120/11A/2004

POSTANOWIENIE

z dnia 14 grudnia 2004 r.

Sygn. akt SK 26/02

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Marek Safjan - przewodniczący

Jerzy Ciemniewski

Teresa Dębowska-Romanowska

Marian Grzybowski

Adam Jamróz

Wiesław Johann

Biruta Lewaszkiewicz-Petrykowska

Ewa Łętowska

Marek Mazurkiewicz

Andrzej Mączyński

Jerzy Stępień

Mirosław Wyrzykowski

Marian Zdyb

Bohdan Zdziennicki - sprawozdawca,

po rozpoznaniu, na posiedzeniu niejawnym w dniu 14 grudnia 2004 r.

1) skargi konstytucyjnej Marka Zmalińskiego o zbadanie zgodności art. 1 pkt 24 i art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 24 maja 2000 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego, ustawy o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów, ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz ustawy o komornikach sądowych i egzekucji (Dz. U. Nr 48, poz. 554) oraz art. 393 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego ( Dz. U. Nr 43, poz. 296 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2000 r. z art. 2, art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1 oraz art. 77 ust. 2 w związku z art. 78 i art. 176 ust. 1 Konstytucji,

2) skargi konstytucyjnej Janusza Kilara o zbadanie zgodności art. 5 ust. 2 powołanej w punkcie 1 ustawy z dnia 24 maja 2000 r. w związku z art. 393 § 1 ustawy - Kodeks postępowania cywilnego w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2000 r. z art. 2 i art. 45 ust. 1 Konstytucji,

3) skargi konstytucyjnej Szczepana Buryło o zbadanie zgodności art. 5 ust. 2 powołanej w punkcie 1 ustawy z dnia 24 maja 2000 r. z art. 2 Konstytucji,

4) skargi konstytucyjnej Mieczysława Tchorzewskiego o zbadanie zgodności art. 5 ust. 2 powołanej w punkcie 1 ustawy z dnia 24 maja 2000 r. oraz art. 393 ustawy - Kodeks postępowania cywilnego w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2000 r. z art. 2 i art. 32 ust. 1 Konstytucji,

5) skargi konstytucyjnej Czesławy Ronkiewicz o zbadanie zgodności:

b) art. 2 powołanej w punkcie 1 ustawy z dnia 24 maja 2000 r. z art. 2 i art. 45 ust. 1 Konstytucji,

c) art. 36 ustawy z dnia 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 24, poz. 110 ze zm.) z art. 2 i art. 45 ust. 1 Konstytucji,

d) § 7 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 17 grudnia 1996 r. w sprawie określenia wysokości wpisów w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 154, poz. 753 ze zm.) z art. 2 i art. 45 ust. 1 Konstytucji,

6) skargi konstytucyjnej Marioli Wnuk o zbadanie zgodności:

a) art. 5 ust. 2 powołanej w punkcie 1 ustawy z dnia 24 maja 2000 r. w związku z art. 393 § 1 ustawy - Kodeks postępowania cywilnego w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2000 r. z art. 2 i art. 45 ust. 1 Konstytucji,

b) art. 100 ustawy - Kodeks postępowania cywilnego z art. 45 ust. 1 Konstytucji,

7) skargi konstytucyjnej Barbary Świkszcz o zbadanie zgodności art. 393 ustawy - Kodeks postępowania cywilnego w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2000 r. oraz art. 5 ust. 2 powołanej w punkcie 1 ustawy z dnia 24 maja 2000 r. z art. 45 ust. 1 w związku z art. 2 Konstytucji,

p o s t a n a w i a:

na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, z 2000 r. Nr 48, poz. 552 i Nr 53, poz. 638 oraz z 2001 r. Nr 98, poz. 1070) umorzyć postępowanie w zakresie badania zgodności art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 24 maja 2000 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego, ustawy o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów, ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz ustawy o komornikach sądowych i egzekucji (Dz. U. Nr 48, poz. 554) w związku z art. 393 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2000 r. z art. 2, art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1 oraz art. 77 ust. 2 w związku z art. 78 i art. 176 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z powodu niedopuszczalności orzekania.

UZASADNIENIE:

I

1. Do Trybunału Konstytucyjnego wpłynęły skargi konstytucyjne: Marka Zmalińskiego, Janusza Kilara, Szczepana Buryło, Mieczysława Tchorzewskiego, Czesławy Ronkiewicz, Marioli Wnuk oraz Barbary Świkszcz, w których wspólnym przedmiotem zaskarżenia był m.in. art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 24 maja 2000 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego, ustawy o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów, ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz ustawy o komornikach sądowych i egzekucji (Dz. U. Nr 48, poz. 554; dalej: ustawa o zmianie k.p.c.). Zarządzeniami z: 22 lipca 2002 r., 20 grudnia 2002 r., 13 stycznia 2003 r. oraz 19 maja 2003 r. Prezes Trybunału Konstytucyjnego skierował wskazane skargi konstytucyjne do łącznego rozpoznania pod wspólną sygnaturą SK 26/02.

Połączone skargi konstytucyjne były oparte na podobnej podstawie faktycznej i prawnej, dotyczyły bowiem sytuacji, gdy Sąd Najwyższy, stosując instytucję tzw. „przedsądu” wprowadzoną ustawą z dnia 24 maja 2000 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego, ustawy o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów, ustawy o kosztach sadowych w sprawach cywilnych oraz ustawy o komornikach sądowych i egzekucji (Dz. U. Nr 48, poz. 554), pozostawił bez rozpoznania kasacje złożone przez skarżących od wyroków, które zapadły przed dniem 1 lipca 2000 r., tj. przed wejściem w życie nowych warunków kasacji. Zakwestionowanemu przepisowi art. 5 ust. 2 ustawy nowelizującej (na podstawie którego zastosowano „przedsąd”) skarżący zarzucili naruszenie ich praw określonych w art. 2 (w zakresie zasady ochrony praw słusznie nabytych, niedziałania prawa wstecz, zabezpieczenia interesów w toku), art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1 oraz art. 77 ust. 2 w związku z art. 78 i art. 176 ust. 1 Konstytucji. Pełnomocnicy skarżących dowodzili, iż art. 393 k.p.c. w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 2000 r. łącznie z art. 5 ust. 2 ustawy z 24 maja 2000 r. o zmianie k.p.c. zmienił prawo do wniesienia kasacji w prawo do złożenia petycji, a prawo do rozpoznania kasacji w prawo do rozpatrzenia prośby o jej rozpoznanie. Według skarżących zastosowanie art. 393 k.p.c. na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy zmieniającej do kasacji od wyroków wydanych przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej, w tym do kasacji wniesionych przed tym dniem, pozbawia prawa do sprawiedliwego rozpatrzenia sprawy w rozsądnym terminie i różnicuje sytuację prawną wnoszących kasację w zależności od czasu jej wniesienia. Naruszenie zasady równości wobec prawa wyrażonej w art. 32 ust. 1 Konstytucji polega bowiem na nieuzasadnionym różnicowaniu sytuacji prawnej osób, których kasacje zostały złożone i rozpoznane przed dniem 1 lipca 2000 r., oraz osób, których kasacje, mimo że wniesione przed dniem 1 lipca 2000 r., z powodu znacznych zaległości w rozpoznawaniu kasacji przez Sąd Najwyższy, nie zostały rozpoznane przed tym dniem, a następnie - na skutek zastosowania art. 393 znowelizowanego k.p.c. - Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia ich do rozpoznania. W szczególności w sytuacji skarżącego Mieczysława Tchorzewskiego do kasacji wniesionej w 1999 r. zastosowano nowe, ustanowione w 2000 r. warunki dopuszczalności kasacji.

Zarzut naruszenia prawa do sprawiedliwego postępowania przed sądem (art. 45 ust. 1 Konstytucji) skarżący wywodzili z faktu retroaktywnego zastosowania w ich sprawach nowych regulacji procesowych zmieniających w toku postępowania ustawowe wymagania kasacji. W ocenie skarżących, wnosząc kasację od wyroku, uzyskali oni prawo do merytorycznego rozpoznania jako prawo słusznie nabyte. Nadto skarżący podnosili, że naruszono również zasadę należytego zabezpieczenia interesów w toku. Wskazali, iż w dacie wnoszenia kasacji spełniały one ustawowe wymogi formalne i nie zostały odrzucone przez Sąd Apelacyjny, lecz przedstawione Sądowi Najwyższemu do merytorycznego rozpoznania. Powstało więc prawo do ich rozpoznania i nie można było przewidzieć, że ustawodawca dokona w trakcie postępowania tak daleko idącej nowelizacji, wprowadzając nowe warunki kasacji oraz nadając tym zmianom moc działania wstecz, nie dając jednocześnie możliwości uzupełnienia wniesionych kasacji. Tym samym został naruszony zakaz zaskakiwania obywateli wprowadzeniem retroaktywnej regulacji w toku postępowania.

W skargach wskazano, że o dopuszczalności zastosowania przepisu art. 393 k.p.c. w znowelizowanym brzmieniu do kasacji wniesionych od orzeczenia wydanego przed 1 lipca 2000 r. przesądziła treść uchwały składu siedmiu sędziów SN z 17 stycznia 2001 r. (III CZP 49/00, OSNC 4/2001, poz. 53), której nadano moc zasady prawnej. Zgodnie z poglądem Sądu Najwyższego określonym w tej uchwale przepis art. 5 ust. 2 ustawy z 24 maja 2000 r. o zmianie k.p.c., w myśl którego do złożenia i rozpoznania środków odwoławczych od orzeczeń wydanych przed wejściem w życie ustawy nowelizującej stosuje się przepisy dotychczasowe, nie odnosi się do instytucji „przedsądu”. Zastosowanie „przedsądu” nie jest bowiem „rozpoznaniem” środka odwoławczego, toteż zgodnie z zasadą, że stosuje się przepisy proceduralne obowiązujące w chwili orzekania, Sąd Najwyższy jest uprawniony, na podstawie art. 393 § 1 k.p.c., w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 2000 r., odmówić przyjęcia kasacji do rozpoznania także wtedy, gdy orzeczenie sądu drugiej instancji zostało wydane przed tym dniem.

2. Pismem z 10 września 2002 r. Rzecznik Praw Obywatelskich zgłosił swój udział w postępowaniu w sprawie skarg konstytucyjnych Marka Zmalińskiego i Janusza Kilara. Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł o stwierdzenie, że art. 5 ust. 2 ustawy z 24 maja 2000 r. o zmianie k.p.c. w związku z art. 393 § 1 k.p.c. w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 2000 r., w zakresie, w jakim Sąd Najwyższy może odmówić przyjęcia do rozpoznania kasacji wniesionych przed lipca 2000 r., jest niezgodny z art. 2 Konstytucji.

Rzecznik Praw Obywatelskich uznał, że art. 5 ust. 2 ustawy z 24 maja 2000 r. o zmianie k.p.c., który jest odczytywany zgodnie z uchwałą składu siedmiu sędziów SN z 17 stycznia 2001 r. (III CZP 49/00) mającą moc zasady prawnej w związku z art. 393 § 1 k.p.c. narusza zasadę zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa oraz zasadę niedziałania prawa wstecz wywodzone z art. 2 Konstytucji. Podkreślił, że w szczególności dla osób, które wniosły kasację przed 1 lipca 2000 r., zakwestionowany przepis jest wyjątkowo niekorzystny. Wnosząc bowiem kasację przed wejściem w życie ustawy nowelizującej (a już zwłaszcza przed jej ogłoszeniem), nie mogły one przewidzieć, według jakich zasad Sąd Najwyższy będzie oceniał skargi kasacyjne po tym dniu. Tymczasem decyzja o wniesieniu kasacji mogła być w pełni uzasadniona w świetle stanu prawnego z dnia jej złożenia. Rzecznik Praw Obywatelskich wskazał, że ustawa nowelizująca k.p.c. zmieniła charakter kasacji, która obecnie jest środkiem zaskarżenia spełniającym przede wszystkim funkcje publiczne a jej podstawowymi celami są zapewnienie jednolitości wykładni oraz wkład w rozwój prawa i jurysprudencji. Jednakże jedynym powodem, dla którego Sąd Najwyższy stosuje instytucję „przedsądu” z mocą wsteczną, są ogromne zaległości w rozpoznawaniu kasacji, które prowadzą do naruszenia interesu publicznego w sprawowaniu przez SN jego ustrojowych funkcji oraz interesu jednostkowego (przewlekłość postępowania, „zablokowanie” prawomocności orzeczeń). O ile jednak - zdaniem Rzecznika - argumenty powyższe uzasadniają samo wprowadzenie instytucji „przedsądu”, nie stanowią jednak uzasadnienia dla odstępstwa od zasad konstytucyjnych w postaci wstecznego stosowania art. 393 k.p.c. W przypadku kasacji wniesionych od orzeczeń zapadłych przed 1 lipca 2000 r. chodzi o pewną określoną liczbę spraw, których rozpatrzenie zgodnie z przepisami obowiązującymi przed nowelizacją k.p.c. nie zagraża podważeniem ustrojowych funkcji Sądu Najwyższego.

3. W pismach z 20 i 23 grudnia 2002 r. oraz 22 maja 2003 r. Prokurator Generalny Rzeczypospolitej Polskiej przedstawił swoje stanowisko m. in. w sprawie skarg konstytucyjnych Marka Zmalińskiego, Janusza Kilara, Szczepana Buryło, Mieczysława Tchorzewskiego, Czesławy Ronkiewicz, Marioli Wnuk oraz Barbary Świkszcz.

Odnośnie do art. 5 ust. 2 ustawy z 24 maja 2000 r. o zmianie k.p.c. w związku z art. 393 § 1 k.p.c. w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 24 ustawy nowelizującej Prokurator Generalny wyraził stanowisko, że przepis ten - w zakresie, w jakim przyznaje Sądowi Najwyższemu prawo odmowy przyjęcia do rozpoznania kasacji wniesionych od orzeczeń wydanych przed dniem wejścia w życie nowelizacji, tj. przed 1 lipca 2000 r. - jest niezgodny z art. 2 i art. 32 ust. 1 w związku z art. 45 ust. 1 i art. 77 ust. 2 Konstytucji oraz nie jest niezgodny z art. 31 ust. 3, art. 78 i art. 176 ust. 1 Konstytucji.

Zdaniem Prokuratora Generalnego przepis art. 5 ust. 2 ustawy z 24 maja 2000 r. o zmianie k.p.c. w swej treści dekodowanej z uchwały składu siedmiu sędziów SN z 17 stycznia 2001 r. (III CZP 49/00) narusza prawo do sądu, określone w art. 45 ust. 1 Konstytucji, w zakresie prawa do odpowiednio ukształtowanej procedury sądowej, zgodnie z wymogami sprawiedliwości i jawności, przez odebranie stronie gwarancji rozpoznania środka zaskarżenia, istniejącej w chwili złożenia tego środka. Naruszenie to wiąże się jednocześnie z nie dającym się uzasadnić zróżnicowaniem sytuacji prawnej wewnątrz grupy podmiotów, które złożyły kasację w okresie obowiązywania przepisów zapewniających jej rozpoznanie, co wskazuje na ewidentne naruszenie zasady równości w aspekcie prawa do sądu (art. 32 ust. 1 w związku z art. 45 ust. 1 Konstytucji). Ponadto, w ocenie Prokuratora Generalnego, stosowanie znowelizowanego art. 393 k.p.c. do kasacji od orzeczeń wydanych przed 1 lipca 2000 r. stanowi nie dające się uzasadnić działanie prawa wstecz, dopuszczające ocenę kasacji na podstawie kryteriów, które nie były i nie mogły być znane podmiotom wnoszącym skargi kasacyjne w dacie ich złożenia, i niejednokrotnie przekreślające możliwość realizacji prawa ukształtowanego w czasie obowiązywania poprzedniego stanu prawnego. Tym samym Prokurator Generalny ocenia zakwestionowany art. 5 ust. 2 ustawy nowelizującej k.p.c. jako naruszający zasady niedziałania prawa wstecz oraz zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa (art. 2 Konstytucji). Takie pogorszenie sytuacji prawnej pewnej grupy podmiotów nie znajduje uzasadnienia ze względu na przyspieszenie rozpoznawania skarg kasacyjnych w przyszłości.

Prokurator Generalny zaznaczył również, że powołane w skardze Marka Zmalińskiego jako wzorce kontroli art. 31 ust. 3, art. 78 i art. 176 ust. 1 Konstytucji są nieadekwatne do badania konstytucyjności zakwestionowanych regulacji. Zasada proporcjonalności dotyczy bowiem oceny stopnia ograniczenia konstytucyjnych wolności i praw, nie zaś „praw drugiego stopnia”, takich jak zasada równości, oraz praw, które mogą być ograniczane w drodze ustawy zwykłej. Przepis art. 78 Konstytucji dotyczy zaskarżania orzeczeń wydanych w pierwszej instancji, toteż nie można go odnieść do kasacji, zaś art. 176 ust. 1 Konstytucji mówi wprost o dwuinstancyjności postępowania sądowego, nie ma jednak zastosowania w niniejszej sprawie, która nie dotyczy kasacji jako środka zaskarżenia orzeczeń wydanych w pierwszej instancji.

II

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Wyrokiem z 9 czerwca 2003 r. w sprawie ze skargi konstytucyjnej o sygn. SK 12/03 Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 24 maja 2000 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego, ustawy o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów, ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz ustawy o komornikach sądowych i egzekucji (Dz. U. Nr 48, poz. 554) w związku z art. 393 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 2000 r. w zakresie, w jakim nie przewiduje regulacji przejściowej dotyczącej przyjęcia do rozpoznania kasacji złożonych przed 1 lipca 2000 r. jest niezgodny z art. 2 i nie jest niezgodny z art. 176 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Ponadto - na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643 ze zm.) - Trybunał umorzył postępowanie w zakresie badania zgodności zaskarżonego przepisu z pozostałymi wzorcami konstytucyjnymi (art. 7, art. 32 i art. 45 Konstytucji) z powodu zbędności orzekania.

W uzasadnieniu powyższego orzeczenia Trybunał wskazał, że treść art. 393 k.p.c. w czasowym zakresie stosowanym na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z 24 maja 2000 r. o zmianie k.p.c. ukształtowała się w wyniku interpretacji dokonanej przez Sąd Najwyższy w uchwale siedmiu sędziów z 17 stycznia 2001 r. (sygn. III CZP 49/00, OSNC 4/2001, poz. 53), której nadano moc zasady prawnej. Jest to więc uchwała wiążąca dla wszystkich składów SN. Oznacza to nadanie art. 393 k.p.c. treści i cech (zakresu czasowego stosowania) tak, jak gdyby uczynił to sam ustawodawca w akcie stanowienia prawa. W tej postaci analizowany przepis art. 5 ust. 2 ustawy nowelizującej k.p.c. poddano, zgodnie z ustalonym orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego, ocenie z punktu widzenia zgodności z Konstytucją (por.: wyrok z 8 maja 2000 r., sygn. SK 22/99, OTK ZU nr 4/2000, poz. 107; wyrok z 6 września 2001 r., sygn. P 3/01, OTK ZU nr 6/2001, poz. 163; wyrok z 28 stycznia 2003 r., sygn. SK 37/01, OTK ZU nr 1/A/2003, poz. 3). Trybunał podkreślił, że w wypadku konkretnej kontroli konstytucyjności w ramach skargi konstytucyjnej, gdy badany jest przepis będący podstawą ostatecznego rozstrzygnięcia, ocenie podlega norma o treści i zakresie obowiązywania wynikających z ustalonego, powszechnego znaczenia w rzeczywistości nadawanego kontrolowanym przepisom. Tym samym mimo że art. 5 ust. 2 ustawy nowelizującej k.p.c. stanowi, iż do złożenia i rozpoznania środków odwoławczych (w niniejszym wypadku kasacji) stosuje się prawo dotychczasowe (czyli zasada dalszego działania prawa dawnego), to treść tego przepisu dekodowana z powołanej uchwały SN jest rozumiana w praktyce sądowej jako nakaz stosowania nowo wprowadzonych wymagań co do kasacji (pkt 1-2 § 1 art. 393 k.p.c. w brzmieniu ustalonym nowelą z 24 maja 2000 r.), w tym także kasacji opracowanych i złożonych przed 1 lipca 2000 r. W związku z tym Trybunał Konstytucyjny stwierdził, iż art. 5 ust. 2 ustawy nowelizującej k.p.c. jako obejmujący sobą dwa skrajne sensy „nie spełnia w stopniu niezbędnym rygorów dostatecznej określoności jego treści normatywnej”, toteż jest niezgodny z art. 2 Konstytucji.

Rozstrzygnięcie Trybunału Konstytucyjnego, które zapadło w wyroku z 9 czerwca 2003 r. w sprawie o sygn. SK 12/03, stanowi przesłankę częściowego umorzenia postępowania ze skarg konstytucyjnych połączonych pod sygn. SK 26/02. W orzeczeniu z 9 czerwca 2003 r. dokonana została ocena konstytucyjności tożsamego dla skarg konstytucyjnych o sygn. SK 12/03 oraz SK 26/02 przepisu, zaskarżonego w takim samym zakresie, w jakim został on zakwestionowany w sprawie sygn. SK 26/02. W wyroku z 9 czerwca 2003 r. w sprawie o sygn. SK 12/03 Trybunał orzekł bowiem, że niekonstytucyjność zachodzi w zakresie braku regulacji przejściowej dotyczącej przyjęcia do rozpoznania kasacji złożonych przed 1 lipca 2000 r.

Z powyższych względów rozstrzygnięcie zawarte we wskazanym wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie o sygn. SK 12/03 skutkuje koniecznością umorzenia postępowania w sprawie o sygn. SK 26/02 co do skarg konstytucyjnych Janusza Kilara oraz Szczepana Buryło w całości z powodu niedopuszczalności wydania orzeczenia.

Na tej samej podstawie należało umorzyć postępowanie w sprawie o sygn. SK 26/02 co do skarg konstytucyjnych:

1) Marka Zmalińskiego w części dotyczącej badania zgodności art. 5 ust. 2 ustawy z 24 maja 2000 r. z art. 2, art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1 oraz art. 77 ust. 2 w zw. z art. 78 i art. 176 ust. 1 Konstytucji;

2) Czesławy Ronkiewicz w części dotyczącej badania zgodności art. 5 ust. 2 ustawy z 24 maja 2000 r. w zw. z art. 393 k.p.c. w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 2000 r. z art. 2 i art. 45 ust. 1 Konstytucji;

3) Marioli Wnuk w części dotyczącej badania zgodności art. 5 ust. 2 ustawy z 24 maja 2000 r. w zw. z art. 393 § 1 k.p.c. w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 2000 r. z art. 2 i art. 45 ust. 1 Konstytucji;

4) Barbary Świkszcz w części dotyczącej badania zgodności art. 5 ust. 2 ustawy z 24 maja 2000 r. z art. 2 i art. 45 ust. 1 w zw. z art. 2 Konstytucji.

5) Mieczysława Tchorzewskiego w części dotyczącej badania zgodności art. 5 ust. 2 ustawy z 24 maja 2000 r. z art. 2 i art. 32 ust. 1 Konstytucji.

W pozostałym zakresie wymienione skargi konstytucyjne podlegają rozpoznaniu.

Z powyższych względów postanowiono, jak w sentencji.

7