35/1B/2005

POSTANOWIENIE

z dnia 3 września 2004 r.

Sygn. akt Ts 102/04

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Jerzy Ciemniewski,

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Marii Jaroń w sprawie zgodności:

art. 519¹ § 4 pkt 4 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 ze zm.) z art. 2, art. 32 oraz art. 64 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

UZASADNIENIE:

W skardze konstytucyjnej z 18 maja 2004 r. skarżąca sformułowała zarzut niezgodności z Konstytucją art. 519¹ § 4 pkt 4 ustawy z 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (dalej: k.p.c.). Zgodnie z tym przepisem, kasacja nie przysługuje w sprawach dotyczących zniesienia współwłasności i działu spadku, jeżeli wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż pięćdziesiąt tysięcy złotych. Powyższemu unormowaniu skarżąca zarzuciła sprzeczność z art. 2, art. 32 oraz art. 64 ust. 2 Konstytucji. Jej zdaniem kwestionowany przepis godzi w zasady sprawiedliwości społecznej, równości wobec prawa, jak również narusza zasadę równej dla wszystkich ochrony prawnej własności, innych praw majątkowych oraz prawa dziedziczenia.

Skarga konstytucyjna została sformułowana w związku z następującą sprawą. Skarżąca wniosła kasację od postanowienia Sądu Okręgowego w Ostrołęce z 26 września 2003 r. (sygn. akt I Ca 2/03) w przedmiocie działu spadku i zniesienia współwłasności. We wniesionej kasacji, jako wartość przedmiotu zaskarżenia, podana została przez skarżącą kwota 23 071 zł. Postanowieniem z 1 marca 2004 r. (sygn. akt I Ca 2/03) Sąd Okręgowy w Ostrołęce kasację odrzucił. Powołując się na zaskarżony przepis k.p.c. sąd uznał, że kasacja jest niedopuszczalna ze względu na niższą od przewidzianej ustawowo wartość przedmiotu zaskarżenia.

Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 28 czerwca 2004 r. wezwano pełnomocnika skarżącej do uzupełnienia braków formalnych skargi konstytucyjnej, m.in. przez wyjaśnienie, czy skarżąca złożyła środek odwoławczy od postanowienia Sądu Okręgowego odrzucającego wniesioną kasację.

W piśmie z 8 lipca 2004 r. skarżąca stwierdziła, że nie wnosiła zażalenia na postanowienie Sądu Okręgowego z 1 marca 2004 r.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji skarga konstytucyjna jest środkiem ochrony konstytucyjnych wolności lub praw, za pomocą którego następuje usuwanie z systemu prawnego przepisów ustaw lub innych aktów normatywnych, stanowiących podstawę ostatecznego orzeczenia sądu lub organu administracji publicznej, naruszającego wolności lub prawa albo obowiązki skarżącego określone w Konstytucji. Warunkiem skorzystania ze skargi konstytucyjnej jest doprowadzenie przez skarżącego do wydania w jego indywidualnej sprawie orzeczenia, o którym mowa w powołanym wyżej przepisie. Precyzując zasady, na jakich dopuszczalne jest kierowanie skargi konstytucyjnej, ustawodawca nałożył w związku z tym na skarżącego obowiązek wyczerpania przysługującej w danej sprawie drogi prawnej (art. 46 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym).

Przedmiotem niniejszej skargi konstytucyjnej uczyniono przepis k.p.c. wyłączający dopuszczalność kasacji w określonej kategorii spraw. Nie budzi wątpliwości, że unormowanie to było podstawą prawną postanowienia Sądu Okręgowego w Ostrołęce z 1 marca 2004 r., którym odrzucono kasację wniesioną przez skarżącą. Zgodnie z art. 393¹⁸ § 1 k.p.c., na postanowienie sądu II instancji odrzucające kasację przysługuje zażalenie do Sądu Najwyższego. W piśmie z 8 lipca 2004 r., uzupełniającym braki formalne skargi konstytucyjnej, skarżąca wyjaśniła, że nie wnosiła zażalenia od postanowienia Sądu Okręgowego odrzucającego jej kasację. Tym samym należy uznać, że skarga konstytucyjna wniesiona została przedwcześnie, albowiem skarżąca nie doprowadziła do wydania na podstawie zakwestionowanego przepisu ostatecznego orzeczenia, wyczerpującego drogę prawną przysługującą w sprawie, w związku z którą skierowano skargę konstytucyjną.

Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę, działając na podstawie art. 49 w zw. z art. 36 ust. 3 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643 ze zm.), orzeka się jak w sentencji.

2