44/5/A/2011

POSTANOWIENIE

z dnia 7 czerwca 2011 r.

Sygn. akt SK 11/09

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Marek Kotlinowski - przewodniczący

Stanisław Biernat

Zbigniew Cieślak

Mirosław Granat - sprawozdawca

Adam Jamróz,

po rozpoznaniu, na posiedzeniu niejawnym w dniu 7 czerwca 2011 r., wniosku pełnomocnika skarżącej Marii Donke o zasądzenie na rzecz skarżącej kosztów postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych,

p o s t a n a w i a:

na podstawie art. 24 ust. 2 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, z 2000 r. Nr 48, poz. 552 i Nr 53, poz. 638, z 2001 r. Nr 98, poz. 1070, z 2005 r. Nr 169, poz. 1417, z 2009 r. Nr 56, poz. 459 i Nr 178, poz. 1375 oraz z 2010 r. Nr 182, poz. 1228 i Nr 197, poz. 1307) nie uwzględnić wniosku.

UZASADNIENIE

1. Po rozpoznaniu skargi konstytucyjnej Marii Donke w wyroku z 11 maja 2011 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 400 w związku z art. 410 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.; dalej: k.p.c.), w zakresie, w jakim zawarcie kolejnego małżeństwa przez jedną ze stron postępowania o wznowienie od wyroku orzekającego rozwód uniemożliwia prowadzenie tego postępowania, jest zgodny z art. 45 ust. 1 i art. 77 ust. 2 w związku z art. 18 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Równocześnie na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK) Trybunał postanowił umorzyć postępowanie w pozostałym zakresie ze względu na niedopuszczalność wydania wyroku.

2. Pełnomocnik skarżącej w skardze konstytucyjnej wniósł o zasądzenie na rzecz skarżącej zwrotu kosztów postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych, nie uzasadniając bliżej tego wniosku.

3. Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Z art. 24 ust. 2 ustawy o TK wynika, że Trybunał zobowiązany jest orzec o zwrocie kosztów na rzecz wnoszącego skargę w sytuacji, gdy skarga konstytucyjna została uwzględniona (zdanie pierwsze), a w uzasadnionych wypadkach może rozważyć orzeczenie o zwrocie kosztów również wtedy, gdy nie znalazł podstaw do uwzględnienia skargi (zdanie drugie).

W wyroku rozstrzygającym niniejszą sprawę Trybunał nie uwzględnił skargi konstytucyjnej, orzekając, że kwestionowany przez skarżącą art. 400 w związku z art. 410 § 1 k.p.c. w zakresie, w jakim zawarcie kolejnego małżeństwa przez jedną ze stron postępowania o wznowienie od wyroku orzekającego rozwód uniemożliwia prowadzenie tego postępowania, jest zgodny z art. 45 ust. 1 i art. 77 ust. 2 w związku z art. 18 Konstytucji. W pozostałym zakresie Trybunał Konstytucyjny umorzył postępowanie ze względu na niedopuszczalność wydania wyroku.

4. Zwrot kosztów postępowania w sytuacji nieuwzględnienia skargi konstytucyjnej ma charakter wyjątkowy i jest odstępstwem od zasady ogólnej. Oznacza to, że pojęcie „uzasadnionego przypadku” musi być interpretowane ściśle i nie może podlegać wykładni rozszerzającej. Określając okoliczności, które można zaliczyć do katalogu „uzasadnionego przypadku”, winno się brać pod uwagę z jednej strony charakter postępowania w sprawie skargi konstytucyjnej, która jest nie tylko środkiem ochrony indywidualnych praw i wolności, lecz także środkiem ochrony Konstytucji, a z drugiej strony casu ad casum konkretną sytuację skarżącego wnoszącego skargę.

W sprawie, której dotyczy rozpoznawany wniosek o zwrot kosztów, Trybunał Konstytucyjny nie znalazł podstaw do uznania, że zachodzi „uzasadniony przypadek”, o którym stanowi art. 24 ust. 2 zdanie drugie ustawy o TK. Ponadto sama skarżąca ani jej pełnomocnik nie wykazali zaistnienia takich szczególnych okoliczności, które przemawiałyby za przyznaniem zwrotu kosztów postępowania.

Mając powyższe na uwadze, należało postanowić jak w sentencji.

2