Postanowienie siedmiu sędziów SN - III ZP 6/01
Izba:Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych
Sygnatura:III ZP 6/01
Typ:Postanowienie siedmiu sędziów SN
Opis:Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 2002/8/178
Prawo Pracy i Prawo Socjalne 2002/9/11
Data wydania:2001-09-19

Postanowienie w Składzie Siedmiu Sędziów
z dnia 19 września 2001 r.
III ZP 6/01

Ograniczenie zakresu podmiotowego zastosowania ustawy z dnia 12
grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jed-
nostek sfery budżetowej (Dz.U. Nr 160, poz. 1080 ze zm.) może nastąpić w
sposób pośredni przez odpowiednią zmianę przepisów dotyczących pracowni-
ków instytucji kultury (w wyniku przekształcenia tych jednostek z prowadzą-
cych gospodarkę finansową na zasadach określonych dla zakładów budżeto-
wych w jednostki działające na zasadzie samodzielności gospodarczej).


Przewodniczący Prezes SN Walerian Sanetra (sprawozdawca), Sędziowie
SN: Katarzyna Gonera. Józef Iwulski, Kazimierz Jaśkowski, Zbigniew Myszka
(współsprawozdawca), Jadwiga Skibińska-Adamowicz, Barbara Wagner.

Sąd Najwyższy, z udziałem prokuratora Prokuratury Krajowej Iwony
Kaszczyszyn, po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 19 września 2001 r. wniosku
Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych skierowanego przez Pierw-
szego Prezesa Sądu Najwyższego do rozpoznania przez skład siedmiu sędziów Izby
Administracyjnej, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego o podjęcie
uchwały zawierającej odpowiedź na następujące pytanie prawne:


,,Czy dopuszczalne jest, aby zmiana statusu instytucji kultury funkcjonującej
,,na zasadach określonych dla zakładów budżetowych" na ,,instytucje prowadzące
samodzielną gospodarkę finansową" automatycznie odbierała pracownikom prawo
do dodatkowego wynagrodzenia rocznego ?"

p o s t a n o w i ł:

o d m ó w i ć udzielenia odpowiedzi.

U z a s a d n i e n i e


Wskazując na art. 22 ust. 2 ustawy z dnia 22 maja 1991 r. o związkach zawo-
dowych (jednolity tekst: Dz.U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854 ze zm.) Ogólnopolskie Poro-
zumienie Związków Zawodowych zwróciło się do Sądu Najwyższego o udzielenie
odpowiedzi na pytanie, czy dopuszczalne jest, aby zmiana statusu instytucji kultury
funkcjonującej ,,na zasadach określonych dla zakładów budżetowych" na ,,instytucję
prowadzącą samodzielną gospodarkę finansową" automatycznie odbierała pracowni-
kom prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego. W uzasadnieniu wniosku
podniesiono, że pracownicy instytucji kultury, wymienionych w art. 32 ust. 1 ustawy z
dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej
(jednolity tekst: Dz.U. z 2001 r. Nr 13, poz. 123), które zgodnie z jej przepisami funk-
cjonowały ,,na zasadach określonych dla zakładów budżetowych", od co najmniej
kilkunastu lat otrzymywali dodatkowe wynagrodzenie roczne (tzw. trzynastą pensję),
stanowiącą stały składnik wynagrodzenia. Podstawę jego wypłacania stanowiły
ustawa z dnia 10 lipca 1985 r. o rocznych nagrodach z zakładowego funduszu na-
gród w państwowych jednostkach organizacyjnych nie będących przedsiębiorstwami
państwowymi (Dz.U. Nr 32, poz. 141 ze zm.), a od 1 stycznia 1998 r. ustawa z dnia
12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jedno-
stek sfery budżetowej (Dz.U. Nr 160, poz. 1080 ze zm.). Wnioskodawca zaznaczył,
że uprawnienie do tego wynagrodzenia nie wynikło bezpośrednio z umów o pracę,
ani też nie znalazło się w postanowieniach układów zbiorowych pracy i wewnątrzza-
kładowych regulaminach wynagradzania. Stanowiło ono element uwzględniany przy
ustalaniu składki na ubezpieczenie społeczne. Według wnioskodawcy ustawa z dnia
21 stycznia 2000 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem ad-
ministracji publicznej (Dz.U. Nr 12, poz. 136) z dniem 1 stycznia 2000 r. (art. 29 pkt
2) zniosła dotychczasowy status ,,jednostek sfery budżetowej" instytucji kultury wy-
mienionych w art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i
prowadzeniu działalności kulturalnej. Jednostki te przestały być ,,jednostkami sfery
budżetowej". Nadano im status ,,instytucji prowadzących samodzielną gospodarkę
finansową", w rezultacie czego pracowników tych instytucji przestały obejmować
przepisy ustawy z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym
dla pracowników jednostek sfery budżetowej. ,,W wyniku wyżej opisanych okoliczno-
ści, w stosunkach pomiędzy pracodawcami, pracownikami i związkami zawodowymi
powstały liczne spory, kontrowersje i wątpliwości, dotyczące zarówno kwestii ściśle
prawnych, jak i społecznych", co według OPZZ sprawia, że postawione pytanie ,,wy-
maga rozstrzygnięcia, przesądzającego o ujednoliceniu praktyki w stosowaniu oma-
wianych przepisów ustawowych".

Pytanie to nie zostało sformułowane w sposób jednoznaczny, a przy tym w
swej treści nie wskazuje konkretnego przepisu czy przepisów, których interpretacji
oczekuje się od Sądu Najwyższego. Zgodnie z art. 22 ust. 2 ustawy o związkach za-
wodowych możliwe jest występowanie do Sądu Najwyższego z wioskami o wyjaśnie-
nie przepisów prawa (przepisów prawa pracy i ubezpieczeń społecznych), a nie o
wyjaśnianie wszelkich możliwych zagadnień prawnych (np. prawnych zagadnień teo-
retycznych, pojęć prawnych - w oderwaniu od konkretnych przepisów). Stąd też z
pytania powinno niewątpliwie wynikać, jaki konkretnie przepis, czy przepisy, budzą
wątpliwości i jaki przepis, czy przepisy poddane powinny zostać wykładni przez Sąd
Najwyższy. Na tle rozważanego zaś pytania jasności w tej kwestii nie ma, a przy tym
posługuje się ono mało precyzyjnymi i raczej metaforycznymi niż prawniczymi okre-
śleniami (,,automatyczne odbieranie prawa przez zmianę statusu"). W następstwie
tego nie bardzo też wiadomo, czy wnioskodawcy idzie o to, że określone przepisy
pozbawiły pracowników instytucji kultury prawa do dodatkowego wynagrodzenia
rocznego, co jest wszakże z jakiegoś względu niedopuszczalne, czy też, że zgodnie
z ich literą i zasługującą na aprobatę funkcją jest to (w ogóle) dopuszczalne, ale nie
może następować automatycznie i wobec tego ten składnik wynagrodzenia pracow-
ników instytucji kultury powinien zostać wypowiedziany, a do czasu wypowiedzenia
nie przestaje stanowić elementu treści stosunku pracy.

Do wejścia w życie zmiany wprowadzonej do art. 32 ustawy o organizowaniu i
prowadzeniu działalności kulturalnej przez ustawę z 21 stycznia 2000 r., która weszła
w życie z dniem ogłoszenia z mocą od 1 stycznia 2000 r., do pracowników instytucji
kultury miała zastosowanie ustawa z 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodze-
niu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej. W myśl art. 1 ust. 1 tej
ustawy ma ona zastosowanie do ,,pracowników jednostek sfery budżetowej", zaś
zgodnie z jej art. 1 ust. 2 pkt 1 pod pojęciem tym mieszczą się pracownicy państwo-
wych jednostek sfery budżetowej, dla których środki na wynagrodzenie są kształto-
wane na podstawie ustawy odrębnie, jak również - co wynika z jej art. 1 ust. 2 pkt 3
- pracownicy samorządowych jednostek budżetowych, zakładów budżetowych, gos-
podarstw pomocniczych jednostek budżetowych prowadzących gospodarkę finanso-
wą na zasadach określonych w ustawie z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach pub-
licznych (Dz.U. Nr 155, poz. 1014 ze zm., według pierwotnego brzmienia art. 1 ust. 2
pkt 3 ustawy z 12 grudnia 1997 r. chodziło o samorządowe jednostki sfery budżeto-
wej, prowadzące gospodarkę finansową na zasadach określonych w ustawie z dnia 5
stycznia 1991 r. - Prawo budżetowe, jednolity tekst: Dz.U. z 1993 r. Nr 72, poz. 344
ze zm.). W ustawie o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (w jej
pierwotnej redakcji) instytucjom kultury nadano charakter jednostek prowadzących
gospodarkę samodzielnie (art. 27 - 29). Jednakże według jej art. 32 ust. 1 instytucje
kultury, takie jak: muzea, ośrodki badań i dokumentacji zabytków, biura wystaw arty-
stycznych, filmoteka narodowa, centra sztuki, biblioteki, domy kultury, świetlice,
kluby, domy pracy twórczej, ogniska artystyczne - prowadziły gospodarkę finansową
i rozliczały się z budżetem państwa lub gminy na zasadach ustalonych dla zakładów
budżetowych. Do tego typu instytucji kultury nie stosowało się art. 27-29 ustawy o
organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, natomiast stosowano do nich
ustawę z dnia 31 stycznia 1989 r. o kształtowaniu środków na wynagrodzenie w sfe-
rze budżetowej (Dz.U. Nr 4, poz. 24 ze zm.). Ta ostatnia ustawa została zastąpiona
przez ustawę z dnia 23 grudnia 1994 r. o kształtowaniu środków na wynagrodzenie w
państwowej sferze budżetowej (Dz.U. z 1995 r. Nr 34, poz. 163 ze zm.), która na-
stępnie została uchylona przez ustawę z 23 grudnia 1999 r. o kształtowaniu wyna-
grodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. Nr
110, poz. 1255 ze zm.). Instytucje kultury dzielą się na państwowe (gdy ich organi-
zatorem jest organ administracji państwowej) i samorządowe (gdy organizatorem jest
jednostka samorządu terytorialnego), początkowo określane jako komunalne (do
czasu reformy samorządu terytorialnego). Te z nich, które zostały wymienione w art.
32 ust. 1 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, prowadziły
swoją gospodarkę finansową na zasadach ustalonych dla zakładów budżetowych.
Pierwsze z nich mieściły się więc w pojęciu państwowych jednostek sfery budżeto-
wej, dla których środki na wynagrodzenie są kształtowane na podstawie odrębnej
ustawy (art. 1 ust. 2 pkt 1 ustawy z 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu
dla pracowników jednostek sfery budżetowej), drugie zaś w jej pojęciu samorządo-
wych jednostek sfery budżetowej (art. 1 ust. 2 pkt 3).

Ustawa o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej w szerokim
zakresie została znowelizowana przez ustawę z dnia 27 czerwca 1996 r. o zmianie
ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz.U Nr 90, poz.
407). W istotnym z rozważanego punktu zakresie należy zwrócić uwagę na zmianę
redakcji art. 32 ust. 1 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej,
w którym zwrot ,,instytucje kultury, takie jak" zastąpiono - skądinąd budzącym różne
wątpliwości - wyrażeniem ,,instytucje kultury, w szczególności". Ponadto zastosowa-
nie reguł wynagradzania sfery budżetowej ograniczono tylko do państwowych insty-
tucji kultury, stanowiąc (art. 32 ust. 5), że do państwowych instytucji kultury działają-
cych na zasadach określonych w art. 32 ust. 1 stosuje się przepisy o kształtowaniu
środków na wynagrodzenia w państwowej sferze budżetowej (art. 32 ust. 5 został
następnie skreślony przez art. 29 ust. 2 ustawy z dnia 21 stycznia 2000 r. o zmianie
niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem administracji publicznej). Z punktu
widzenia zasad prowadzenia gospodarki (zasad gospodarki finansowej) ustawodaw-
ca podzielił instytucje kultury na takie, które prowadziły ją samodzielnie (art. 27-30) i
takie, w których zastosowanie miały zasady ustalone dla zakładów budżetowych (art.
32 ust. 1). Do tych pierwszych nie miały zastosowania przepisy ustawy o dodatko-
wym wynagrodzeniu rocznym, natomiast należy przyjąć, że miały one zastosowanie
do instytucji kultury wymienionych w art. 32 ust. 1 ustawy o organizowaniu i prowa-
dzeniu działalności kulturalnej (niezależnie od wątpliwości pojawiających się w
związku z tym, że w przepisie tym po jego nowelizacji w 1996 r. mowa jest, jak nale-
ży sądzić, o wszystkich instytucjach kultury - bo wyliczenie jest przykładowe - a wo-
bec tego nie wiadomo, jakich to jeszcze innych instytucji kultury miałyby dotyczyć art.
27-30 ustawy, zaś zgodnie z jej art. 10 ust. 2 ilekroć w ustawie jest mowa o instytucji
kultury bez bliższego określenia - należy przez to rozumieć zarówno państwową, jak
i samorządową instytucję kultury), w przypadku państwowych instytucji kultury z tej
racji (art. 1 ust. 2 pkt 1 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym), iż były to
państwowe jednostki sfery budżetowej, dla których środki na wynagrodzenia były
kształtowane na podstawie odrębnej ustawy (ustawy z 1994 r. o kształtowaniu środ-
ków na wynagrodzenia w państwowej sferze budżetowej), zaś w odniesieniu do sa-
morządowych (komunalnych) instytucji kultury (art. 1 ust. 2 pkt 3 ustawy o dodatko-
wym wynagrodzeniu rocznym) z uwagi na to, że mieściły się one w pojęciu samorzą-
dowych jednostek sfery budżetowej prowadzących gospodarkę finansową na zasa-
dach określonych w ustawie z 1991 r. Prawo budżetowe, a następnie w pojęciu sa-
morządowych zakładów budżetowych prowadzących gospodarkę finansową na za-
sadach określonych w ustawie z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych
(Dz.U. Nr 155, poz. 1014 ze zm.). Mimo rodzących się wątpliwości nie można przy-
jąć, że kwestię prowadzenia gospodarki finansowej wszystkich instytucji kultury re-
gulował i reguluje art. 32 ust. 1 (po nowelizacji z 1996 r.) ustawy o organizowaniu i
prowadzeniu działalności kulturalnej. W przeciwnym bowiem razie przepisy art. 27-29
tej ustawy nie miałyby podmiotu, do którego należałoby je stosować. Prowadzi to do
wniosku, że w instytucjach kultury, które nie były objęte przez art. 32 ust. 1, ustawa o
dodatkowym wynagrodzeniu rocznym nie miała zastosowania. Prowadziły one bo-
wiem gospodarkę samodzielnie, przy czym mogły i mogą tworzyć z zysku oraz in-
nych środków przekazanych przez osoby prawne i osoby fizyczne fundusz załogi, z
przeznaczeniem na wypłatę nagród indywidualnych oraz inne fundusze. Zasady go-
spodarowania tymi funduszami określają regulaminy instytucji kultury (art. 29 ust. 7).
Regulamin taki może w szczególności ustanowić dodatkowe wynagrodzenie roczne.
Zmiany wprowadzone przez nowelizację z 21 stycznia 2000 r. polegają nie tylko na
modyfikacjach terminologicznych, lecz oznaczają zmianę zasad prowadzenia gospo-
darki finansowej przez instytucje kultury wymienione w art. 32 ust. 1 ustawy o organi-
zowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Wykreśleniu bowiem w tym przepisie
zwrotu ,,prowadzą gospodarkę finansową na zasadach określonych dla zakładów
budżetowych" towarzyszy skreślenie art. 32 ust. 4 i 5 tej ustawy, a to oznacza, że do
instytucji tych stosuje się jej art. 27 i 29 (to zaś oznacza, że stosuje się do nich ogół
regulacji przewidzianych dla instytucji kultury działających na zasadach samodziel-
ności gospodarczej), a do państwowych instytucji kultury nie mają już zastosowania
przepisy o kształtowaniu środków na wynagrodzenia w państwowej sferze budżeto-
wej. Dokonując tych zmian ustawodawca wyłączył pracowników instytucji kultury,
wymienionych w art. 32 ust. 1 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności
kulturalnej, z zakresu podmiotowego ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym.
Jest to usprawiedliwione społecznie i ekonomicznie, jeżeli zważyć, że nagrody te
przed zmianą nie przysługiwały w innych (działających na zasadzie samodzielności
gospodarczej i finansowej) instytucjach kultury niż wymienione w art. 32 ust. 1
ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej oraz że ustawodawca
przyjmuje jako zasadę, iż należą się one tam, gdzie mamy do czynienia z jednostka-
mi sfery budżetowej poddanymi szczególnym rygorom(ograniczeniom) wynikającym
ze stosowania zasad właściwych finansom publicznym. Samodzielność gospodaro-
wania polega między innymi na tym, że istnieje możliwość ustanowienia rocznego
wynagrodzenia na mocy regulacji wewnątrzzakładowych. Nowelizując art. 32 ustawy
o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej ustawodawca wyłączył w ca-
łości pracowników instytucji kultury z zakresu podmiotowego zastosowania ustawy o
dodatkowym wynagrodzeniu rocznym. Ustawa nowelizująca z dnia 21 stycznia 2000
r. weszła w życie z dniem ogłoszenia (z mocą od 1 stycznia 2000 r.) i wobec tego
zastosowanie znalazła do dodatkowego wynagrodzenia wypłacanego w 2001 r. (za
pracę w 2000 r.). Na tym tle pojawia się problem, czy przyjęcie, że ustawa uchwalo-
na w styczniu 2000 r. wchodzi w życie z mocą wsteczną (od 1 stycznia 2000 r.),
może oznaczać, iż niekorzystne dla niektórych pracowników jej rozstrzygnięcia mogą
mieć zastosowanie już w tym roku (do nagród za 2000 r.), czy dopiero od roku na-
stępnego (do nagród za 2001 r.). Problemu tego nie dotyczy wszakże postawione
przez OPZZ pytanie prawne i wobec tego Sąd Najwyższy nie ma podstaw, by w
związku z przedstawionym mu wnioskiem wypowiadać się w tej kwestii.
Z wniosku tego zdaje się natomiast wynikać, że w wątpliwość stawia się w nim
zastosowaną technikę legislacyjną, polegającą na pośrednim wyłączeniu określonej
grupy pracowników z zakresu podmiotowego zastosowania ustawy o dodatkowym
wynagrodzeniu rocznym. Trudno jednak wymagać, by ustawodawca wprowadził do
tej ustawy przepis o pozbawieniu prawa do tego wynagrodzenia pracowników insty-
tucji kultury, skoro ich w przepisie jej art. 1 osobno się nie wymienia. Skoro zakres
podmiotowy zastosowania ustawy został określony przez wskazanie pewnych cech
jednostek organizacyjnych, o których przy tym decyduje sam ustawodawca, to
zmiana (pośrednia) zakresu zastosowania ustawy, polegająca na zmianie tych cech
przez ustawodawcę, jest zrozumiała i dopuszczalna. Z przedstawionego wniosku
zdaje się wszakże wypływać sugestia przeciwna, która jest jednakże nieuzasadnio-
na. Ponadto stosowanie na zasadach wyjątku przepisów o dodatkowym wynagro-
dzeniu rocznym, które przewidziane jest dla pracowników jednostek sfery budżeto-
wej, do pracowników zatrudnionych poza tą sferą, może i powinno być kwestionowa-
ne z uwagi na konieczność stosowania przez ustawodawcę usprawiedliwionych (od-
powiadających wymogom równego i jednolitego traktowania zatrudnionych) kryteriów
dyferencjacji uprawnień pracowników.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 20 września 1984 r. o Sądzie Najwyż-
szym (jednolity tekst: Dz.U. z 1994 r. Nr 13, poz. 48 ze zm.) właściwy skład Sądu
Najwyższego może z uzasadnionych przyczyn odmówić podjęcia uchwały, a w
szczególności - jeżeli nie zachodzi potrzeba wyjaśnienia wątpliwości. O istnieniu
uzasadnienia dla odmowy podjęcia uchwały - poza przyczyną wyraźnie wskazaną w
art. 20 ust. 1 ustawy o Sądzie Najwyższym (brak potrzeby wyjaśnienia wątpliwości)
należy mówić także wtedy, gdy w istocie nie istnieją wątpliwości wymagające wyjaś-
nienia ze strony Sądu Najwyższego bądź też, gdy ich istnienie nie zostanie w sposób
dostateczny wykazane w zgłoszonym wniosku. Uzasadnienie dla odmowy podjęcia
uchwały zachodzi także wtedy, gdy przedstawione wątpliwości nie dotyczą interpre-
tacji konkretnego przepisu czy przepisów, lecz np. ogólnych kwestii teoretyczno-
prawnych czy pojęciowych. Uzasadnienie takie istnieje także i wtedy, gdy pytanie
zostaje sformułowane w sposób niedostatecznie precyzyjny i budzący wątpliwości, o
wykładnię jakich przepisów (przepisu) wnioskodawcy idzie i dlaczego ich rozumienie
jest wątpliwe. Mając to na względzie należało odmówić odpowiedzi na pytanie przed-
stawione we wniosku OPZZ. Nie wskazano w nim (wprost), jaki konkretny przepis
(przepisy) powinien zostać wyjaśniony przez Sąd Najwyższy. W uzasadnieniu wnio-
sku OPZZ wymieniony został art. 32 ust. 1 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu
działalności kulturalnej oraz art. 29 pkt 2 ustawy o zmianie niektórych ustaw związa-
nych z funkcjonowaniem administracji publicznej. W następstwie wprowadzonej no-
welizacji (dokonanej przez drugą z tych ustaw) w art. 32 ust. 1 pierwszej z tych ustaw
zwrot ,,prowadzą gospodarkę finansową na zasadach określonych dla zakładów bu-
dżetowych" zastąpiony został wyrażeniem ,,prowadzą w szczególności działalność w
zakresie upowszechniania kultury". Ani jeden, ani drugi przepis nie może zostać
uznany za przepis prawa pracy lub ubezpieczeń społecznych, a kompetencja organi-
zacji związkowych do zadawania pytań wskazanych w art. 22 ust. 2 ustawy o związ-
kach zawodowych powiązana została tylko z niejasnościami interpretacyjnymi lub
rozbieżnością orzecznictwa dotyczącymi właśnie tylko przepisów tego rodzaju. To
zaś oznacza, że gdyby uznać, że OPZZ idzie o wyjaśnienie właśnie tych przepisów,
bo tylko one zostały wyraźnie wskazane w całym wniosku (w jego uzasadnieniu), to
oznaczałoby to, iż wnioskodawca wykroczył poza ramy uprawnienia przyznanego mu
w art. 22 ust. 2 ustawy o związkach zawodowych. Natomiast w razie uznania, że
wnioskodawcy nie idzie o wykładnię tych przepisów, pojawia się trudność polegająca
na tym, iż właściwie nie wiadomo jaki konkretnie przepis - czy przepisy - miałby być
w intencji wnioskodawcy poddany wykładni ze strony Sądu Najwyższego. Ponadto
istnieją przy tym poważne trudności w zrozumieniu istoty pytania, którego sens może
być różnie interpretowany. W uzasadnieniu wniosku pisze się, że ,,w stosunkach po-
między pracownikami, pracodawcami i związkami zawodowymi powstały liczne
spory, kontrowersje i wątpliwości, dotyczące zarówno kwestii ściśle prawnych, jak i
społecznych". W ramach kompetencji przewidzianej w art. 13 pkt 3 ustawy o Sądzie
Najwyższym Sąd ten nie jest powołany do rozstrzygania wątpliwości społecznych
(poza ramami wykładni prawa, zwłaszcza funkcjonalnej), a ponadto, choć w uzasad-
nieniu wniosku pisze się o ,,licznych, sporach i wątpliwościach dotyczących kwestii
ściśle prawnych", to nie wiadomo o jakie to konkretnie kwestie ,,ściśle prawne" idzie i
czy są to te same kwestie, o które idzie w pytaniu, czy rzeczywiście są to kwestie
,,ściśle prawne" i czy też powodem sporów oraz wątpliwości nie jest tylko po prostu
niezadowolenie z dokonanej przez ustawodawcę zmiany stanu prawnego, polegają-
cej na arbitralnym - co trzeba przyznać - poddaniu pracowników instytucji kultury
innemu reżymowi prawnemu (odebraniu ich pracodawcy charakteru jednostki sfery
budżetowej) i w konsekwencji wyłączeniu ich z zakresu podmiotowego zastosowania
ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym. Co więcej, w uzasadnieniu wniosku
pisze się, że w następstwie zmian wprowadzonych przez ustawę z 21 stycznia 2000
r. pracowników instytucji kultury przestały obejmować przepisy ustawy o dodatkowym
wynagrodzeniu rocznym, co może być odczytane w ten sposób, że w tym zakresie
wnioskodawca nie ma wątpliwości.

Według prokuratora Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych nie
wykazało jaki przepis prawa pracy lub ubezpieczeń społecznych budzi wątpliwości
wymagające wykładni Sądu Najwyższego ani też nie wskazało na rozbieżności w
orzecznictwie sądowym wynikające ze stosowania przepisów i wobec tego należy
uznać, że jego wniosek nie spełnia wymogów z art. 22 ust. 2 ustawy o związkach
zawodowych, tym bardziej że sygnalizowany w nim art. 32 ustawy o organizowaniu i
prowadzeniu działalności kulturalnej jest jasny i nie budzi wątpliwości, a ponadto
przepis ten nie jest przepisem prawa pracy w rozumieniu art. 22 ust. 2 ustawy o
związkach zawodowych.

Mając na względzie powyżej wskazane motywy Sąd Najwyższy postanowił
odmówić udzielenia odpowiedzi na przedstawione mu pytanie prawne.
========================================
Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych - inne orzeczenia:
dokumentdata wyd.
[IA] III ZP 34/01   Uchwała siedmiu sędziów SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 2002/23/561 Wokanda 2003/1/22 Rejent 2003/1/170
2002-03-12 
[IA] III ZP 33/01   Uchwała siedmiu sędziów SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 2002/17/403
2002-04-24 
[IA] III ZP 32/01   Uchwała SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 2002/10/229 Orzecznictwo Sądów Gospodarczych 2002/9/80 Służba Pracownicza 2003/12/23
2002-01-10 
[IA] III ZP 31/01   Uchwała SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 2002/12/284 Wokanda 2002/9/19 Służba Pracownicza 2004/1/13-15
2002-01-08 
[IA] III ZP 30/01   Uchwała siedmiu sędziów SN
Prawo Pracy 2002/4/33 Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 2002/10/243 Orzecznictwo Sądów Gospodarczych 2002/10/86
2002-02-13 
  • Adres publikacyjny: