Money.plPrawoOrzecznictwo

Trybunał Konstytucyjny

Postanowienie z dnia 2003-09-18 - Ts 87/03
Repertorium:Ts | Repertorium Trybunału Konstytucyjnego - do rejestrowania skarg konstytucyjnych podlegających wstępnemu rozpoznaniu.
Sygnatura:Ts 87/03
Tytuł:Postanowienie z dnia 2003-09-18
Publikacja w Z.U.Z.U. 2003 / 4B / 248

248

POSTANOWIENIE

z dnia 18 września 2003 r.

Sygn. akt Ts 87/03

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Ewa Łętowska

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Bronisława Hajduka w sprawie zgodności:

art. 40 § 1 i art. 43 § 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553) z art. 67 ust. 1 w zw. z art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

UZASADNIENIE:

W skardze konstytucyjnej złożonej do Trybunału Konstytucyjnego 23 maja 2003 r. zakwestionowano zgodność art. 40 § 1 oraz art. 43 § 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553) z art. 67 ust. 1 w zw. z art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Skarga konstytucyjna sformułowana została w oparciu o następujący stan faktyczny. Wyrokiem Sądu Wojewódzkiego w Tarnobrzegu skazano skarżącego na karę 12 lat pozbawienia wolności oraz karę dodatkową pozbawienia praw publicznych na okres 5 lat. Decyzją Zakładu Emerytalno-Rentowego MSWiA z 4 sierpnia 1997 r. (nr ewid. KR W01275/TG) o zmianie emerytury pozbawiono skarżącego prawa do emerytury policyjnej, powołując się przy tym na brzmienie art. 10 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. Nr 53, poz. 214 ze zm.), zgodnie z którym prawo do emerytury nie przysługuje funkcjonariuszowi, który został prawomocnie skazany na karę dodatkową pozbawienia praw publicznych. Postanowieniem z 29 lutego 2000 r. (sygn. akt II Ko. 45/00), uznanym przez skarżącego za rozstrzygnięcie naruszające jego konstytucyjne prawa lub wolności, Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu nie uwzględnił wniosku skarżącego o zwolnienie z odbycia reszty środka karnego pozbawienia praw publicznych, wskazując iż zgodnie z art. 43 § 2 k.k. okres na który orzeczono środek karny nie biegnie w czasie wykonywania kary pozbawienia wolności. W uzasadnieniu postanowienia wskazano, iż ze względu na fakt odbywania przez skarżącego kary pozbawienia wolności, bieg okresu na jaki orzeczono środek karny jeszcze się nie rozpoczął, w konsekwencji czego nie ma podstaw do zwolnienia z odbycia reszty środka karnego. Rozpoznając zażalenie na powyższe postanowienie Sąd Apelacyjny w Rzeszowie postanowieniem z 28 marca 2000 r. (sygn. akt II AKz 20/00), doręczonym skarżącemu 31 marca 2000 r., utrzymał zaskarżone postanowienie w mocy. W dniu 10 lutego 2003 r. Sąd Rejonowy w Chrzanowie ustanowił pełnomocnika do sporządzenia skargi konstytucyjnej, który został wyznaczony 24 lutego 2003 r.

Istoty niezgodności art. 43 § 2 k.k. z Konstytucją RP skarżący upatruje w fakcie, iż wbrew jego brzmieniu, już w okresie odbywania kary pozbawienia wolności doszło do utraty przez skarżącego świadczeń emerytalnych, co narusza prawo do zaopatrzenia emerytalnego. Uzasadniając sprzeczność art. 40 § 1 k.k. z zasadą równości w zakresie realizacji prawa do emerytury skarżący wskazuje, iż nie wszyscy skazani, którzy zostali pozbawieni praw publicznych tracą prawo do przysługujących im świadczeń emerytalnych. Skarżący wskazuje także na niezgodności przedmiotowego przepisu z zasadą pewności prawa, jako że nie zawiera on wszystkich skutków, związanych z wymierzeniem środka karnego pozbawienia praw publicznych.

Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 17 czerwca 2003 r. wezwano skarżącego do uzupełnienia braków formalnych skargi konstytucyjnej poprzez m.in. podanie daty wystąpienia z wnioskiem o ustanowienie pełnomocnika celem sporządzenia skargi konstytucyjnej. W nadesłanym w odpowiedzi piśmie uzupełniającym podano, iż z wnioskiem tym skarżący wystąpił 23 września 2002 r.

Trybunał Konstytucyjne zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji RP dopuszczalność występowania ze skargą konstytucyjną uwarunkowana została wcześniejszym wydaniem w indywidualnej sprawie skarżącego przez sąd lub organ administracji publicznej ostatecznego rozstrzygnięcia, w oparciu o przepisy ustawy lub innego aktu normatywnego, których konstytucyjność kwestionuje skarżący. Zaskarżone przepisy winny determinować w sensie normatywnym kierunek rozstrzygnięć wskazanych w skardze konstytucyjnej, a poprzez ich zastosowanie wydane rozstrzygnięcie spowodować powinno taką konkretyzację sytuacji prawnej skarżącego, która w jego ocenie doprowadziła do naruszenia przysługujących mu wolności lub praw.

Powołane w skardze jako ostateczne rozstrzygnięcie postanowienie Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu z 29 lutego 2000 r., nie uwzględniające wniosku skarżącego o uznaniu za wykonany orzeczonego środka karnego pozbawienia praw publicznych, nie spełnia wskazanych powyżej przesłanek.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż utrata prawa do tzw. emerytury policyjnej nastąpiła na mocy decyzji Zakładu Emerytalno - Rentowego MSWiA z 4 sierpnia 1997 r. (nr ewid. KR bW01275/TG), wydanej na podstawie art. 10 ustawy z 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. Nr 53, poz. 214 ze zm.), zgodnie z którym prawo do emerytury nie przysługuje funkcjonariuszowi, który został prawomocnie skazany na karę dodatkową pozbawienia praw publicznych. Przytoczona powyżej decyzja mogłaby zatem stanowić źródło naruszenia prawa do zabezpieczenia społecznego, jednakże skarżący nie wskazuje jej jako ostatecznego rozstrzygnięcia w rozumieniu art. 79 ust. 1 Konstytucji RP, a Trybunał Konstytucyjny, zgodnie z art. 66 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643 ze zm.), związany jest granicami skargi.

Nie znajduje natomiast uzasadnienia stanowisko prezentowane we wniesionej skardze konstytucyjnej łączące naruszenie prawa do zabezpieczenia społecznego z wydaniem przez Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu postanowienia z 29 lutego 2000 r. (sygn. akt II Ko. 45/00), nieuwzględniającego wniosku o uznanie środka karnego pozbawienia praw publicznych za wykonany. Przede wszystkim podnieść należy, iż nie można przypisywać identycznego znaczenia utracie prawa do emerytury policyjnej, w oparciu o art. 10 przytoczonej powyżej ustawy, jak i okresowemu pozbawieniu określonych praw publicznych, wyliczonych w art. 40 § 1 k.k. Utrata prawa do emerytury nie stanowi bowiem elementu kształtującego treść środka karnego pozbawienia praw publicznych, jak ma to miejsce w przypadku praw, o których mowa w art. 40 § 1 k.k., tylko stanowi konsekwencję skazania na ten środek karny. Jakkolwiek zatem utrata tego prawa powiązana jest z rozstrzygnięciem zapadłym w sprawie karnej, tj. ze skazaniem skarżącego na środek karny pozbawienia praw publicznych na okres 5 lat, jednakże sam sposób w jaki środek ten jest wykonywany nie ma znaczenia dla zakresu uprawnień emerytalnych przysługujących skarżącemu. Innymi słowy: dla utraty prawa do emerytury policyjnej decydujące jest samo skazanie na środek karny pozbawienia praw publicznych. Natomiast stwierdzenie, czy ten środek jest wykonywany albo czy biegnie już okres, na jaki został on orzeczony, dla zakresu przysługującego skarżącemu prawa do zabezpieczenia społecznego nie ma znaczenia. W tym kontekście za uzasadnioną uznać należy tezę, iż wydanie przez Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu postanowienia z 29 lutego 2000 r. o odmowie uznania środka karnego za wykonany (sygn. akt II Ko. 45/00) nie wpłynęło i nie mogło wpłynąć na zakres przysługującego skarżącemu prawa do zabezpieczenia społecznego, którego ochrony skarżący dochodzi w drodze skargi konstytucyjnej, a zatem postanowienie to nie stanowi ostatecznego rozstrzygnięcia w rozumieniu art. 79 ust. 1 Konstytucji RP.

Konsekwencją przyjęcia takiego stanowiska jest ponadto uznanie za oczywiście bezzasadne zarzutów wysuniętych w stosunku do zaskarżonych przepisów stanowiących podstawę wskazanego powyżej postanowienia.

Niezależnie od powyższych okoliczności stanowiących samodzielną podstawę odmowy nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej, należało wskazać, iż nie została spełniona także przesłanka wniesienia skargi w terminie trzech miesięcy od daty doręczenia rozstrzygnięcia decydującego o wyczerpaniu drogi prawnej. Orzeczenie Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie zostało doręczone skarżącemu 31 marca 2000 r., natomiast skarga została wniesiona 23 maja 2003 r., a więc ze znacznym przekroczeniem ustawowego terminu. Sytuacji tej nie zmienia także fakt wystąpienia przez skarżącego z wnioskiem o wyznaczenie pełnomocnika z urzędu celem sporządzenia skargi konstytucyjnej, jako że wniosek ten został złożony 23 września 2002 r., a więc ponad rok po upływie terminu do wniesienia skargi.

Biorąc powyższe pod uwagę należało orzec jak na wstępie.

3

Ts | Repertorium Trybunału Konstytucyjnego - inne orzeczenia:
dokumentpublikacja
Ts 93/11   Postanowienie-Zażalenie z dnia 2012-02-02
 
Z.U. 2012 / 1B / 132
Ts 93/11   Postanowienie z dnia 2011-07-04
 
Z.U. 2012 / 1B / 131
Ts 9/11   Postanowienie-Zażalenie z dnia 2012-02-15
 
Z.U. 2012 / 1B / 107
Ts 9/11   Postanowienie z dnia 2011-04-14
 
Z.U. 2012 / 1B / 106
Ts 85/11   Postanowienie z dnia 2011-12-05
 
Z.U. 2012 / 1B / 130
  • Adres publikacyjny: