134/2/B/2009

POSTANOWIENIE

z dnia 3 lutego 2009 r.

Sygn. akt Ts 152/08

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Marian Grzybowski,

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Przedsiębiorstwa Produkcyjno Handlowego VOVITEX sp. z o.o. w sprawie zgodności:

art. 88 ust. 1 pkt 2 i art. 89 ust. 1 i 3 w związku z art. 85 ust. 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 92, poz. 880, ze zm.) z art. 2 oraz art. 74 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

UZASADNIENIE

W skardze konstytucyjnej z 9 maja 2008 r. sporządzonej przez pełnomocnika skarżącej zakwestionowana została zgodność z Konstytucją art. 88 ust. 1 pkt 2 i art. 89 ust. 1 i 3 w związku z art. 85 ust. 2ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 92, poz. 880, ze zm.; dalej: u.o.p.).

Skarżąca wywodzi, że art. 88 ust. 1 pkt 2 i art. 89 ust. 1 i 3 u.o.p. narusza wyrażoną w art. 2 Konstytucji zasadę odpowiedzialności podmiotów za własne, samodzielnie podjęte działania oraz regułę określoności prawa represyjnego. Ponadto skarżąca wskazuje, że zaskarżone przepisy naruszają art. 74 Konstytucji, ponieważ obowiązek władz publicznych ochrony środowiska nie powinien obejmować drzew nieprzejawiających cech żywotności, a tym samym niemających wartości ekologicznej.

Skarga konstytucyjna została skierowana w oparciu o następujący stan faktyczny sprawy.

Skarżąca spółka posiada w użytkowaniu wieczystym nieruchomość, na terenie której pracownik spółki dokonał usunięcia trzech drzew gatunku sosna zwyczajna. Decyzją z 24 marca 2006 r. (nr R.G.II.3-6137/6/05/06) Wójt Gminy Mielno wymierzył skarżącej spółce administracyjną karę pieniężną za usunięcie drzew bez wymaganego zezwolenia. W wyniku wniesionego odwołania Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Koszalinie decyzją z 12 maja 2006 r. (nr SKO.OS.41/872/2006) uchyliło decyzję organu pierwszej instancji w całości oraz przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ pierwszej instancji. Decyzja SKO została uznana za nienaruszającą prawa zarówno przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie (wyrok z 13 września 2006 r., sygn. akt II SA/Sz 684/06), jak i przez Naczelny Sąd Administracyjny (wyrok z 13 stycznia 2008 r., sygn. akt II OSK 1970/06).

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Wśród przewidzianych przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawę z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej; ustawa o TK) przesłanek formalnych warunkujących dopuszczalność skargi konstytucyjnej znajduje się obowiązek legitymowania się ostatecznym orzeczeniem o wolnościach i prawach skarżącej. Obowiązek ten oznacza, że Trybunał Konstytucyjny nie może poddać skargi konstytucyjnej merytorycznemu rozpoznaniu, jak długo toczy się postępowanie w sprawie - czy to na etapie administracyjnym, czy też sądowoadministracyjnym.

Z orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego wynika, że w braku rozstrzygnięcia o charakterze ostatecznym w rozumieniu konstytucyjnym, wniesienie skargi konstytucyjnej nie jest dopuszczalne. Trybunał wielokrotnie zwracał uwagę na subsydiarny charakter skargi konstytucyjnej w polskim systemie prawnym. Skarga może zostać wniesiona dopiero po bezskutecznym wyczerpaniu innych środków prawnych. Jak wskazał Trybunał Konstytucyjny w postanowieniu z 28 listopada 2001 r. „aby skarga konstytucyjna mogła być wniesiona, naruszenie praw lub wolności skarżącej musi wystąpić w wyniku orzeczenia sądu lub organu administracji publicznej, podjętego na podstawie aktu normatywnego, którego dotyczy zarzut niezgodności z Konstytucją stanowiący przedmiot skargi. Zawsze więc wcześniej musi toczyć się przed jednym z wymienionych organów postępowanie w indywidualnej sprawie skarżącej, zakończone wydaniem orzeczenia, mającego charakter orzeczenia ostatecznego, tzn. takiego, w stosunku do którego nie będzie przysługiwał już żaden środek prawny, pozwalający na uruchomienie innego postępowania, którego przedmiotem byłoby zweryfikowanie tego orzeczenia (...). Skarga przysługuje więc po wyczerpaniu wszystkich środków prawnych przewidzianych w procedurze sądowej lub administracyjnej, na orzeczenie mające charakter ostateczny. Dopóki bowiem nie została wyczerpana droga prawna nie można ocenić czy mamy do czynienia z niekonstytucyjnością aktu normatywnego, jako podstawą orzekania, czy też z wadliwościami procesu stosowania prawa” (postanowienie z 28 listopada 2001 r., SK 12/00, OTK ZU nr 8/2001, poz. 267). Trybunał Konstytucyjny powinien wkraczać dopiero po wyczerpaniu tych wszystkich procedur pozwalających na rozstrzygnięcie sprawy, które mogą zostać uruchomione przez samego skarżącej. Na tym polega istota przesłanki ostatecznego orzeczenia, sformułowanej w art. 79 ust. 1 Konstytucji. Od takiego orzeczenia skarżącemu nie może już przysługiwać żaden środek odwoławczy ani środek zaskarżenia. (zob. postanowienie z 9 marca 1999 r., Ts 18/99, OTK ZU nr 7/1999, poz. 196).

Argumentacja powyższa pozostaje w pełni aktualna na gruncie niniejszej sprawy. Skoro decyzja SKO w Koszalinie (uznana przez sady administracyjne za zgodną z prawem) miała charakter kasacyjny, a nie reformatoryjny, to po stronie organu administracyjnego pierwszej instancji wciąż istnieje obowiązek rozpoznania sprawy co do meritum. Wystąpienie ze skargą konstytucyjną musi więc zostać ocenione jako przedwczesne.

Mając na uwadze wszystkie powyższe okoliczności, Trybunał Konstytucyjny, na podstawie art. 36 ust. 3 w związku z art. 46 ust. 1 ustawy o TK, odmówił nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu.

2