38

POSTANOWIENIE

z dnia 8 sierpnia 2003 r.

Sygn. akt Ts 57/03

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Ewa Łętowska

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Andrzeja Dońca w sprawie zgodności:

art. 48 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2000 r. Nr 106, poz. 1126 ze zm.) oraz art. 7 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.) z art. 2, art. 21 ust. 1, art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1 oraz art. 64 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

UZASADNIENIE:

W skardze konstytucyjnej z 31 marca 2003 r. pe*nomocnik skarżącego zakwestionował zgodność z Konstytucją RP art. 48 ustawy z 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane oraz art. 7 ustawy z 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego. Zaskarżonym przepisom zarzucił naruszenie prawa własności, zasady równości obywateli wobec prawa, jak również prawa do sprawiedliwego, jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd.

Skarga konstytucyjna sformu*owana zosta*a w oparciu o następujący stan faktyczny. Decyzją z 29 kwietnia 1998 r. Kierownik Urzędu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim (nr NB.II-7353/133/98/R-4) nakazał skarżącemu rozbiórkę samowolnie wybudowanego zjazdu indywidualnego na nieruchomość stanowiącą własność skarżącego. Decyzja ta wydana została na podstawie art. 48 prawa budowlanego. Wojewoda Piotrkowski, decyzją z 31 lipca 1998 r. (nr NB.VI-7356-6/98), zmienił rozstrzygnięcie organu I instancji w części dotyczącej ustalenia terminu wykonania nałożonego obowiązku, w pozostałej zaś części utrzymał tę decyzję w mocy. Skarga skarżącego na powyższą decyzję Wojewody Piotrkowskiego została oddalona wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24 maja 2002 r. (sygn. akt II SA/Łd 1821/98). W uzasadnieniu wyroku Sąd podkreślił, że art. 48 prawa budowlanego zobowiązuje organ nadzoru architektoniczno-budowlanego do wydania decyzji nakazującej rozbiórkę obiektu wybudowanego bez wymaganego pozwolenia na budowę albo zgłoszenia. W przypadku skarżącego za bezsporne uznał Sąd wybudowanie zjazdu do nieruchomości bez wymaganego prawem pozwolenia na budowę, co skutkować musiało wydaniem decyzji nakazującej jego rozbiórkę. Następnie skarżący wystąpił z wnioskiem do Rzecznika Praw Obywatelskich o wniesienie w jego imieniu rewizji nadzwyczajnej od powyższego wyroku, jednakże Rzecznik - pismem z 6 lutego 2003 r. - poinformował skarżącego o odmowie wniesienia tego środka prawnego.

Uzasadniając postawione zarzuty, skarżący skoncentrował się na ocenie zasadności wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24 maja 2002 r., porównując to rozstrzygnięcie z wcześniejszym (wydanym w innej sprawie) wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 30 kwietnia 1998 r. Orzeczeniem tym uchylona została decyzja Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej (oraz utrzymana nią w mocy decyzja organu I instancji) nakazująca skarżącemu przywrócenie do stanu poprzedniego pasa drogowego. Wprawdzie - jak zaznacza skarżący - wyroki te oparte były na przepisach różnych aktów prawnych, tym niemniej pozostają one ze sobą w sprzeczności.

Zarządzeniem sędziego Trybuna*u Konstytucyjnego z 28 kwietnia 2003 r. wezwano pe*nomocnika skarżącego do uzupełnienia braków formalnych skargi konstytucyjnej m.in. przez wskazanie, jakie konstytucyjne wolności lub prawa skarżącego zosta*y - jego zdaniem - naruszone przez zakwestionowane przepisy. Ponadto, wezwano skarżącego do dok*adnego określenia daty doręczenia wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24 maja 2002 r.

W piśmie z 6 maja 2003 r. pe*nomocnik skarżącego ponownie podniós* zarzut naruszenia zasady ochrony praw nabytych, ochrony własności, zasady równości oraz prawa do sądu. Zarzutów tych nie poparł jednak argumentacją wskazującą na niezgodność art. 48 prawa budowlanego i art. 7 k.p.c. z przepisami konstytucyjnymi wyrażającymi powyższe zasady i prawa. Ponownie odwołał się natomiast do negatywnej oceny orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24 maja 2002 r. Skarżący wyjaśnił ponadto, że wyrok ten został mu doręczony wraz z uzasadnieniem 9 sierpnia 2002 r.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Skardze konstytucyjnej nie może być nadany dalszy bieg, albowiem nie spełnia ona przesłanek dopuszczalności występowania z tym środkiem prawnym.

Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji, każdy czyje konstytucyjne wolności lub prawa zostały naruszone, ma prawo wnieść skargę konstytucyjną w sprawie zgodności z Konstytucją ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o wolnościach, prawach lub obowiązkach skarżącego określonych w Konstytucji. Zasady, na jakich dopuszczalne jest występowanie z tego rodzaju środkiem prawnym, precyzuje ustawa z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym. Zgodnie z treścią art. 46 ust. 1 tej ustawy, skarga konstytucyjna może być wniesiona po wyczerpaniu drogi prawnej, w ciągu 3 miesięcy od doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia. Ponadto w art. 47 ust. 1 pkt 2 tejże ustawy na*ożony zosta* na skarżącego obowiązek wskazania, jakie konstytucyjne wolności lub prawa, i w jaki sposób - zdaniem skarżącego - zosta*y naruszone przez zakwestionowany przepis. W ocenie Trybuna*u Konstytucyjnego, niniejsza skarga konstytucyjna powyższych wymogów nie spe*nia.

Przede wszystkim stwierdzić należy, że skarżący wystąpił ze skargą po up*ywie ustawowego, 3-miesięcznego terminu. Należy bowiem przyjąć, że termin ten rozpoczą* bieg z dniem doręczenia skarżącemu wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24 maja 2002 r. Zgodnie z wyjaśnieniem skarżącego miało to miejsce 9 sierpnia 2002 r. Tymczasem skarga konstytucyjna skierowana zosta*a do Trybuna*u Konstytucyjnego 31 marca 2003 r., a więc z ewidentnym przekroczeniem ustawowego terminu. Trzeba przy tym podkreślić, iż nie jest dopuszczalny pogląd, zgodnie z którym ustalenie terminu do wystąpienia ze skargą konstytucyjną winno uwzględniać datę doręczenia skarżącemu pisma Rzecznika Praw Obywatelskich, w którym skarżący został poinformowany o odmowie wniesienia rewizji nadzwyczajnej od opisanego wyżej wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego. W dotychczasowym orzecznictwie Trybuna*u Konstytucyjnego w sprawie skargi konstytucyjnej wielokrotnie podkreślano, że w sprawach, w których zarzut naruszenia konstytucyjnych praw wiąże skarżący z wydaniem decyzji administracyjnej, wymóg wyczerpania drogi prawnej zostaje spe*niony wraz z wydaniem prawomocnego wyroku przez Naczelny Sąd Administracyjny. To wyrok tego Sądu nadaje ostateczny charakter orzeczeniu, które w ocenie skarżącego doprowadziło do naruszenia jego konstytucyjnych wolności lub praw. Od daty doręczenia skarżącemu tego wyroku rozpoczyna się też bieg terminu do wniesienia skargi konstytucyjnej. Podjęcie przez skarżącego kroków prawnych zmierzających do wzruszenia prawomocnego orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego za pomocą instytucji rewizji nadzwyczajnej nie mia*o więc wp*ywu na bieg ustawowego terminu do wystąpienia ze skargą konstytucyjną. Należy również podkreślić, że nie jest zasadny pogląd przypisujący pismu Rzecznika Praw Obywatelskich, informującemu o braku podstaw do wniesienia rewizji nadzwyczajnej, waloru „innego ostatecznego orzeczenia”, o którym mowa w art. 46 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. W orzecznictwie Trybuna*u Konstytucyjnego wielokrotnie podkreślano nieprzypadkowy charakter wyliczenia zawartego w tym przepisie. Akcentuje ono priorytetowe znaczenie prawomocnych wyroków sądowych, wydanych w sprawie, w związku z którą kierowana jest skarga konstytucyjna. Uzyskanie takiego wyroku przesądza bowiem o nadaniu przymiotu ostateczności, o którym mowa w art. 79 ust. 1 Konstytucji, orzeczeniu z podjęciem którego wiąże skarżący zarzut naruszenia konstytucyjnych wolności lub praw.

Niezależnie od powyższej okoliczności, samoistnie przesądzającej o niemożności nadania niniejszej skardze dalszego biegu, wskazać należy również na niedope*nienie przez skarżącego innej przes*anki występowania z tym środkiem ochrony. W ocenie Trybuna*u Konstytucyjnego, formu*ując zarzut niekonstytucyjności art. 48 prawa budowlanego i art. 7 k.p.a., skarżący nie wskazał, w jakim sposób przepisy te naruszyły przysługujące mu konstytucyjne wolności lub prawa. Całość argumentacji skarżącego w tym zakresie koncentruje się na ocenie prawidłowości (a raczej słuszności) wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24 maja 2002 r. Kryterium tej oceny stanowić ma przy tym inny, wydany na podstawie innych przepisów (podkreśla to zresztą sam skarżący) wyrok tego Sądu. Takie uzasadnienie zarzutu niekonstytucyjności kwestionowanych przepisów w żadnym razie nie spełnia wymagań, jakie towarzyszą występowaniu ze skargą konstytucyjną. Płaszczyzna jednostkowego zastosowania prawa, na której sytuują się argumenty skarżącego pozostaje bowiem poza zakresem kontroli i oceny prowadzonej w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym.

Biorąc powyższe pod uwagę, działając na podstawie art. 49 w zw. z art. 36 ust. 3 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643 ze zm.), orzeka się jak w sentencji.

3