110/3/B/2008

POSTANOWIENIE

z dnia 1 kwietnia 2008 r.

Sygn. akt Ts 134/07

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Marian Grzybowski,

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Mega Sped o zbadanie zgodności:

art. 394¹ § 2 i art. 398² § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.) z art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2 i art. 78 w zw. z art. 176 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

UZASADNIENIE

Skarżąca wniosła 14 czerwca 2007 r. do Trybunału Konstytucyjnego skargę konstytucyjną, w której postawiła zarzut, iż art. 394¹ § 2 i art. 398² § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.; dalej: k.p.c.) są niezgodne z art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2 i art. 78 w zw. z art. 176 ust. 1 Konstytucji - przez ograniczenie prawa do sądu, prawa do odpowiedniego ukształtowania procedury sądowej zgodnie z wymogami sprawiedliwości i jawności oraz ograniczenie prawa dostępu do sądu, będące konsekwencją wyłączenia możliwości zaskarżenia postanowień sądu drugiej instancji o odrzuceniu apelacji, kończących postępowanie w sprawie, wydawanych na podstawie art. 373 w zw. z art. 370¹ k.p.c. Skarżąca podnosi, że sąd drugiej instancji, wydając postanowienie o odrzuceniu apelacji na podstawie art. 373 w zw. z art. 370¹ k.p.c., funkcjonalnie działa jako sąd pierwszej instancji, orzeka bowiem po raz pierwszy w przedmiocie braków formalnych apelacji. Wniesienie zażalenia na postanowienie o odrzuceniu apelacji wydane po raz pierwszy przez sąd drugiej instancji dopuszczalne jest - w świetle zaskarżonych przepisów - tylko wówczas, gdy w sprawie przysługuje także skarga kasacyjna. Skarżąca wskazuje ponadto, że art. 398¹² § 2 k.p.c. odpowiadający treścią normatywną art. 394¹ § 2 k.p.c. został uznany przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodny z Konstytucją w zakresie, w jakim uniemożliwiał zaskarżenie postanowienia w przedmiocie kosztów procesu wydanego po raz pierwszy przez sąd drugiej instancji (wyrok z 27 marca 2007 r., SK 3/05, OTK ZU nr 3/A/2007, poz. 32). Jako ostateczne orzeczenie w sprawie naruszające wymienione konstytucyjne prawa skarżąca wskazała postanowienie Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 14 marca 2007 r. (sygn. akt I A Ca 1515/06) o odrzuceniu apelacji ze względu na brak w treści apelacji wniosku o zmianę lub uchylenie wyroku.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Konstytucja przyznaje każdemu prawo do złożenia skargi konstytucyjnej, uzależniając jednocześnie dopuszczalność wniesienia tego środka od przesłanek wymienionych w art. 79 ust. 1 Konstytucji. Skarga konstytucyjna została ukształtowana, zgodnie z tą normą, jako szczególny środek ochrony konstytucyjnych praw i wolności, z którego obywatele mogą skorzystać wówczas, gdy zawiodą inne, zwykłe środki ochrony ich praw i wolności. Taki charakter skargi konstytucyjnej przesądza zarazem, że może ona zostać wniesiona dopiero wówczas, gdy sąd lub organ administracji publicznej wydał ostateczne orzeczenie oparte na zaskarżonym przepisie, którego skutkiem jest naruszenie konstytucyjnych praw lub wolności. Z kształtem normatywnym skargi konstytucyjnej koresponduje art. 47 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK), który wymaga, by do skargi konstytucyjnej został załączony wyrok, decyzja lub inne rozstrzygnięcie, wydane na podstawie zakwestionowanego aktu normatywnego, którym ostatecznie orzeczono o wolnościach lub prawach albo obowiązkach określonych w Konstytucji. W niniejszej sprawie przesłanki te nie zostały spełnione i tym samym nie jest dopuszczalne nadanie skardze konstytucyjnej dalszego biegu. Przedmiotem zarzutów zawartych w skardze konstytucyjnej jest brak możliwości zaskarżenia zażaleniem postanowienia o odrzuceniu apelacji wydanego po raz pierwszy przez sąd drugiej instancji. Jak Trybunał zauważył powyżej, drogę do wniesienia skargi konstytucyjnej otwiera dopiero orzeczenie wydane na podstawie przepisów stanowiących przedmiot skargi konstytucyjnej, postanowienie o odrzuceniu apelacji nie zostało natomiast wydane na podstawie art. 394¹ § 2 w zw. z art. 398² § 1 k.p.c. Regulują one bowiem zasady wnoszenia zażalenia na postanowienia sądu drugiej instancji i nie odnoszą się w żaden sposób do podstaw odrzucenia apelacji. Nawet, jeżeli w opinii skarżącej zakwestionowane przepisy uniemożliwiają jej wniesienie zażalenia, to okoliczność ta wynika jedynie z ich brzmienia i nie jest poparta treścią ostatecznego orzeczenia, wymaganego przez art. 79 ust. 1 Konstytucji i art. 47 ustawy o TK.

Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę, orzeczono jak w sentencji.

2