Sądownictwo w Polsce. Nie korzystamy z mediacji

Dane dotyczące wykorzystywania mediacji w sprawach toczonych przed polskimi sądami są bardzo niesatysfakcjonujące. Tymczasem jest to dobry sposób na szybkie rozstrzygnięcie sporu - powiedział minister sprawiedliwości Cezary Grabarczyk.

Od poniedziałku do soboty w całym kraju obchodzony jest Tydzień Mediacji. Obchody związane są z przypadającym w czwartek - 16 października - Międzynarodowym Dniem Mediacji. Po raz drugi w naszym kraju święto mediacji zostało wydłużone na cały tydzień.

Mediacja to pozasądowy proces dochodzenia do porozumienia w sytuacji konfliktu - przy udziale osoby trzeciej, neutralnej i bezstronnej - mediatora.

_ - W ubiegłym roku do polskich sądów trafiło około 15 mln spraw. Mimo że polskie procedury, zarówno cywilna, jak i karna przewidują mediacje, to w mediacji było zaledwie 11,6 tys. spraw. To strasznie niesatysfakcjonujący wynik _ - powiedział Grabarczyk podczas konferencji prasowej inaugurującej Tydzień Mediacji. Przypomniał, że w niektórych krajach w drodze mediacji rozstrzygana jest ponad połowa spraw.

Dodał, że _ mediacja jest skutecznym sposobem na szybkie załatwienie sporu _. _ - Jak pokazują statystyki, rozstrzygnięcie w tym trybie zapada średnio po czterech miesiącach, zaś koszty sprawy są niższe i nie przekraczają pięciu proc. wartości sporu _ - zaznaczył Grabarczyk.

Wiceminister sprawiedliwości Wojciech Węgrzyn powiedział, że zachętą do korzystania z mediacji może stać się obniżenie w takich przypadkach kosztów sądowych lub nawet całkowite zwolnienie stron od takich kosztów. _ - Badamy z resortem gospodarki taką możliwość _ - dodał.

Tradycyjnie w akcję Tygodnia Mediacji - jak co roku - włączyły się m.in. sądy, prokuratury i organizacje pozarządowe skupiające mediatorów. Zorganizowane zostały dyżury ekspertów i prawników. Informacje o wielu spośród planowanych dyżurów można znaleźć na stronach internetowych sądów i prokuratur; szczegółowe informacje o mediacjach znajdują się także na stronie MS.

Tradycja Międzynarodowego Dnia Mediacji istnieje na świecie od 2005 roku. W Polsce dzień ten w tym roku będzie oficjalnie obchodzony po raz siódmy. Święto przypadające w każdy trzeci czwartek października zainicjowane zostało przez Association for Conflict Resolution - Amerykańskie Stowarzyszenie Profesjonalistów w Rozwiązywaniu Konfliktów.

Mediacja jako forma polubownego rozwiązania konfliktu może być stosowana w każdym sporze, w którym skłócone strony wyrażają gotowość do dyskusji o dzielących je kwestiach z udziałem osoby trzeciej. Prawnicy wskazują, że ten sposób rozwiązywania konfliktów często usprawnia i skraca postępowania.

Przepisy dotyczące mediacji w sprawach cywilnych obowiązują w Polsce od końca 2005 r. Mediacja jest dobrowolna, jej podstawowym warunkiem jest zgoda obu stron konfliktu. Ugoda zawarta przed mediatorem ma, po jej zatwierdzeniu przez sąd, moc prawną ugody zawartej przed sądem. W polskim prawie istnieje też możliwość skorzystania z mediacji w sprawach rodzinnych, nieletnich i gospodarczych.

W polskim prawie karnym mediacje stosowane są od 1998 r. Kodeks postępowania karnego pozwala sądowi, a w postępowaniu przygotowawczym prokuratorom, na skierowanie - za zgodą pokrzywdzonego i oskarżonego - sprawy do instytucji lub osoby godnej zaufania w celu przeprowadzenia postępowania mediacyjnego.