150

POSTANOWIENIE

z dnia 22 kwietnia 2003 r.

Sygn. akt Ts 11/03

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Wiesław Johann

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Zdzisława Krężołka w sprawie zgodności:

art. 25 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz. U. z 2002 r. Nr 42, poz. 371 ze zm.) z art. 31 ust. 3, art. 32 i art. 68 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

UZASADNIENIE:

W skardze konstytucyjnej z 23 stycznia 2003 r. skarżący zakwestionował zgodność z Konstytucją RP art. 25 ust. 2 pkt 2 ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (dalej: ustawa). Zakwestionowanemu przepisowi zarzucił niezgodność z konstytucyjną zasadą równości wobec prawa. Zdaniem skarżącego kwestionowany przepis jest nie do pogodzenia z wyrażonym w Konstytucji zakazem dyskryminacji z jakiejkolwiek przyczyny.

Skarga sformułowana została w oparciu o następujący stan faktyczny. Decyzją z 23 lutego 2000 r. (nr WU-5/KO439/K-247946/1/2000) Kierownik Urzędu d/s Kombatantów i Osób Represjonowanych pozbawił skarżącego uprawnień kombatanckich. Jako podstawę prawną decyzji organ administracji wskazał art. 25 ust. 2 pkt 2 ustawy, zgodnie z którym pozbawia się uprawnień kombatanckich osoby, które uzyskały je wyłącznie z tytułu działalności w latach 1944-1956 w charakterze uczestników walk o ustanowienie i utrwalenie władzy ludowej. Decyzja ta została utrzymana w mocy decyzją tego samego organu z 19 kwietnia 2000 r. (nr WUII/KO163/K-247946/2/00). Skarga skarżącego na powyższe rozstrzygnięcie została oddalona wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 23 października 2002 r. (sygn. akt II SA/Łd 784/00).

Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 18 lutego 2003 r. wezwano pełnomocnika skarżącego do uzupełnienia braków formalnych skargi konstytucyjnej. W odpowiedzi na to zarządzenie pełnomocnik skarżącego skierował do Trybunału Konstytucyjnego pismo z 11 marca 2003 r., w którym ponowił zarzut naruszenia konstytucyjnej zasady równości, a ponadto rozszerzył wzorzec kontroli kwestionowanego przepisu, wskazując jeszcze art. 30, art. 31 ust. 3 i art. 68 ust. 3 Konstytucji.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Skardze konstytucyjnej nie może być nadany dalszy bieg.

Zgodnie z treścią art. 79 ust. 1 Konstytucji, skargę konstytucyjną wnieść można kwestionując przepisy ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie którego sąd lub organ administracji orzekł ostatecznie o konstytucyjnych wolnościach, prawach albo obowiązkach skarżącego. Jednym z podstawowych obowiązków skarżącego jest wskazanie, jakie konstytucyjne wolności lub prawa, i w jaki sposób - jego zdaniem - zostały naruszone przez zakwestionowane w skardze przepisy (art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym). W ten sposób skarżący określa konstytucyjny układ odniesienia dla kontroli przepisów zakwestionowanych w skardze. Wyznaczają go jedynie takie przepisy zawarte w Konstytucji, które wyrażają konkretne podmiotowe prawa skarżącego. Należy przy tym podkreślić doniosłość prawidłowego wykonania przez skarżącego powyższego obowiązku. Po pierwsze, umożliwia on weryfikację interesu prawnego danego podmiotu do wystąpienia ze skargą konstytucyjną. Po drugie, zakreśla granice kontroli realizowanej przez Trybunał Konstytucyjny. Pamiętać bowiem należy w tym zakresie o konsekwencjach zasady wyrażonej w art. 66 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Zgodnie z jego treścią, Trybunał orzekając jest związany granicami skargi konstytucyjnej. Wyklucza to więc korygowanie i uzupełnianie treści skargi konstytucyjnej (przedmiotu, jak i wzorca kontroli) przez samodzielnie działający Trybunał Konstytucyjny.

W ocenie Trybunału Konstytucyjnego opisany wyżej wymóg nie został w niniejszej sprawie spełniony. Uzasadniając zarzut niekonstytucyjności zaskarżonego przepisu skarżący koncentruje go na problemie naruszenia zasady równości wobec prawa (art. 32 Konstytucji). Należy w związku z tym zauważyć, że w dotychczasowym orzecznictwie dotyczącym skargi konstytucyjnej wielokrotnie wskazywano już na ograniczoną dopuszczalność czynienia z tej zasady konstytucyjnej wzorca kontroli przepisów kwestionowanych w tym trybie. Jest to możliwe bowiem w sytuacji, gdy skarżący doprecyzuje w zakresie jakiego konkretnego prawa lub wolności, wyrażonego w przepisach konstytucyjnych, zasada ta doznała niedozwolonego uszczerbku lub ograniczenia (zob. postanowienia TK z.: 27 kwietnia 1998 r., sygn. Ts 47/98, OTK ZU nr I(30)/1999, poz. 41; 17 czerwca 1998 r., sygn. Ts 48/98, OTK ZU nr 4/1998, poz. 59; 27 kwietnia 1998 r., sygn. Ts 46/98. OTK ZU nr I(30)/1999, poz. 40; 3 listopada 1998 r., sygn. Ts 116/98, OTK ZU nr 1/1999, poz. 10; 1 marca 1999 r., sygn. Ts 57/99, OTK ZU nr 2/2000, poz. 72 oraz postanowienie pełnego składu TK z 24 października 2001 r., sygn. SK 10/01, OTK ZU nr 7/2001, poz. 225). W ocenie Trybunału Konstytucyjnego w treści samej skargi konstytucyjnej, jak i pisma z 11 marca 2003 r. tego rodzaju konieczne doprecyzowanie nie nastąpiło.

Wymogu wskazania konkretnych konstytucyjnych wolności lub praw skarżącego, naruszonych kwestionowaną regulacją nie spełnia także odwołanie się do treści art. 31 ust. 3 Konstytucji. Przepis ten formułuje bowiem przesłanki dopuszczalności wprowadzania przez ustawodawcę ograniczeń w korzystaniu z konstytucyjnych wolności lub praw. Powołany samoistnie, a więc znów bez odniesienia do konkretnego prawa lub wolności, z których korzystanie zostało w sposób niedozwolony ograniczone, nie może stanowić wzorca kontroli przepisów kwestionowanych w drodze skargi konstytucyjnej.

Obowiązku, o którym mowa w art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym nie realizuje również odwołanie się przez skarżącego do art. 30 i art. 68 ust. 3 Konstytucji. Adresatem tego ostatniego przepisu są bowiem władze publiczne, które ustrojodawca zobligował do zapewnienia szczególnej opieki zdrowotnej dzieciom, kobietom ciężarnym, osobom niepełnosprawnym i osobom w podeszłym wieku. Zbadanie zgodności zaskarżonego przepisu z tak określoną normą konstytucyjną wymagałoby jednak koniecznego doprecyzowania treści prawa podmiotowego, które skarżący wywodzi z art. 68 ust. 3 Konstytucji. Lakoniczne jedynie odwołanie się przez skarżącego do treści powyższej normy programowej nie pozwala na potraktowanie jej za wystarczający wzorzec kontroli art. 25 ust. 2 pkt 2 ustawy. Podobne zastrzeżenie zgłosić należy w związku ze wskazaniem w skardze art. 30 Konstytucji. Wskazaniu temu nie towarzyszy żadne doprecyzowanie zgłoszonego zarzutu niekonstytucyjności, to zaś - jak już podkreślano - stanowi warunek konieczny merytorycznego rozpoznania wniesionej skargi konstytucyjnej.

Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę, działając na podstawie art. 49 w zw. z art. 36 ust. 3 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643 ze zm.), orzeka się jak w sentencji.