Money.plPrawoOrzecznictwo

Trybunał Konstytucyjny

Postanowienie z dnia 2005-05-17 - Ts 146/04
Repertorium:Ts | Repertorium Trybunału Konstytucyjnego - do rejestrowania skarg konstytucyjnych podlegających wstępnemu rozpoznaniu.
Sygnatura:Ts 146/04
Tytuł:Postanowienie z dnia 2005-05-17
Publikacja w Z.U.Z.U. 2005 / 3B / 127

127/3B/2005

POSTANOWIENIE

z dnia 17 maja 2005 r.

Sygn. akt Ts 146/04

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Teresa Dębowska-Romanowska,

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Horsta Piasska w sprawie zgodności:

art. 3933 § 1 pkt 3 w zw. z art. 393 w zw. z art. 3937 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 ze zm.) z art. 45 ust. 1 w zw. z art. 176 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

UZASADNIENIE:

W skardze konstytucyjnej zarzucono, że art. 3933 § 1 pkt 3 w zw. z art. 393 w zw. z art. 3937 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 ze zm.) jest niezgodny z art. 45 ust. 1 w zw. z art. 176 ust. 1 Konstytucji.

Skarżący wniósł apelację od rozstrzygnięcia Sądu Apelacyjnego w Białymstoku, który wyrokiem z dnia 18 września 2003 r. oddalił złożony przez skarżącego środek zaskarżenia. Oba wyroki sądów meritii zostały uznane przez skarżącego za wydane z oczywistym naruszeniem przepisów kodeksu cywilnego oraz przepisów proceduralnych. Z uwagi na poważny charakter tychże naruszeń skarżący wniósł skargę kasacyjną. Kasacja nie została przyjęta przez Sąd Najwyższy do rozpoznania. Podstawę rozstrzygnięcia Sądu Najwyższego stanowiły przepisy art. 3933 § 1 pkt 3 w zw. z art. 393 w zw. z przepisem art. 3937 § 1 k.p.c., które są - w ocenie skarżącego niezgodne z przepisami art. 45 ust. 1 w zw. z art. 176 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Zasadnicza wada tychże przepisów tkwi, zdaniem skarżącego, w braku jakiejkolwiek formy kontroli decyzji (wyrażanej w formie postanowienia) jednoosobowego składu Sądu Najwyższego, która mogłaby prowadzić do jej weryfikacji w ramach nawet tej samej instancji. Taki stan prawny niekorzystnie oddziałuje na „jakość” orzecznictwa prezentowanego przez Sąd Najwyższy w ramach instytucji „przedsądu”, co w konsekwencji prowadzi do pozbawienia strony prawa do „sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd”. Zdaniem skarżącego w praktyce stosowania przez Sąd Najwyższy instytucji „przedsądu” dochodzi do realnego naruszenia przepisu art. 45 ust. 1 Konstytucji, co negatywnie wpływa de lege lata nie tylko na intensywność ochrony podstawowych praw obywatelskich, lecz czasami czyni ją - jak w wypadku skarżącego - iluzoryczną. Brak możliwości zakwestionowania przez stronę procesową postanowienia sądu nie pozwala na bliższe poznanie motywów takiego negatywnego dla strony rozstrzygnięcia. Skarżący wskazuje, że instytucja „przedsądu” takiej możliwości, jak wskazano wyżej, nie przewiduje. W rzeczywistości przyczynia się owa instytucja procesowa do osłabienia zaufania obywateli do wymiaru sprawiedliwości. Strona procesowa nie może nigdy poznać motywów rozstrzygnięcia, które w sposób trwały kształtuje jej sytuację prawną, a konkretnie - jak to ma miejsce w wypadku skarżącego - jej status majątkowy. Skarżący wskazuje też, że taka negatywna, niezaskarżalna, decyzja procesowa Sądu Najwyższego, skutkuje utratą przez stronę połowy uiszczonego wpisu.

W piśmie procesowym z 23 listopada 2004 r. skarżący stwierdził, że konieczne jest stworzenie skutecznego mechanizmu kontroli orzecznictwa sądów powszechnych oraz przejrzystego dostępu obywateli do skargi kasacyjnej.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Podniesione przez skarżącego zarzuty były już rozpoznawane przez Trybunał Konstytucyjny w sprawie SK 26/02. W wydanym w pełnym składzie postanowieniu z 31 marca 2005 r. Trybunał Konstytucyjny stwierdził m.in., że naruszenie praw konstytucyjnych osób składających skargi kasacyjne wynika nie z samych przepisów kodeksu postępowania cywilnego regulujących instytucję tzw. przedsądu, lecz ukształtowanej praktyki ich stosowania. Praktyka ta nie jest jednak jednolita, co powoduje, że Trybunał Konstytucyjny nie może powołać się na zasadę, w myśl której powszechność, trwałość, jednolitość odczytywania przepisów w procesie ich stosowania pozwala przypisać im taką treść normatywną jaką nadały im organy stosujące prawo. Brak tej jednolitości uniemożliwia uznanie, że źródłem naruszenia praw skarżącego są zaskarżone przepisy, a tylko w takim przypadku w myśl art. 79 ust. 1 Konstytucji dopuszczalna jest skarga konstytucyjna. Ocena samej niejednolitej praktyki stosowania zaskarżonych przepisów leży poza zakresem właściwości Trybunału Konstytucyjnego. Z tego powodu skarga konstytucyjna w odniesieniu do art. 393 § 1 i art. 3933 § 1 pkt 3 k.p.c. jest niedopuszczalna (por. postanowienie z 31 marca 2005 r., SK 26/02, OTK ZU nr 3/A/2005, poz. 29).

Mając powyższe na względzie, należało orzec jak w sentencji.

Ts | Repertorium Trybunału Konstytucyjnego - inne orzeczenia:
dokumentpublikacja
Ts 93/11   Postanowienie-Zażalenie z dnia 2012-02-02
 
Z.U. 2012 / 1B / 132
Ts 93/11   Postanowienie z dnia 2011-07-04
 
Z.U. 2012 / 1B / 131
Ts 9/11   Postanowienie-Zażalenie z dnia 2012-02-15
 
Z.U. 2012 / 1B / 107
Ts 9/11   Postanowienie z dnia 2011-04-14
 
Z.U. 2012 / 1B / 106
Ts 85/11   Postanowienie z dnia 2011-12-05
 
Z.U. 2012 / 1B / 130
  • Adres publikacyjny: