121

POSTANOWIENIE

z dnia 17 lipca 2003 r.

Sygn. akt Ts 51/03

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Jerzy Ciemniewski

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Ewy Ciesielskiej-Kuik,

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

UZASADNIENIE:

W skardze konstytucyjnej Ewy Ciesielskiej-Kuik z 24 marca 2003 r. zarzucono, iż przyjęta przez orzekające w jej sprawie sądy wykładnia art. 353¹ kodeksu cywilnego (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.), art. 98 § 1 i § 3 oraz art. 102 kodeksu postępowania cywilnego (Dz. U. z 1964 r. Nr 43, poz. 296 ze zm.), a także § 3 i § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 12 grudnia 1997 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. Nr 154, poz. 1013 ze zm.) jest niezgodna z art. 2 oraz art. 32 ust. 1 Konstytucji.

Skarżąca wskazała, iż nakazem zapłaty z 21 lipca 2002 r. (sygn. akt XI GNc 2671/02) wydanym przez Sąd Rejonowy w Poznaniu została m.in. zobowiązana do uiszczenia kosztów zastępstwa procesowego strony przeciwnej. Postanowieniem Sądu Okręgowego z Poznaniu z 17 grudnia 2002 r. oddalono zażalenie skarżącej na postanowienie o kosztach zawarte w nakazie zapłaty.

Skarżąca podniosła, iż za podstawę ustalenia nieproporcjonalnie wysokich do wartości przedmiotu sporu, kosztów zastępstwa procesowego przyjęto wyłącznie treść umowy, jaka łączyła stronę przeciwną z jej pełnomocnikiem, z pominięciem regulacji prawnych przewidujących możliwość miarkowania tych kosztów w zależności od faktycznego nakładu pracy pełnomocnika i zawiłości sprawy. Zdaniem skarżącej taka wykładnia wskazanych w skardze konstytucyjnej przepisów prawnych, w myśl której nie ma możliwości miarkowania ustalonych w umowie kosztów zastępstwa procesowego, prowadzi do niesłusznego wzbogacenia strony postępowania lub jej pełnomocnika, a ponadto skutkuje naruszeniem zasady równości, bowiem sankcjonuje dowolne określanie przez sąd tych kosztów w sprawach o tej samej wartości przedmiotu sporu. Wynika to z faktu, iż § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 12 grudnia 1997 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz opłat za czynności radców prawnych nie przewiduje żadnych wskaźników, które miałyby określać sposób ustalania kosztów zastępstwa procesowego w ramach przewidzianych w tym przepisie widełek minimalnego i maksymalnego wynagrodzenia. Takie rozstrzyganie o kosztach zastępstwa procesowego prowadzi, zdaniem skarżącej, do naruszenia zasady sprawiedliwego rozpoznania sprawy.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji przedmiotem skargi konstytucyjnej może być wyłącznie akt normatywny stanowiący podstawę wydania określonego orzeczenia przez sąd lub organ administracji publicznej. Trybunał Konstytucyjny nie jest więc uprawniony do orzekania, czy dokonana w konkretnej sprawie wykładnia danego aktu była prawidłowa czy błędna. Trybunał Konstytucyjny nie pełni bowiem funkcji kolejnej instancji odwoławczej uprawnionej do weryfikowania wydanych orzeczeń sądowych, bada natomiast zgodność regulacji prawnych stanowiących podstawę tych orzeczeń z Konstytucją.

W piśmie stanowiącym odpowiedź na wezwanie sędziego Trybunału Konstytucyjnego o sprecyzowanie stawianych w skardze konstytucyjnej zrzutów, skarżąca wprost stwierdziła, iż przedmiotem jej skargi nie jest treść wymienionych w niej przepisów, ale sposób ich wykładni przyjęty przez sąd w postępowaniu będącym podstawą wystąpienia ze skargą konstytucyjną. Tak określony przedmiot skargi konstytucyjnej wykracza poza kompetencje Trybunału Konstytucyjnego wynikające z treści art. 79 ust. 1 Konstytucji.

Niezależnie od powyższej okoliczności należało także wskazać, iż wbrew przekonaniu skarżącej orzekający w jej sprawie Sąd Okręgowy w Poznaniu nie łączył z treścią zakwestionowanych w skardze konstytucyjnej regulacji prawnych, generalnego zakazu miarkowania kosztów zastępstwa procesowego w przypadku przedłożenia umowy pomiędzy stroną postępowania, a jej pełnomocnikiem. Sąd Okręgowy w Poznaniu, badając zarzuty skarżącej podniesione w zażaleniu na postanowienie o kosztach postępowania, przyjął natomiast, iż w konkretnej sprawie będącej przedmiotem jego oceny nie zostały spełnione przesłanki takiego miarkowania. Sąd Okręgowy w Poznaniu nie wykluczył więc możliwości uwzględnienia przy ocenie kosztów zastępstwa procesowego faktycznego nakładu pracy pełnomocnika oraz zawiłości sprawy, nie powołał się więc na przypisywaną mu wykładnię § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 12 grudnia 1997 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz opłat za czynności radców prawnych, w myśl której byłoby to niedopuszczalne.

Zupełnie odrębną natomiast kwestią jest wartość merytoryczna powołanych przez Sąd Okręgowy w Poznaniu argumentów przemawiających przeciwko potrzebie miarkowania kosztów zastępstwa procesowego w badanej sprawie. Ocena tych argumentów wykracza wszakże poza konstytucyjnie określony przedmiot skargi konstytucyjnej.

W tym stanie rzeczy, uznając, iż nie zostały spełnione warunki dopuszczalności merytorycznego rozpoznania skargi konstytucyjnej należało orzec jak w sentencji.

2