Rozstrzygając o wysokości alimentów na rzecz dzieci, sąd postępuje zgodnie z regulacjami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Według przepisów, obowiązek alimentacyjny polega na dostarczeniu środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania.
Obowiązek alimentacyjny spoczywa na rodzicach dziecka, które nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Wykonanie zaś obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, może polegać także w całości lub w części na osobistych staraniach zobowiązanego o jego utrzymanie lub wychowanie.
Na temat zakresu świadczeń alimentacyjnych wielokrotnie wypowiadał się Sąd Najwyższy orzekając między innymi, że z_ akres obowiązku alimentacyjnego może i powinien być większy od wynikającego z faktycznych zarobków i dochodów zobowiązanego, jeśli przy pełnym i właściwym wykorzystaniu jego sił i umiejętności zarobki i dochody byłyby większe, a istniejące warunki społeczno-gospodarcze i ważne przyczyny takiemu wykorzystaniu nie stoją na przeszkodzie. _ (Wyrok Sądu Najwyższego z 16 maja 1975 r., sygn. akt III CRN 48/75).
Rodzice, jako zobowiązani do alimentacji dzieci winni dzielić z nimi nawet najmniejsze środki utrzymania, o czym postanowił Sąd Najwyższy w swym orzeczeniu z 1 lipca 1954 r., sygn. akt I CR 214/54, BMS 1955/5 i wówczas to _ Górną granicą świadczeń alimentacyjnych są zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 k.r.o.), chociażby nawet w tych ramach nie znajdowały pokrycia wszystkie usprawiedliwione potrzeby uprawnionego do alimentacji. _ (orzeczenie Sądu Najwyższego z 20 stycznia 1972 r., sygn. akt III CRN 470/ 71, GSiP 1972/9).
Czytaj więcej [ ( http://static1.money.pl/i/h/187/m212411.jpg ) ] (http://prawo.money.pl/aktualnosci/wiadomosci/artykul/alimenty;w;polsce;sady;nie;tropia;nielegalnych;dochodow,190,0,1104830.html) *Sądy nie donoszą do skarbówki. Łamią prawo? * Sądy nie przekazują urzędnikom skarbowym informacji o tym, że pozwany o alimenty osiąga nielegalne dochody. O zakresie obowiązku alimentacyjnego decydują także usprawiedliwione potrzeby uprawnionego. Jest to drugie kryterium, na podstawie, którego sąd orzeka o wysokości świadczeń. Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb jest szeroko rozumiane, należy je analizować zawsze w odniesieniu do danej konkretnej sprawy, do danego stanu faktycznego. Ile jest dzieci, tyle może być tzw. usprawiedliwionych potrzeb tych osób. Z pewnością rodzaj i rozmiar tych potrzeb jest uzależniony od cech osoby uprawnionej oraz warunków środowiskowych, w których
żyje, od stanu zdrowia, od wieku takiej osoby, a także od tego, czy osoba zobowiązana sprawuje pieczę osobistą nad uprawnionym do alimentów, czy też obowiązek rodzicielski wykonuje wyłącznie przez łożenie alimentów.
Z tego powodu nie można jednoznacznie stworzyć jednego wzorca, katalogu usprawiedliwionych potrzeb podlegających zaspokojeniu w ramach obowiązku alimentacyjnego. Z pewnością nie są takimi potrzebami te, które wynikają ze zbytku, które mają zaspokajać potrzeby dziecka nieadekwatne do jego sytuacji życiowej.
Rodzice obowiązani są troszczyć się o wyżywienia zapewniającego jego prawidłowy rozwój fizyczny, stosowną do wieku odzież, środki na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe oraz na ochronę jego osoby i majątku. Dzieci mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami.
Żaden rodzic nie mogą uchylić się od obowiązku alimentacyjnego na tej podstawie, że według niego będzie nadmiernie obciążony i obawia się, że nie sprosta temu obowiązkowi. Rodzice muszą podzielić się z dzieckiem każdym, nawet najmniejszym dochodem. W skrajnych przypadkach, rodzice mają obowiązek wyzbywania się posiadanego majątku, aby w ten sposób móc alimentować dziecko. Jednak należy mieć na uwadze, że uwzględnienie żądnej wysokości alimentów przez dziecko nie może doprowadzić do niedostatku rodzica.
Zdarza się bowiem, że zobowiązany nie może świadczyć alimentów, ponieważ nie ma majątku, a ze względu na stan zdrowia nie jest zdolny do pracy zarobkowej i nie otrzymuje żadnych świadczeń, które stanowiłby podstawę do ustalenia świadczeń alimentacyjnych.
Czytaj więcej [ ( http://static1.money.pl/i/h/240/130544.jpg ) ] (http://prawo.money.pl/aktualnosci/okiem-eksperta/artykul/dziedziczenie;przez;dziadkow;oraz;pasierbow;kiedy;mozliwe,249,0,1116409.html) *Pasierb może dziedziczyć spadek, jeżeli... * Pasierb jest ostatnią w hierarchii osobą uprawnioną do dziedziczenia spadku, wprowadzoną w nowelizacji Kodeksu cywilnego.
Przez określenie _ możliwości zarobkowe i majątkowe _ rozumieć należy nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane przez zobowiązanego, lecz te zarobki i te dochody, które osoba ta może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności oraz stosowanie do swoich sił umysłowych i fizycznych. Nie mogą być zawsze utożsamiane z faktycznie osiąganymi zarobkami. Sąd bierze pod uwagę także okoliczność, że zobowiązany może nie wykorzystywać własnych możliwości i celowo nie osiągać wyższego przychodu lub też osiągając go, ukrywać przed uprawnionym.
Sąd ustala alimenty na podstawie osiąganych przychodów: wynagrodzenia premii, dodatków, renty, emerytury i wszelkiego rodzaju odszkodowań, których adresatem jest zobowiązany do świadczeń alimentacyjnych.
Najczęściej sąd zasądza alimenty w postaci określonej kwoty pieniężnej, płatne miesięcznie, z góry do rąk osoby uprawionej lub jej przedstawiciela ustawowego. Zdarza się też określenie wysokości alimentów w formie ułamku w stosunku do wysokości dochodu zobowiązanego. Jednak ta druga z opcji jest bardzo rzadko stosowana, a to z uwagi na fakt, że są różne systemy określania zarobków.
Obciążenie danej osoby obowiązkiem dostarczania środków utrzymania zależy od tego, czy ma ona możliwości zarobkowe i majątkowe, aby obowiązkowi takiemu sprostać. Jeżeli takowych możliwości nie ma, wówczas obowiązek alimentacyjny nie powstanie, a powstały wcześniej zostanie obniżony. Przepis nie pozwala na wyznaczenie zakresu obowiązku alimentacyjnego wyłącznie na podstawie kwoty aktualnie osiąganych zarobków, lecz nakazuje czynić to, uwzględniając możliwości zarobkowe dłużnika, czyli kwoty, jakie zarabiałby, gdyby owe możliwości wykorzystywał w pełni, nie ma więc możliwości ucieczki od obowiązku regulowania alimentów, poprzez fakt rezygnacji z pracy.
Tak samo sąd traktuje ewentualne wyzbywanie się majątku, w celu zwolnienia się od tego obowiązku (np. darowizna domu na rzecz osoby trzeciej). Możliwości majątkowe to aktywa zobowiązanego w postaci nieruchomości, akcji, obligacji, odsetek od depozytów bankowych itp. Np. właściciel domu wynajmujący mieszkania nie może zwolnić się z obowiązków alimentacyjnych z powodu pozostawania bez zatrudnienia, gdyż nie mając środków pochodzących z zatrudnienia lub też z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, ma jednak środki pochodzące z dochodów z majątku, jakim jest płacony na jego rzecz czynsz.
| Czytaj więcej w Money.pl | |
|---|---|
| Wyższe alimenty? Zobacz jak je uzyskać Prawo przewiduje, że wysokość alimentów zależy zarówno od usprawiedliwionych potrzeb dziecka, jak i od możliwości zarobkowych rodziców. | |
| Opieka nad dzieckiem po rozwodzie. Co daje porozumienie rodzicielskie Brak porozumienia podczas rozwodu uniemożliwia pozostawienie obojgu rodzicom pełnej władzy rodzicielskiej. | |
| Ograniczenia rodziców w zarządzaniu majątkiem dziecka Jeżeli dziecko jest właścicielem nieruchomości, którą rodzice chcą rozporządzić, muszą uzyskać na to zgodę sądu opiekuńczego. |
Autorka jest adwokatem w Kancelarii Hejnar-Zawisza w Warszawie