POSTANOWIENIE

z dnia 27 maja 2008 r.

Sygn. akt SK 5/06

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Marek Kotlinowski - przewodniczący

Zbigniew Cieślak

Maria Gintowt-Jankowicz

Jerzy Stępień - sprawozdawca

Bohdan Zdziennicki,

po rozpoznaniu, na posiedzeniu niejawnym w dniu 27 maja 2008 r., skargi konstytucyjnej Małgorzaty i Wojciecha Marciniaków o zbadanie zgodności:

art. 80 § 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60) w brzmieniu obowiązującym od dnia 5 czerwca 2001 r. do dnia 31 grudnia 2002 r. z art. 31 ust. 3 w związku z art. 64 ust. 1 i art. 2 Konstytucji.

p o s t a n a w i a:

na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, z 2000 r. Nr 48, poz. 552 i Nr 53, poz. 638, z 2001 r. Nr 98, poz. 1070 oraz z 2005 r. Nr 169, poz. 1417) umorzyć postępowanie na skutek cofnięcia skargi konstytucyjnej.

UZASADNIENIE

I

1. W drodze skargi konstytucyjnej 28 kwietnia 2005 r. Małgorzata i Wojciech Marciniakowie zaskarżyli art. 80 § 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60; dalej: ordynacja podatkowa) w brzmieniu obowiązującym od 5 czerwca 2001 r. do 31 grudnia 2002 r.

Wskazanemu wyżej przepisowi zarzucili niezgodność z art. 31 ust. 3 w związku z art. 64 ust. 1 i art. 2 Konstytucji. Ten przepis ordynacji podatkowej - zdaniem skarżących - pozbawiając podatnika prawa do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty po upływie 5 lat od dnia złożenia zeznania (ale przed upływem terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego), regulował termin złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty odmiennie i mniej korzystnie dla podatnika niż termin przedawnienia zobowiązania majątkowego.

Skarżący argumentowali, że zgodnie z art. 64 ust. 1 Konstytucji każdy ma prawo do własności, innych praw majątkowych i prawo dziedziczenia. Ich zdaniem prawo do złożenia wniosku o stwierdzenia nadpłaty jest prawem majątkowym realizowanym w sferze publicznoprawnej. Ograniczenie przez zaskarżony przepis ordynacji podatkowej w czasie możliwości występowania przez podatnika z żądaniem stwierdzenia nadpłaty jest zatem ingerencją w przysługujące podatnikom prawa majątkowe.

Skarżący nie negowali co do zasady możliwości wprowadzania przez ustawodawcę regulacji wiążących określone skutki prawne z upływem terminu. Dlatego celem skargi nie było wskazanie, że ograniczenie przez ustawodawcę w czasie możliwości ubiegania się o zwrot nadpłaty jest niezgodne z Konstytucją. Naruszenia konstytucyjnie chronionych praw i wolności skarżący dopatrują się w naruszeniu symetrii między uprawnieniami organów podatkowych w stosunku do podatnika, a uprawnieniami podatnika. Nie ma - zdaniem skarżących - racjonalnych powodów uzasadniających dłuższe terminy dla organu podatkowego a krótsze dla podatnika jeśli chodzi o weryfikację (lub autoweryfikację) złożonego zeznania podatkowego. Taka dysproporcja uprawnień powoduje według skarżących naruszenie zasady proporcjonalności, tzn. nie jest ani konieczna, ani niezbędna w demokratycznym państwie prawa, gdyż nie realizuje żadnego uzasadnionego celu i odznacza się arbitralnością. Brak czytelnego celu analizowanego rozwiązania, zdaniem skarżących, uzasadnia postawienie, w związku z zarzutem naruszenia art. 64 ust. 1 Konstytucji, także zarzutu naruszenia art. 2 Konstytucji, tj. zasady przyzwoitej legislacji oraz zasady zaufania do stanowionego przez państwo prawa.

2. Prokurator Generalny w piśmie z 8 maja 2006r. zajął stanowisko, że przepis art. 80 § 1 pkt 1 lit. b ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa w brzmieniu obowiązującym od 5 czerwca 2001 r. do 31 grudnia 2002 r. jest zgodny z art. 31 ust. 3 w związku z art. 64 ust. 1 i art. 2 Konstytucji.

Przedstawione argumenty nie dają podstaw do uznania, że ustawodawca naruszył wskazane w skardze wzorce. Prokurator Generalny podkreślił, że podatnicy stanowią inną grupę podmiotów prawnych niż organy podatkowe, zatem sytuacja prawna podatników jest inna niż organów podatkowych. Nie mają wspólnej cechy relewantnej, z która łączyłby się obowiązek ustawodawcy, ustanowienia jednakowej regulacji dla obu grup podmiotów w zakresie objętym kontrolą. Można nawet, zdaniem Prokuratora Generalnego, doszukać się powodów uzasadniających kwestionowane przez skarżących zróżnicowanie. Nie ma to jednak znaczenia dla oceny zaskarżonego przepisu, gdyż stanowienie prawa, a więc także wybór najwłaściwszych wariantów legislacyjnych, należy do parlamentu. Trybunał Konstytucyjny jest powołany jedynie do badania, zgodnie z art. 188 pkt 1-3 Konstytucji, czy ustanowione przepisy prawa nie naruszają norm, zasad i wartości ustanowionych w Konstytucji. Trybunał nie jest natomiast do oceny słuszności czy celowości działań ustawodawcy, bo pozostaje to w ramach politycznej swobody działań parlamentu, za które ponosi on odpowiedzialność przed elektoratem. Nie można zatem doszukać się naruszenia konstytucyjnej ochrony prawa własności w innym sposobie liczenia terminu przedawnienia uprawnień podatników domagania się stwierdzenia nadpłaty podatku, skoro ustawodawca działał zgodnie ze swoimi uprawnieniami.

3. Marszałek Sejmu w piśmie z 21 września 2006 r. stwierdził, że art. 80 § 1 pkt 1 lit. b ustawy - Ordynacja podatkowa w brzmieniu obowiązującym od 5 czerwca 2001 r. do 31 grudnia 2002 r. jest zgodny z art. 31 ust. 3 w związku z art. 64 ust. 1 i art. 2 Konstytucji i potwierdził w całej rozciągłości argumentację Prokuratora Generalnego.

4. Skarżący wycofali skargę konstytucyjną pismem z 25 kwietnia 2008 r. oraz wnieśli o umorzenie postępowania bez podania motywów.

II

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Stosownie do art. 31 ust. 2 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.) wnioskodawca może do rozpoczęcia rozprawy wycofać wniosek, pytanie prawne albo skargę konstytucyjną. W orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego przyjmuje się, że prawo do cofnięcia wniosku przed rozpoczęciem rozprawy mieści się w granicach swobodnego uznania wnioskodawcy i jest jednym z przejawów zasady dyspozycyjności, na której opiera się postępowanie przed Trybunałem Konstytucyjnym (por. postanowienia TK z: 4 marca 1999 r., sygn. SK 16/98, OTK ZU nr 2/1999, poz. 26; 8 marca 2000 r., sygn. K. 32/98, OTK ZU nr 2/2000, poz. 64; 13 września 2000 r., sygn. K. 24/99, OTK ZU nr 6/2000, poz. 192). Zatem cofnięcie skargi konstytucyjnej przed rozpoczęciem rozprawy nie podlega kontroli Trybunału Konstytucyjnego. W tej sytuacji Trybunał umarza postępowanie, na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 2 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym.

W związku z wycofaniem skargi konstytucyjnej, postępowanie podlega umorzeniu w trybie art. 39 ust. 1 pkt 2 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym.

3