188/5B/2005

POSTANOWIENIE

z dnia 23 czerwca 2005 r.

Sygn. akt Ts 132/03

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Ewa Łętowska,

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Eugeniusza Owczarczyka w sprawie zgodności:

za*ącznika nr 2 do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 14 grudnia 2001 r. w sprawie uiszczania przez przedsiębiorców op*at za przejazd po drogach krajowych (Dz. U. Nr 150, poz. 1684 ze zm.) oraz * 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 18 października 2002 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie uiszczania przez przedsiębiorców op*at za przejazd po drogach krajowych (Dz. U. Nr 188, poz. 1577) z art. 2, art. 32, art. 54 oraz art. 61 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

p o s t a n a w i a:

1) podjąć zawieszone postępowanie;

2) odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

UZASADNIENIE:

W skardze konstytucyjnej z 18 lipca 2003 r. skarżący zakwestionował zgodność z Konstytucją za*ącznika nr 2 do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 14 grudnia 2001 r. w sprawie uiszczania przez przedsiębiorców op*at za przejazd po drogach krajowych (Dz. U. Nr 150, poz. 1684 ze zm.) oraz * 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 18 października 2002 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie uiszczania przez przedsiębiorców op*at za przejazd po drogach krajowych (Dz. U. Nr 188, poz. 1577). Zaskarżonym unormowaniom zarzuci* niezgodność z art. 2, art. 32, art. 54 oraz art. 61 Konstytucji.

Skarżący wskaza*, że na podstawie zakwestionowanych przepisów Miejski Komendant Policji w Częstochowie wyda* 21 lutego 2003 r. decyzję administracyjną (nr 07/2003), nak*adającą na niego karę pieniężną. Rozstrzygnięcie to zosta*o utrzymane w mocy decyzją Śląskiego Komendanta Wojewódzkiego Policji w Katowicach z 15 kwietnia 2003 r. (nr Rd 1361/03).

W dniu 19 maja 2003 r. skarżący skierował do Naczelnego Sądu Administracyjnego skargę na decyzję Śląskiego Komendanta Wojewódzkiego Policji w Katowicach.

Postanowieniem z 2 września 2003 r. Trybunał Konstytucyjny zawiesił postępowanie w przedmiocie wstępnej kontroli wniesionej skargi konstytucyjnej do czasu zakończenia postępowania przed sądem administracyjnym.

Pismem z 25 maja 2005 r., sporządzonym na zarządzenie Sędziego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, poinformowano Dyrektora Zespołu Wstępnej Kontroli Skarg Konstytucyjnych i Wniosków w Biurze Trybunału Konstytucyjnego o oddaleniu skargi skarżącego na decyzję Śląskiego Komendanta Wojewódzkiego Policji, dołączając do pisma kopię wyroku tego Sądu z 3 marca 2005 r. (sygn. akt 4 II SA/Ka 1263/03). W piśmie tym zawarta została także informacja, że nie zostało sporządzone uzasadnienie tego orzeczenia, gdyż żadna ze stron postępowania nie złożyła stosownego wniosku.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji, warunkiem dopuszczalności merytorycznego rozpoznania skargi konstytucyjnej jest uczynienie jej przedmiotem przepisów ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie których wydane zostało w sprawie skarżącego ostateczne orzeczenie sądu lub organu administracji publicznej. Precyzując zasady, na jakich dozwolone jest wnoszenie skargi konstytucyjnej, ustawodawca zobligował skarżącego do uprzedniego wyczerpania przysługującej mu drogi prawnej w sprawie, w związku z którą skarga jest formułowana (art. 46 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym). Wymóg powyższy jest konsekwencją zasady subsydiarności skargi konstytucyjnej, zgodnie z którą skarga może być wniesiona do Trybunału Konstytucyjnego dopiero po wykorzystaniu przez skarżącego innych środków ochrony wolności i praw. Trzeba przy tym podkreślić, że nie jest prawnie dopuszczalne zwolnienie skarżącego z powinności wyczerpania drogi prawnej, a tym samym wniesienia skargi bez uprzedniego wykorzystania przysługujących w danym postępowaniu środków ochrony jego praw i wolności.

W orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego w sprawie skargi konstytucyjnej podkreślano wielokrotnie, że wymóg wyczerpania drogi prawnej w postępowaniu, w którym zarzuty skarżącego dotyczą przepisów będących podstawą decyzji administracyjnej oznacza konieczność wszczęcia postępowania sądowo-administracyjnego i uzyskania tą drogą prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego. Dopiero uzyskanie takiego orzeczenia wypełnia przesłankę wyczerpania przysługującej skarżącemu drogi prawnej, nadając walor ostateczności rozstrzygnięciu, z którym wiąże on zarzut niezgodności z Konstytucją kwestionowanych w skardze przepisów (zob. np. postanowienia TK z: 6 października 1998 r., sygn. Ts 98/98, OTK ZU nr I/Suplement/1998, poz. 81; 5 grudnia 1997 r., sygn. Ts 14/97, OTK ZU nr 1/1998, poz. 9; 21 stycznia 1998 r., sygn. Ts 27/97, OTK ZU nr 2/1998, poz. 19 oraz 1 września 1998 r., sygn. Ts 107/98, OTK ZU nr I/Suplement/1998, poz. 79). Trybunał Konstytucyjny podkreślał jednocześnie, że wymóg powyższy rozumiany winien być w ten sposób, iż skarżący zobligowany jest do wykorzystania przysługujących mu w świetle prawa środków odwoławczych. Tym samym nie jest on spełniony w sytuacji, w której orzeczenie wydane w jego sprawie nabrało waloru „ostateczności” z tej przyczyny, że skarżący nie wykorzystał przysługujących mu możliwości wyczerpania całego dostępnego toku instancji (zob. np. postanowienia TK z: 4 sierpnia 1998 r., sygn. Ts 55/98, OTK ZU nr 5/1998, poz. 93; 17 sierpnia 1998 r., sygn. Ts 90/98, OTK ZU nr I/Suplement/1998, poz. 68 oraz 3 listopada 1998 r., sygn. Ts 135/98, OTK ZU nr 2/1999, poz. 28). Tezy wypowiedziane powyżej zachowują w pełni aktualność w obowiązującym stanie prawnym normującym postępowanie sądowo-administracyjne, także po jego zmianach zaistniałych po 1 stycznia 2004 r.

Zgodnie z art. 173 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm. - dalej p.p.s.a.), od wydanego przez wojewódzki sąd administracyjny wyroku lub postanowienia kończącego postępowanie w sprawie przysługuje skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego. W świetle powyższego unormowania nie może więc ulegać wątpliwości, że wymóg wyczerpania przez podmiot występujący ze skargą konstytucyjną przysługującej mu drogi prawnej wiąże się z koniecznością skorzystania ze skargi kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Dopiero uzyskanie merytorycznego orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego, wydanego w efekcie wniesienia tego środka zaskarżenia, może być uznane za wypełnienie opisanej wyżej przesłanki dopuszczalności skargi konstytucyjnej.

Zgodnie z art. 177 § 1 p.p.s.a. skargę kasacyjną wnosi się do sądu, który wydał zaskarżony wyrok lub postanowienie, w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpisu orzeczenia z uzasadnieniem. Z kolei w myśl art. 141 § 2 p.p.s.a., w sprawach, w których skargę oddalono, uzasadnienie wyroku sporządza się na wniosek strony zgłoszony w terminie siedmiu dni od dnia ogłoszenia wyroku lub doręczenia odpisu sentencji wyroku. Jak to wynika z treści powołanego już wyżej pisma Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 25 maja 2005 r., jak i dołączonego do niego odpisu sentencji wyroku tego sądu z 3 marca 2005 r. (sygn. akt 4 II SA 1263/03), skarga skarżącego na decyzję Śląskiego Komendanta Wojewódzkiego Policji w Katowicach z 15 kwietnia 2003 r. (nr Rd-1361/03) została oddalona. Jednocześnie w piśmie tym poinformowano Trybunał Konstytucyjny, że nie zostało sporządzone uzasadnienie tego orzeczenia, gdyż żadna ze stron postępowania nie złożyła wniosku o sporządzenie uzasadnienia. Oznacza to więc, że skarżący nie podjął czynności procesowych zmierzających do skorzystania ze skargi kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego, co - w świetle wskazanych wyżej okoliczności - doprowadziłoby do wyczerpania przysługującej mu drogi prawnej. To zaś, jak już podkreślano, stanowiło warunek konieczny (choć niewystarczający) dopuszczalności wystąpienia w niniejszej sprawie ze skargą konstytucyjną.

Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę, należało orzec jak w sentencji.

3