31/1/B/2009

POSTANOWIENIE

z dnia 25 listopada 2008 r.

Sygn. akt Ts 69/07

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Marek Mazurkiewicz,

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Artura Paczyny w sprawie zgodności:

1) art. 35 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz. 1398, ze zm.) z art. 32, art. 45 oraz art. 78 w zw. z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej;

2) art. 394 § 1 w zw. z art. 23¹ ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.) z art. 32, art. 45 oraz art. 78 w zw. z art. 2 Konstytucji,

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

UZASADNIENIE

W skardze konstytucyjnej z 28 marca 2007 r. skarżący wniósł o stwierdzenie niezgodności: art. 35 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz. 1398, ze zm.; dalej: u.k.s.) z art. 32, art. 45 oraz art. 78 w zw. z art. 2 Konstytucji; art. 394 § 1 w zw. z art. 23¹ ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.; dalej: k.p.c.) z art. 32, art. 45 oraz art. 78 w zw. z art. 2 Konstytucji.

Skarga konstytucyjna została oparta na następującym stanie faktycznym. Zarządzeniem Przewodniczącego Sądu Rejonowego - Sąd Pracy w Tarnowskich Górach z 14 września 2006 r. (sygn. akt IV P 294/06) skarżący został wezwany do opłacenia wpisu od pozwu o przywrócenie do pracy po rygorem zwrotu pozwu. Postanowieniem z 22 września 2006 r. Sąd Rejonowy - Sąd Pracy w Tarnowskich Górach (sygn. akt IV P 294/06) oddalił wniosek skarżącego o zwolnienie od kosztów sądowych. Postanowieniem z 28 grudnia 2006 r. Sąd Okręgowy - Wydział VIII Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gliwicach (sygn. akt VIII Pz 120/06) odrzucił zażalenie skarżącego na zarządzenie z 14 września 2006 r. oraz zażalenie na postanowienie z 22 września 2006 r.

Skarżący zarzucił w skardze konstytucyjnej, że zarządzenie Przewodniczącego Sądu Rejonowego - Sąd Pracy w Tarnowskich Górach z 14 września 2006 r. oraz postanowienie Sądu Okręgowego w Gliwicach z 28 grudnia 2006 r. są niezgodne z art. 32, art. 45 oraz art. 78 w zw. z art. 2 Konstytucji wobec całkowicie błędnej wykładni przepisów art. 35 ust. 1 u.k.s. oraz art. 394 § 1 w zw. z art. 23¹ k.p.c. Zdaniem skarżącego błędne było powołanie się sądu wzywającego do uiszczenia opłaty od pozwu na art. 23¹ k.p.c. Ponadto wskazał, że nadmierna, ponad półroczna zwłoka w wyznaczeniu terminu rozprawy narusza prawo skarżącego do rozpoznania sprawy przez niezawisły sąd bez nieuzasadnionej zwłoki (art. 45 Konstytucji).

Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 21 maja 2007 r. skarżący został wezwany do dokładnego określenia sposobu naruszenia jego konstytucyjnych praw i wolności - wyrażonych w art. 45, art. 32 oraz art. 78 w zw. z art. 2 Konstytucji - przez zaskarżone przepisy art. 35 ust. 1 u.k.s. oraz art. 394 § 1 w zw. z art. 23¹ k.p.c.

W piśmie uzupełniającym braki skargi konstytucyjnej skarżący wskazał, że sąd stosując w jego sprawie art. 23¹ k.p.c., obciążył go kosztami sądowymi, a ich wysokość ustalił bez uwzględnienia treści przepisu art. 35 ust. 1 u.k.s. Zdaniem skarżącego taka sytuacja prowadzi do naruszenia art. 32 Konstytucji. W opinii skarżącego, z powodu odrzucenia zażalenia na zarządzenie o wezwaniu do opłacenia wpisu od pozwu, naruszona została zasada równości wobec prawa oraz prawo do zaskarżania orzeczeń i decyzji wydanych w pierwszej instancji, o którym mowa w art. 78 Konstytucji. Skarżący wskazuje także, że Sąd Okręgowy w Gliwicach zamknął mu drogę do dochodzenia zasadności wymierzania opłaty sądowej, pomijając w swym orzeczeniu treść art. 394 § 1 k.p.c. Ponadto, skarżący ponownie podniósł, że brak rozpoznania sprawy ze stosunku pracy przez okres przekraczający pół roku narusza konstytucyjne prawo wyrażone w art. 45 Konstytucji. Prowadzi to także do naruszenia zasady demokratycznego państwa prawnego (art. 2 Konstytucji).

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Skarga konstytucyjna jest szczególnym środkiem ochrony konstytucyjnych wolności i praw. Ma ona gwarantować, że obowiązujące w systemie prawa akty normatywne nie będą stanowiły źródła ich naruszeń. W myśl art. 79 ust. 1 Konstytucji, przedmiotem skargi konstytucyjnej jest wniosek o zbadanie zgodności z Konstytucją przepisów stanowiących podstawę ostatecznego orzeczenia o prawach skarżącego. Wskazany przedmiot skargi konstytucyjnej determinuje wymogi formalne, których spełnienie jest konieczne dla stwierdzenia dopuszczalności skargi. Z art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK) wynika, że na skarżącym ciąży obowiązek wskazania naruszonych wolności lub praw oraz sposobu ich naruszenia. Z kolei z art. 32 ust. 1 pkt 3 i 4 tejże ustawy wynika obowiązek uzasadnienia zarzutu niekonstytucyjności zaskarżonych przepisów.

Zasadniczym powodem odmowy nadania biegu skardze konstytucyjnej jest uznanie, że przedmiotem skargi nie są zarzuty niezgodności określonych przepisów z wzorcami konstytucyjnymi, lecz określone stosowanie zaskarżonych przepisów przez sądy orzekające w sprawie skarżącego.

Przypomnieć należy, że wniesienie skargi dopuszczalne jest tylko w sytuacji, w której do naruszenia konstytucyjnych praw lub wolności doszło na skutek wydania rozstrzygnięcia w sprawie skarżącego, przy czym naruszenie to wynika z zastosowania przez orzekające w sprawie organy przepisu ustawy lub innego aktu normatywnego, który jest sprzeczny z Konstytucją. Innymi słowy: naruszenie praw lub wolności konstytucyjnych, których ochrony skarżący chce dochodzić w trybie skargi konstytucyjnej, ma być efektem niekonstytucyjnej treści przepisu zastosowanego przy rozpatrywaniu sprawy skarżącego, nie zaś wynikać z niewłaściwego zastosowania tego przepisu przez orzekające w sprawie organy. Celem skargi jest bowiem usunięcie z systemu prawa niekonstytucyjnego przepisu, którego stosowanie skutkuje naruszeniem chronionych konstytucyjnie praw lub wolności. Skarga konstytucyjna nie jest zatem skargą na stosowanie prawa, ale skargą na przepis prawa. Trybunał Konstytucyjny rozpatrując skargę, nie pełni tym samym funkcji kolejnej instancji odwoławczej, nie bada zgodności z prawem i słuszności podjętych przez orzekające organy rozstrzygnięć.

Przedmiotem skargi jest zatem zarzut niekonstytucyjności przepisu, którego zastosowanie doprowadziło do naruszenia konstytucyjnych praw lub wolności skarżącego. Z tego względu art. 47 ust. 1 ustawy o TK wymaga, aby w skardze zawarte zostało „dokładne określenie ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o wolnościach lub prawach albo obowiązkach określonych w Konstytucji i w stosunku do którego skarżący domaga się stwierdzenia niezgodności z Konstytucją”. Jest to warunek sine qua non stwierdzenia niekonstytucyjności przepisu, które to stwierdzenie stanowi dopiero, zgodnie z art. 190 ust. 4 Konstytucji, podstawę do wznowienia postępowania, uchylenia decyzji lub innego rozstrzygnięcia, co w konsekwencji ma prowadzić do uchylenia istniejącego naruszenia chronionych konstytucyjnie praw lub wolności.

Treść skargi konstytucyjnej stanowiącej przedmiot wstępnego rozpoznania wskazuje jednoznacznie, że skarżący nie kwestionuje zgodności z Konstytucją jakichkolwiek przepisów ustawy lub innego aktu normatywnego, ale zasadność podjętego przez orzekający sąd rozstrzygnięcia, a przede wszystkim sposób postępowania w zakresie ustalenia obowiązku wniesienia opłaty wpisu od pozwu. Pomimo wezwania zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego o wskazanie sposobu naruszenia wskazanych w skardze konstytucyjnej przepisów ustaw z wskazanymi wzorcami konstytucyjnymi, skarżący ponownie sformułował zarzuty dotyczące w istocie określonego sposobu stosowania przepisów przez sądy orzekające w jego sprawie. Tak sformułowanej skardze konstytucyjnej, jako niespełniającej podstawowych przesłanek zawartych w art. 79 Konstytucji, należało odmówić nadania dalszego biegu.

W tym stanie rzeczy, należało odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

3