120/3/B/2007

POSTANOWIENIE

z dnia 4 stycznia 2007 r.

Sygn. akt Ts 101/06

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Adam Jamróz,

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Małgorzaty Rudzkiej i Zbigniewa Rudzkiego o zbadanie zgodności:

art. 134 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603) z art. 21 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

UZASADNIENIE

W skardze konstytucyjnej złożonej do Trybunału Konstytucyjnego 24 kwietnia 2006 r. skarżący zarzucili, że art. 134 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603) jest niezgodny z art. 21 ust. 2 Konstytucji w zakresie, w jakim wartość rynkową podlegającej wywłaszczeniu nieruchomości uznaje za słuszne odszkodowanie.

Skarga konstytucyjna została sformułowana w oparciu o wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 17 listopada 2005 r. (sygn. akt I OSK 146/05), w którym sąd ten uznał za uzasadnioną kwotę odszkodowania ustaloną w decyzji Starosty Namysłowskiego z 2 marca 2000 r. (sygn. akt G IV 7221/1/2000) za nieruchomość należącą do skarżących, wywłaszczoną na rzecz gminy Namysłów na cele budowy zbiornika retencyjnego wody. Decyzję tę utrzymał w mocy Wojewoda Opolski decyzją z 18 września 2001 r. (sygn. akt GGP IV JK 7724-4/2000/2001). Wniesiona przez skarżących skarga na tę decyzję została oddalona wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z 11 października 2004 r. (sygn. akt II SA/Wr 1566/02). Wskazanym powyżej wyrokiem z 17 listopada 2005 r. (sygn. akt I OSK 146/05) Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną skarżących.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji skarga konstytucyjna jest środkiem ochrony konstytucyjnych wolności lub praw, służącym usuwaniu z systemu prawnego przepisów ustaw lub innych aktów normatywnych, stanowiących podstawę ostatecznego orzeczenia sądu lub organu administracji publicznej, naruszającego wolności lub prawa albo obowiązki skarżącego określone w Konstytucji. Wniesienie skargi dopuszczalne jest tylko w sytuacji, w której do naruszenia konstytucyjnych praw lub wolności doszło na skutek wydania rozstrzygnięcia w sprawie skarżącego, przy czym naruszenie to wynika z zastosowania przez orzekające w sprawie organy przepisu ustawy lub innego aktu normatywnego, który jest sprzeczny z Konstytucją. Innymi słowy: naruszenie praw lub wolności konstytucyjnych, których ochrony chce skarżący dochodzić w trybie skargi konstytucyjnej ma być efektem niekonstytucyjnej treści przepisu zastosowanego przy rozpatrywaniu sprawy skarżącego, nie zaś wynikać z niewłaściwego zastosowania tego przepisu przez orzekające w sprawie orany. Celem skargi jest bowiem usunięcie z systemu prawa niekonstytucyjnego przepisu, którego stosowanie skutkuje naruszeniem chronionych konstytucyjnie praw lub wolności. Skarga konstytucyjna nie jest zatem skargą na stosowanie prawa, tylko skargą na przepis prawa. Trybunał Konstytucyjny, rozpatrując skargę, nie pełni tym samym funkcji kolejnej instancji odwoławczej, nie bada zgodności z prawem i słuszności podjętych przez orzekające organy rozstrzygnięć. Ponadto zgodnie z art. 47 ust. 1 pkt 1 ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym, obowiązkiem skarżącego jest wskazanie, jakie konstytucyjne wolności lub prawa i w jaki sposób - jego zdaniem - zostały naruszone przez zakwestionowane w skardze przepisy. Weryfikacja prawidłowości wykonania powyższego obowiązku (jak i innych wymogów warunkujących dopuszczalność skargi konstytucyjnej) przez podmiot występujący ze skargą następuje w procedurze jej wstępnej kontroli. Ma ona za zadanie przesądzenie, że wnoszona skarga konstytucyjna pozbawiona jest braków formalnych, zaś sformułowane w niej zarzuty nie są oczywiście bezzasadne.

W niniejszej skardze konstytucyjnej skarżący kwestionują zgodność z Konstytucją przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami określających zasady ustalenia odszkodowania za wywłaszczoną na cele publiczne nieruchomość w świetle art. 21 ust. 2 Konstytucji i statuowanej w nim zasady słusznego odszkodowania. Zakwestionowany art. 134 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami przewiduje, że podstawę ustalenia wysokości odszkodowania stanowi wartość rynkowa nieruchomości, natomiast art. 134 ust. 4 przewiduje, że jeżeli przeznaczenie nieruchomości, zgodne z celem wywłaszczenia, powoduje zwiększenie jej wartości, wartość rynkową nieruchomości określa się według alternatywnego sposobu użytkowania wynikającego z tego przeznaczenia. Organy administracyjne oraz Wojewódzki Sąd Administracyjny orzekające w sprawie ustaliły wysokość odszkodowania przypadającego skarżącym w oparciu o art. 134 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, tzn. w ustaleniu o wartość rynkową określoną w operacie szacunkowym i opinii biegłego rzeczoznawcy. Naczelny Sąd Administracyjny zgodził się z oceną dokonaną przez te podmioty, a dodatkowo, dokonując interpretacji pojęcia „przeznaczenia zgodnego z celem wywłaszczenia”, uznał zaś, że ustalona wysokość odszkodowania odpowiada wartości nieruchomości również w świetle celu wywłaszczenia: są to w niniejszej sprawie wprawdzie cele budowlane, jednak nie budowa domków letniskowych lub infrastruktury turystycznej, ale zbiornika retencyjnego wody. Skarżący zarzucają, że wartość rynkowa nieruchomości lub wartość wynikająca z przeznaczenia wywłaszczanej nieruchomości (w rozumieniu, jakie wskazał Naczelny Sąd Administracyjny) naruszają ich prawo do uzyskania słusznego odszkodowania w rozumieniu art. 21 ust. 2 Konstytucji. Uzasadnienie niniejszej skargi konstytucyjnej ogranicza się do wskazania, że wartość rynkowa, z uwzględnieniem przeznaczenia wywłaszczonej rzeczy nie jest słuszna. Skarżący nie wskazują okoliczności, które by taką ocenę uzasadniały, w szczególności nie podają normatywnych kryteriów oceny tej słuszności; swoje twierdzenia opierają jedynie na subiektywnym poczuciu krzywdy. Nie podlega rozpoznaniu przez Trybunał zarzut, że organy i sądy orzekające w sprawie błędnie zastosowały prawo materialne i błędnie przyjęły, że sporządzona przez biegłego rzeczoznawcę opinia stanowiąca podstawę operatu szacunkowego odpowiada prawu. Tak sformułowany zarzut nie odnosi się do treści przepisów, lecz praktyki ich stosowania. Do kompetencji Trybunału należy jedynie kontrola konstytucyjności norm, nie zaś kolejne merytoryczne rozpoznanie sprawy, w której orzekały powołane do tego organy administracji i sądy. W przedstawionych Trybunałowi okolicznościach sprawy nie jest zatem dopuszczalne nadanie skardze konstytucyjnej dalszego biegu.

Mając powyższe na względzie, orzeczono jak w sentencji.