Nr 74,
poz. 368 ze zm.) oraz art. 130 § 3 pkt 1 KPA i z tego powodu wniósł o uchylenie za-
skarżonego wyroku i przekazanie sprawy Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu do
ponownego rozpoznania. Rewidujący, przedstawiając stan sprawy rozstrzygniętej za-
skarżonym wyrokiem, wskazał, że decyzji Komendanta Powiatowego Policji w P. z
dnia 4 października 2000 r. zwalniającej sierżanta Adama B. ze służby z dniem 6
października 2000 r. nadany został rygor natychmiastowej wykonalności ,,z uwagi na
interes społeczny, wyrażający się m.in. tym, że w Policji może pełnić służbę osoba
nie karana". Skarżący podniósł, iż Naczelny Sąd Administracyjny, orzekając w po-
wyższej sprawie słusznie wskazał, że zgodnie z art. 130 § 2 KPA wniesienie odwoła-
nia od decyzji pierwszoinstancyjnej wstrzymuje jej wykonanie do czasu doręczenia
lub ogłoszenia decyzji odwoławczej, z wyjątkiem przypadków wymienionych w art.
130 § 3 i 4 KPA. Niezrozumiałe jest więc rozstrzygnięcie Sądu uchylające decyzję
organu drugiej instancji w sytuacji, gdy decyzja organu pierwszej instancji zawiera
zapis o nadaniu jej rygoru natychmiastowej wykonalności, co wynika również jedno-
znacznie z treści decyzji organu drugiej instancji. Faktem jest, że dopiero Komendant
Wojewódzki Policji w O. w swojej decyzji z dnia 26 października 2000 r., utrzymującej
w mocy decyzję organu pierwszej instancji i potwierdzającej nadany jej rygor na-
tychmiastowej wykonalności, powołał podstawę prawną tego elementu rozstrzygnię-
cia - to jest art. 108 § 1 KPA. Należy jednak wskazać, że mimo iż w decyzji organu
pierwszej instancji nie został powołany w jej podstawie prawnej wspomniany art. 108
§ 1 KPA, to Naczelny Sąd Administracyjny, orzekając w powyższej sprawie nie był
uprawniony do przyjęcia, że decyzja ta nie zawierała rygoru natychmiastowej wyko-
nalności. Wynikało to bowiem w sposób jednoznaczny z treści tej decyzji, z ostatnie-
go zdania uzasadnienia. Zdaniem Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego
uzasadnienie wyroku wskazuje w sposób jednoznaczny, że Sąd orzekając w powyż-
szej sprawie i uchylając decyzję organu drugiej instancji nie wziął w ogóle pod uwagę
zawartego w decyzji zapisu o nadaniu jej rygoru natychmiastowej wykonalności. De-
cyzja organu administracji pierwszej instancji była właśnie przypadkiem, o którym
mowa w art. 130 § 3 pkt 1 KPA. Nadano jej bowiem rygor natychmiastowej wykonal-
ności, który spowodował, że decyzja nieostateczna była wykonalna ze względu na
wskazane w niej skutki prawne zastosowania art. 41 ust. 1 pkt 4 ustawy o Policji.
Oznacza to więc, że uchylenie przez Sąd decyzji organu administracji drugiej instan-
cji, które nastąpiło, tylko z tego powodu, że Sąd pominął okoliczność, iż decyzji orga-
nu pierwszej instancji nadany został rygor natychmiastowej wykonalności, rażąco na-
rusza przepis art. 22 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 3 ustawy o Naczelnym Sądzie Admini-
stracyjnym oraz art. 130 § 3 pkt 1 KPA.


Sąd Najwyższy zważył, co następuje:


Według stanu faktycznego sprawy, który stanowi podstawę faktyczną zaskar-
żonego rewizją nadzwyczajną wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego, policjant
Adam B. został zwolniony ze służby z dniem 6 października 2000 r. ze względu na
skazanie za przestępstwo umyślne, ścigane z oskarżenia publicznego, prawomoc-
nym wyrokiem z dnia 11 lipca 2000 r. Proste podstawienie powyższych faktów pod
niebudzącą kontrowersji treść normy prawa materialnego (art. 41 ust. 1 pkt 4 ustawy
o Policji) wskazuje jednoznacznie, że przedmiotowe zwolnienie policjanta ze służby
wyraża określoną w tej normie konsekwencję skazania policjanta za przestępstwo
umyślne, ścigane z oskarżenia publicznego. Dotyczy to nie tylko samej zasady decy-
zji o zwolnieniu, ale także określonej w niej daty zwolnienia Adama B. ze służby w
Policji. W każdym razie, rozpatrując wynikającą z zaskarżonego wyroku kwestię ter-
minu zwolnienia Adama B. ze służby, nie można nie zauważyć, że określony na
dzień 6 października 2000 r. termin zwolnienia nie narusza - z pozycji zwolnionego -
przesłanek art. 41 ust. 1 pkt 4 ustawy o Policji, skoro prawomocny wyrok skazujący
został wydany znacznie wcześniej (11 lipca 2000 r.), oraz że jest to termin późniejszy
od daty wydanej w sprawie decyzji przez organ pierwszej instancji (4 października
2000 r.).

Budzi natomiast zastrzeżenia zaskarżony wyrok, w którym pomimo ustalenia
przesłanek zastosowania art. 41 ust. 1 pkt 4 ustawy o Policji, Naczelny Sąd Admini-
stracyjny ocenił zaskarżoną decyzję jako niezgodną z prawem ze względu na przepi-
sy zawarte w art. 130 KPA, dotyczące wykonywania decyzji nieostatecznej. W tym
założeniu wyroku, że kontrola zaskarżonej do Sądu decyzji, co do jej treści, obejmuje
postępowanie wykonawcze, będące ex definitione czymś odrębnym od domeny roz-
strzygnięcia - tkwi zasadnicza wadliwość tego wyroku, a nie - jak wywiedziono w
uzasadnieniu rewizji nadzwyczajnej - w błędnym nieustaleniu, że decyzji nieosta-
tecznej nadano rygor natychmiastowej wykonalności. Pomimo nie w pełni zasadnej
argumentacji rewizji nadzwyczajnej, rację ma jednak Prezes Naczelnego Sądu Ad-
ministracyjnego w tym, że zaskarżony wyrok (uchylenie decyzji) pozostaje w rażącej
sprzeczności z podstawami wyroku dotyczącymi poddanej kontroli w sprawie treści
zaskarżonej decyzji.

Z powyższych przyczyn Sąd Najwyższy uznał, że rewizja nadzwyczajna miała
usprawiedliwioną podstawę (art. 39313 § 1 KPC).
========================================