201/5B/2005

POSTANOWIENIE

z dnia 1 czerwca 2005 r.

Sygn. akt Ts 33/05

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Biruta Lewaszkiewicz-Petrykowska,

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Pawła Błaszczyka i Marty Błaszczyk w sprawie zgodności:

art. 393 oraz art. 393³ i art. 393⁵ ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 ze zm.) z art. 45 i art. 77 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

UZASADNIENIE:

W skardze konstytucyjnej z 28 lutego 2005 r. zarzucono, że art. 393, art. 393³ oraz art. 393⁵ ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 ze zm.) są niezgodne z art. 45 ust. 1 Konstytucji.

Zdaniem skarżących wskazane przepisy zostały sformułowane w sposób, który umożliwił Sądowi Najwyższemu przyjęcie stałej wykładni i praktyki ich stosowania niezgodnej z powołanymi powyżej przepisami Konstytucji. Sąd Najwyższy, stosując rygorystyczną wykładnię art. 393³ k.p.c., powoduje niczym nieuzasadnione ograniczenie prawa jednostki w dostępie do sądu. Wprowadzając do wskazanej wykładni zwroty ocenne, Sąd Najwyższy stosuje prawo contra legem. W efekcie dochodzi do faktycznego ograniczenia dostępności środka odwoławczego, jakim jest kasacja. Ograniczenia takie są dopuszczalne jedynie wtedy, gdy przemawia za tym urzeczywistnienie innej wartości konstytucyjnie chronionej i nie jest możliwe urzeczywistnienie jej w inny sposób. Zdaniem skarżących konieczność taka w niniejszej sprawie nie występuje. Zastosowane przez Sąd Najwyższy ograniczenie nie ma podstaw w zaskarżonym akcie normatywnym, wypacza samą funkcję skargi kasacyjnej, przez co narusza prawo jednostki do sądu. Skarżący wskazują, że zarzuty skargi nie dotyczą wprost kwestii zgodności przepisów ustawy z przepisami Konstytucji, lecz zagadnienia niezgodnego z Konstytucją rozumienia treści wskazanych powyżej przepisów i wiążącego sposobu ich stosowania. Zdaniem skarżących, którzy powołują się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie SK 16/00, badanie tak sformułowanego zarzutu mieści się w kognicji Trybunału Konstytucyjnego.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Podniesione w skardze konstytucyjnej zarzuty były już przedmiotem rozpoznania przez Trybunał Konstytucyjny w sprawie SK 26/02. W wydanym w pełnym składzie wyroku z 31 marca 2005 r. Trybunał Konstytucyjny stwierdził m.in., że naruszenie praw konstytucyjnych osób składających skargi kasacyjne wynika nie z samych przepisów kodeksu postępowania cywilnego regulujących instytucję tzw. przedsądu, lecz ukształtowanej praktyki ich stosowania. Praktyka ta nie jest jednak jednolita, co powoduje, że Trybunał Konstytucyjny nie może powołać się na zasadę, w myśl której powszechność, trwałość, jednolitość odczytywania przepisów w procesie ich stosowania pozwala przypisać im taką treść normatywną, jaką nadały im organy stosujące prawo. Brak tej jednolitości uniemożliwia uznanie, że źródłem naruszenia praw skarżącego są zaskarżone przepisy, a tylko w takim przypadku w myśl art. 79 ust. 1 Konstytucji dopuszczalna jest skarga konstytucyjna. Ocena samej niejednolitej praktyki stosowania zaskarżonych przepisów leży poza zakresem właściwości Trybunału Konstytucyjnego. Z tego powodu skarga konstytucyjna w odniesieniu do art. 393 § 1, art. 393³ i art. 393⁵ k.p.c. jest niedopuszczalna (por. postanowienie z 31 marca 2005 r., SK 26/02, OTK ZU nr 3/A/2005, poz. 29). Zarzuty podniesione w skargach konstytucyjnych, które były łącznie rozpoznawane pod sygnaturą SK 26/02, oraz zarzuty podnoszone w niniejszej skardze konstytucyjnej mają odmienny charakter od zarzutów podnoszonych w przywoływanej przez skarżących sprawie o sygn. SK 16/00. Dlatego też powołanie się przez skarżących na wyrok Trybunału Konstytucyjnego wydany w sprawie SK 16/00 nie może uzasadniać dopuszczalności rozpoznania niniejszej skargi konstytucyjnej.

Mając powyższe na względzie, należało orzec jak w sentencji.