285

POSTANOWIENIE

z dnia 19 maja 2004 r.

Sygn. akt Ts 17/04

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Mirosław Wyrzykowski,

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Badawczo Rozwojowej Spółdzielni Pracy Mikroprocesorowych Systemów Automatyki w sprawie zgodności:

a) art. 19 ust. 4 oraz art. 50 ustawy z dnia 10 czerwca 1994 r. o zamówieniach publicznych (Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 664 ze zm.) z art. 2 oraz art. 32 ust. 1 Konstytucji;

b) art. 92c ustawy z dnia 10 czerwca 1994 r. o zamówieniach publicznych (Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 664 ze zm.) z art. 78 oraz art. 176 Konstytucji,

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej w zakresie dotyczącym art. 19 ust. 4 oraz art. 50 ustawy z dnia 10 czerwca 1994 r. o zamówieniach publicznych (Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 664 ze zm.).

UZASADNIENIE:

W skardze konstytucyjnej Badawczo Rozwojowej Spółdzielni Pracy Mikroprocesorowych Systemów Automatyki z 3 lutego 2004 r. zarzucono, iż art. 19 ust. 4 oraz art. 50 ustawy z dnia 10 czerwca 1994 r. o zamówieniach publicznych (Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 664 ze zm.) jest niezgodny z art. 2 oraz art. 32 ust. 1 Konstytucji, zaś art. 92c ustawy z dnia 10 czerwca 1994 r. o zamówieniach publicznych (Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 664 ze zm.) jest niezgodny z art. 78 oraz art. 176 Konstytucji.

Skarżąca wskazała, iż wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z 11 września 2003 r. (sygn. akt Ca 1434/03) oddalono jej skargę na wyrok Zespołu Arbitrów z 11 czerwca 2003 r. (sygn. akt UZP/ZO/O-693/03), dotyczący jej protestu związanego z domniemanym naruszeniem art. 50 ustawy o zamówieniach publicznych, a polegającym na braku powiadomienia skarżącej o wyborze oferty przez składającego zamówienie.

Decyzją składającego zamówienie publiczne, skarżąca została wykluczona z ubiegania się o to zamówienie na podstawie art. 19 ust. 4 ustawy o zamówieniach publicznych. Rozstrzygnięcie to nie zostało zakwestionowane ani przez Zespół Arbitrów, ani też przez Sąd Okręgowy, który wyrokiem z 6 lutego 2003 r. (sygn. akt V Ca 19/03) oddalił skargę na wyrok Zespołu Arbitrów.

Zgodnie z art. 50 ustawy o zamówieniach publicznych o wyborze najkorzystniejszej oferty zamawiający jest zobowiązany zawiadomić wszystkich dostawców lub wykonawców biorących udział w postępowaniu, wskazując imię i nazwisko (firmę) oraz adres (siedzibę) tego dostawcy lub wykonawcy, którego ofertę wybrano oraz cenę. Informacje te wysyła się także niezwłocznie do uczestników postępowania. Skarżąca podniosła, iż w myśl przyjętej przez organy orzekające interpretacji art. 50 ustawy o zamówieniach publicznych, obowiązek zawiadomienia nie dotyczy tych uczestników postępowania, których wykluczono z ubiegania się o zamówienie publiczne na mocy art. 19 tejże ustawy. Powoduje to, iż nie mogą oni następnie skutecznie podnosić zarzutów naruszenia prawa w związku z konkretnym postępowaniem w sprawie zamówienia publicznego, w szczególności zaś nie mogą oprotestować niezgodnych z prawem działań zamawiającego (art. 79 w związku z art. 80 ustawy).

Zdaniem skarżącej, żaden przepis ustawy o zamówieniach publicznych nie precyzuje, kto jest uczestnikiem postępowania, ani też w którym momencie traci ten status. Jest to istotne, ponieważ utrata statusu uczestnika postępowania pozbawia prawa do zaskarżania czynności podejmowanych przez zamawiającego, zwłaszcza zaś możliwości oprotestowania wyboru najkorzystniejszej oferty. W przypadku skarżącej chodziło o oprotestowanie wyboru oferty podmiotu, który również podlegał wykluczeniu na podstawie art. 19 ustawy o zamówieniach publicznych, czego z niewiadomych przyczyn nie uczyniono. Tym samym, według skarżącej, art. 19 ustawy o zamówieniach publicznych stworzył nierówną sytuację prawną podmiotom, które faktycznie znajdują się w podobnej sytuacji. Obydwa bowiem powinny zostać wykluczone z postępowania na takiej samej podstawie prawnej. Podmiot niewykluczony będzie korzystał z pełni przysługujących mu praw, natomiast podmiot wykluczony tego prawa został pozbawiony. Stanowi to, zdaniem skarżącej, naruszenie art. 2 oraz art. 32 Konstytucji.

Skarżąca zarzuciła ponadto, iż zakwestionowany przez nią art. 50 ustawy o zamówieniach publicznych ma niejednoznaczną treść i budzi wątpliwości interpretacyjne. Skutkuje to także naruszeniem zasady równości.

Uzasadniając zarzut naruszenia art. 78 Konstytucji skarżąca wskazała, iż art. 92c w związku z art. 92h ustawy o zamówieniach publicznych wyklucza możliwość złożenia zażalenia na postanowienie o kosztach sprawy przez sądem rozpoznającym skargę na wyrok Zespołu Arbitrów. Sąd jest bowiem wówczas pierwszą instancją ustalającą koszty postępowania i od jego orzeczenia w tej sprawie nie przysługuje już środek zaskarżenia.

Zdaniem skarżącej, przyjęcie w art. 92c, iż w postępowaniu przez sądem orzekającym w sprawie skargi od wyroku Zespołu Arbitrów, stosuje się przepisy kdeksu postępowania cywilnego w sprawie apelacji, sprzeczne jest z konstytucyjną zasadą dwuinstancyjnego postępowania sądowego.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

1. Zgodnie z art. 79 ust 1 Konstytucji przedmiotem skargi konstytucyjnej może być wyłącznie ten akt normatywny, który stanowił podstawę wydania ostatecznego orzeczenia o konstytucyjnych prawach lub wolnościach przysługujących skarżącemu. W sprawie będącej przedmiotem niniejszego rozpoznania za orzeczenie takie przyjęto wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z 11 września 2003 r. (sygn. akt Ca 1434/03), oddalający skargę na wyrok Zespołu Arbitrów z 11 czerwca 2003 r. (sygn. akt UZP/ZO/O-693/03). Orzeczenia tego wszakże nie wydano na podstawie art. 19 ust. 4 ustawy o zamówieniach publicznych. Przepis ten nie został zresztą nawet w nich wspomniany. Podstawę prawną obu tych orzeczeń stanowił natomiast art. 50 ustawy o zamówieniach publicznych. W tym stanie rzeczy zarzuty, jakie w skardze konstytucyjnej odniesiono do treści art. 19 ust. 4 ustawy o zamówieniach publicznych, nie mogły stanowić przedmiotu merytorycznego rozpoznania w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym.

2. Trybunał Konstytucyjny za oczywiście bezzasadny uznał zarzut skarżącej, jakoby art. 50 nie spełniał wymogu dostatecznej określoności i przez to prowadził do naruszenia zasady równości. Przepis ten obliguje do zawiadomienia o wyborze oferty najkorzystniejszej dostawców lub wykonawców biorących udział w postępowaniu o zamówienie oraz innych jego uczestników. Z istoty instytucji wykluczenia z ubiegania się o udzielenie zamówienia publicznego obowiązek ten nie obejmuje podmiotów, które na podstawie art. 19 objęte są owym wykluczeniem, a okoliczność ta została potwierdzona prawomocnym orzeczeniem. Skarżąca nie przedstawiła w treści skargi konstytucyjnej argumentów przemawiających za możliwością rozbieżnej wykładni art. 50 ustawy. Zasadność samej instytucji wykluczenia z ubiegania się o udzielenie zamówienia publicznego określonej w art. 19 ustawy o zamówieniach publicznych, skarżąca mogła kwestionować wówczas, gdy zapadły w stosunku do niego ostateczne orzeczenia wydane na podstawie art. 19 ustawy. Konsekwencją bowiem tych orzeczeń jest pozbawienie skarżącej możliwości składania środków zaskarżenia na rozstrzygnięcia podjęte w ramach postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, w szczególności zaś na decyzje o wyborze najkorzystniejszej oferty.

Podnoszona przez skarżącą okoliczność, iż w konkretnym postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, nie został wykluczony inny uczestnik tego postępowania, który również spełniał przesłanki określone w art. 19 ustawy, ma charakter zarzutu dotyczącego prawidłowości tego postępowania, nie odnosi się natomiast do treści przepisów prawnych. Tym samym jednak zarzut taki wykracza poza granice kognicji Trybunału Konstytucyjnego określone w art. 79 ust. 1 Konstytucji.

3. Trybunał Konstytucyjny uznał, iż spełnione są warunki formalne merytorycznego rozpoznania zarzutów, jakie w skardze konstytucyjnej podniesiono w stosunku do art. 92c ustawy z 10 czerwca 1994 r. o zamówieniach publicznych.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności należało orzec jak w sentencji.

3