POSTANOWIENIE

z dnia 15 października 2008 r.

Sygn. akt SK 35/08

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Ewa Łętowska - przewodniczący

Marek Mazurkiewicz

Janusz Niemcewicz

Andrzej Rzepliński - sprawozdawca

Mirosław Wyrzykowski,

po rozpoznaniu, na posiedzeniu niejawnym w dniu 15 października 2008 r., wniosku Ryszarda Ginelli o wstrzymanie wykonania decyzji Ministra Gospodarki Morskiej z dnia 31 maja 2006 r. (znak: GM4k-025/15/06/625641), złożonego w związku ze skargą konstytucyjną o zbadanie zgodności:

art. 228 § 2 pkt 5 ustawy z dnia 18 września 2001 r. - Kodeks morski (Dz. U. Nr 138, poz. 1545, ze zm.) z art. 22 w związku z art. 20 i art. 31 ust. 3 oraz art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji oraz art. VI ust. 1 i art. VII ust. 3 lit. c Międzynarodowej konwencji o wymaganiach w zakresie wyszkolenia marynarzy, wydawania im świadectw oraz pełnienia wacht, 1978, sporządzonej w Londynie dnia 7 lipca 1978 r. (Dz. U. z 1984 r. Nr 39, poz. 201, ze zm.),

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić wniosku.

UZASADNIENIE

I

1. Do skargi konstytucyjnej skarżący dołączył wniosek o wstrzymanie wykonania decyzji Ministra Gospodarki Morskiej z 31 maja 2006 r. (GM4k-025/15/06/625641), utrzymującej w mocy decyzję Dyrektora Urzędu Morskiego w Szczecinie z 18 kwietnia 2006 r. (znak KPn-III-6352/4/1/06) o skreśleniu skarżącego z listy pilotów morskich. Ostateczną decyzję Ministra Gospodarki Morskiej z 31 maja 2006 r. skarżący zaskarżył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, od którego wyroku z 12 października 2006 r. w sprawie o sygn. akt VI SA/Wa 1463/06, oddalającego skargę, złożył następnie skargę kasacyjną, która orzeczeniem NSA z 1 czerwca 2007 r. w sprawie o sygn. akt I OSK 85/07 również została oddalona.

2. Wniosek o wydanie postanowienia tymczasowego skarżący uzasadnił tym, że utrzymywanie decyzji o skreśleniu go z listy pilotów morskich w obrocie prawnym mogłoby spowodować nieodwracalne skutki, wiążące się z dużym dla niego uszczerbkiem. W wyniku tej decyzji skarżący nie może bowiem świadczyć dalej usług pilotażu morskiego.

II

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

1. Zgodnie z art. 50 ust. 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK) postanowienie tymczasowe o zawieszeniu lub wstrzymaniu wykonania wyroku, decyzji lub innego orzeczenia w sprawie, której skarga dotyczy, może zostać wydane, jeżeli wykonanie tego orzeczenia mogłoby spowodować skutki nieodwracalne, wiążące się z dużym uszczerbkiem dla skarżącego, lub gdy przemawia za tym ważny interes publiczny albo inny ważny interes skarżącego.

2. Postanowienie tymczasowe jest instytucją związaną ściśle ze skargą konstytucyjną. Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że skoro skarga konstytucyjna jest środkiem ochrony praw i wolności o charakterze subsydiarnym i nadzwyczajnym, to taki charakter nadany został tym bardziej postanowieniu tymczasowemu. Dlatego też środek ten na etapie poprzedzającym merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy powinien być wykorzystywany jedynie wyjątkowo (por. postanowienie z 26 września 2001 r., sygn. SK 28/01, OTK ZU nr 1/A/2002, poz. 7 oraz postanowienie z 14 grudnia 2004 r., sygn. SK 26/04).

3. Wydając postanowienie tymczasowe, TK wychodzi poza granice swojej właściwości, ingeruje bezpośrednio w postępowanie sądowe lub egzekucyjne (por. M. Masternak-Kubiak, Procedura postępowania w sprawie skargi konstytucyjnej, [w:] Skarga konstytucyjna, red. J. Trzciński, Warszawa 2000, s. 183). Postanowienie tymczasowe ma charakter prewencyjny i łączy się z dwoistym charakterem skargi konstytucyjnej: 1) jako środka ochrony praw i wolności oraz 2) jako środka do wszczęcia postępowania o uchylenie niekonstytucyjnego aktu prawnego (por. B. Szmulik, Skarga konstytucyjna. Polski model na tle porównawczym, Warszawa 2006, s. 221). Rozstrzygnięcie w sprawie wydania postanowienia tymczasowego jest rozstrzygnięciem formalnym, akcesoryjnym o ograniczonym zasięgu czasowym.

4. Określone ustawowo przesłanki wydania postanowienia tymczasowego ze względu na wyjątkowy charakter tego środka prawnego muszą być interpretowane ściśle.

5. Okoliczności sprawy będącej przedmiotem rozstrzygnięcia Trybunału nie dają podstawy do skorzystania z możliwości przewidzianej w art. 50 ust. 1 ustawy o TK. Skarżący został skreślony z listy pilotów morskich na podstawie decyzji Dyrektora Urzędu Morskiego w Szczecinie z 18 kwietnia 2006 r. (znak KPn-III-6352/4/1/06), utrzymanej w mocy decyzją Ministra Gospodarki Morskiej z 31 maja 2006 r. (GM4k-025/15/06/625641). Po wyczerpaniu środków odwoławczych przysługujących skarżącemu w ramach kontroli sądowej decyzji administracyjnej (skarga do WSA i skarga kasacyjna do NSA), decyzja o skreśleniu z listy pilotów morskich stała się ostateczna. W jej wyniku doszło do skutecznego skreślenia skarżącego z listy pilotów morskich. Tym samym nie jest możliwe wydanie postanowienia tymczasowego o wstrzymaniu decyzji, która została już wykonana. Należy przy tym jednocześnie zauważyć, że skarżący kwestionuje przepis, który na dotychczas obowiązujących zasadach ma powszechne zastosowanie (65 lat - jako granica wieku uprawniająca do wykonywania zawodu pilota morskiego). Domagając się wydania postanowienia tymczasowego skarżący oczekuje potraktowania jego sytuacji w sposób wyjątkowy, poprzez zapewnienie możliwości dalszego wykonywania zawodu pilota morskiego. Motywując to naruszeniem przepisów Konstytucji a także Międzynarodowej Konwencji, skarżący oczekuje zmiany jego aktualnej sytuacji na przyszłość.

W tym stanie rzeczy nie występują ustawowe przesłanki zabezpieczenia wynikające z art. 50 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, umożliwiające wydania postanowienia tymczasowego.

Wobec powyższego Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.

3