202

POSTANOWIENIE

z dnia 19 kwietnia 2004 r.

Sygn. akt Ts 8/04

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Janusz Niemcewicz

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Zbysława Kleczewskiego w sprawie zgodności:

art. 459 § 3 w zw. z art. 41 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555 ze zm.) z art. 78 oraz art. 176 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

UZASADNIENIE:

W skardze konstytucyjnej złożonej do Trybunału Konstytucyjnego 11 stycznia 2004 r. zakwestionowano zgodność art. 459 § 3 w zw. z art. 41 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555 ze zm.) z art. 78 oraz art. 176 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Przepisy te, w ocenie skarżącego, pozbawiają go prawa do skorzystania z kontroli instancyjnej. „Prawo do dwuinstancyjnego rozpatrywania wniosków o wyłączenie sędziego winno stanowić jedną z najważniejszych podstawowych zasad konstytucyjnych stanowiących gwarancje dla praw obywatelskich przed Sądami, by wymierzały sprawiedliwe wyroki”. Skarżący wskazuje, iż „dzięki” zakwestionowanym przepisom nie mógł podważyć treści postanowienia z 20 listopada 2003 r., w którym nie uwzględniono wniosku skarżącego o wyłączenie ze składu sędziowskiego sędziów, wobec których istniały uzasadnione wątpliwości co do ich bezstronności.

W petitum skargi wskazano także na wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z 21 listopada 2003 r. (XVI Ka 294/02), który utrzymał w mocy wyrok Sądu Rejonowego w Koninie z 24 kwietnia 2003 r., na mocy którego skarżący został uznany winnym popełnienia przestępstwa z art. 178a § 1 k.k., wnosząc jednocześnie „o wstrzymanie wykonalności w/w wyroku”. Ponadto w uzasadnieniu skargi podniesiono wątpliwości, co do brzmienia art. 42 § 3 k.p.k.

Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 5 lutego 2004 r. wezwano skarżącego do uzupełnienia braków skargi konstytucyjnej poprzez m.in. dokładne określenie, które przepisy ustawy z 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego czyni przedmiotem skargi konstytucyjnej oraz dokładne określenie, z którym ze wskazanych w skardze rozstrzygnięć wiąże naruszenie przysługujących mu praw lub wolności konstytucyjnych.

W piśmie procesowym nadesłanym w uzupełnieniu braków skargi konstytucyjnej skarżący stwierdził m.in., iż w skardze konstytucyjnej dokładnie określił zarówno przepisy k.p.k., które są niezgodne z Konstytucją RP, jak też rozstrzygnięcie naruszające przysługujące mu prawa i wolności konstytucyjne. Ponadto do pisma zostało załączone „ostateczne rozstrzygnięcie”, czyli postanowienie Sądu Apelacyjnego w Poznaniu - Wydział II Karny z 26 marca 2003 r. (sygn. akt II Akz 223/03) utrzymujące w mocy zaskarżone postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu z 13 lutego 2003 r. (sygn. akt XVI Ko 260/02) oddalające wniosek o wznowienie postępowania.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Wystąpienie ze skargą konstytucyjną uwarunkowane zostało spełnieniem szeregu warunków o charakterze formalnym i materialnym wynikających bezpośrednio z art. 79 ust. 1 Konstytucji RP, a skonkretyzowanych w przepisach 46-49 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym z dnia 1 sierpnia 1997 r. (Dz. U. Nr 102, poz. 643 ze zm.). Należy do nich m.in. wykazanie, iż poprzez wydanie rozstrzygnięcia w oparciu o przepis, którego konstytucyjność jest kwestionowana, doszło do naruszenia przysługujących skarżącemu konstytucyjnych praw lub wolności. Wymaga to sprecyzowania we wniesionej skardze zarówno rozstrzygnięcia, z którego wydaniem wiąże się naruszenie konstytucyjnych praw lub wolności, jak i stanowiącego jego podstawę przepisu, do czego to, zgodnie z art. 47 ustawy o TK, zobligowany jest skarżący.

Przedmiotem skargi stanowiącej przedmiot rozpoznania wstępnego skarżący zdaje się czynić art. 459 § 3 k.p.k. w zw. z art. 41 tej ustawy, choć w uzasadnieniu skargi podnosi także wątpliwości odnośnie art. 42 § 3 k.p.k. W skardze wskazano także na kilka wydanych w sprawie skarżącego rozstrzygnięć, nie nadsyłając jednak żadnego z nich. Pomimo wezwania zarządzeniem sędziego TK z 5 lutego 2004 r. skarżący nie sprecyzował przedmiotu skargi konstytucyjnej, ani nie wskazał, z którym ze wskazanych orzeczeń wiąże naruszenie przysługujących mu praw lub wolności, stwierdzając, iż dokładnie określił to we wniesionej skardze. Do pisma procesowego dołączone tylko zostało postanowienie Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 26 marca 2003 r. (sygn. akt II Akz 223/03) utrzymujące w mocy zaskarżone postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu z 13 lutego 2003 r. (sygn. akt XVI Ko 260/02) oddalające wniosek o wznowienie postępowania, określone przez skarżącego w nadesłanym piśmie jako „ostateczne rozstrzygnięcie”.

W ocenie Trybunału Konstytucyjnego wniesiona 11 stycznia 2004 r. skarga konstytucyjna nie spełnia wymogów wynikających z art. 79 ust. 1 Konstytucji oraz przepisów ustawy o TK. Ponieważ skarżący w wyznaczonym terminie nie uzupełnił braków skargi konstytucyjnej, bo za takie uzupełnienie nie może zostać potraktowane pismo skarżącego z 24 lutego 2004 r., przeto zgodnie z art. 36 ust. 3 w zw. z art. 49 ustawy o TK należało odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

Niezależnie od powyższego wskazać należy na niespełnienie przesłanek skargi konstytucyjnej uniemożliwiające przekazanie skargi do merytorycznego rozpoznania.

Z konstrukcji skargi konstytucyjnej przyjętej w prawie polskim wynika, iż dla wykazania legitymacji prawnej do jej wniesienia konieczne jest łączne spełnienie dwóch warunków: po pierwsze, zaistnienie konkretnego i indywidualnego naruszenia przysługujących skarżącemu praw lub wolności konstytucyjnych; po drugie, źródłem tego naruszenia powinno być rozstrzygnięcie, wydane na podstawie przepisu, którego konstytucyjność się kwestionuje. Są to warunki sine qua non merytorycznego rozpatrzenia skargi konstytucyjnej wynikające bezpośrednio z przepisów Konstytucji i ustawy o Trybunale Konstytucyjnym.

W ocenie Trybunału Konstytucyjnego dołączone do pisma procesowego postanowienie Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 26 marca 2003 r. (sygn. akt II AKz 223/03) nie może zostać uznane za ostateczne rozstrzygnięcie w rozumieniu art. 79 Konstytucji, jako że nie zostało ono wydane w oparciu o żaden z przytoczonych w skardze przepisów kodeksu postępowania karnego. Ponadto orzeczenie to zostało wydane na skutek wniesienia zażalenia na postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu w przedmiocie wznowienia postępowania w sprawie zatrzymania i doprowadzenia skarżącego do Izby Wytrzeźwień, a zatem nie jest powiązane nawet pośrednio z kwestią wyłączenia sędziego i brakiem możliwości zażalenia się na wydane w tej sprawie postanowienie sądu, z czym skarżący zdaje się wiązać naruszenie przysługujących mu praw lub wolności konstytucyjnych.

Z tych względów należało orzec, jak w sentencji.

3