Money.plPrawoOrzecznictwo

Trybunał Konstytucyjny

Postanowienie z dnia 2003-03-31 - Ts 134/02
Repertorium:Ts | Repertorium Trybunału Konstytucyjnego - do rejestrowania skarg konstytucyjnych podlegających wstępnemu rozpoznaniu.
Sygnatura:Ts 134/02
Tytuł:Postanowienie z dnia 2003-03-31
Publikacja w Z.U.Z.U. 2003 / 2B / 120

120

POSTANOWIENIE

z dnia 31 marca 2003 r.

Sygn. akt Ts 134/02

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Jerzy Ciemniewski

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Zofii Męcik w sprawie zgodności:

art. 31 ustawy z dnia 6 marca 1997 r. o zrekompensowaniu okresowego niepodwyższania płac w sferze budżetowej oraz utraty niektórych wzrostów lub dodatków do emerytur i rent (Dz. U. Nr 30, poz. 164 ze zm.) z art. 64 ust. 1 i art. 77 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

UZASADNIENIE:

W skardze konstytucyjnej z 26 września 2002 r. skarżąca zakwestionowała zgodność z Konstytucją RP art. 31 ustawy z 6 marca 1997 r. o zrekompensowaniu okresowego niepodwyższania płac w sferze budżetowej oraz utraty niektórych wzrostów lub dodatków do emerytur i rent (dalej: ustawa). Przepisom zakwestionowanej ustawy zarzuciła, że pozbawiły jej męża prawa majątkowego do wynagrodzenia za szkodę spowodowaną utratą dodatku do emerytury z tytułu wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Mąż skarżącej zmarł przed dniem wejścia w życie ustawy, co wykluczyło uznanie go za osobę uprawnioną do nieodpłatnego nabycia świadectw rekompensacyjnych. Zdaniem skarżącej narusza to konstytucyjne prawa do dziedziczenia praw majątkowych oraz wynagrodzenia szkody wyrządzonej przez niezgodne z prawem działanie organu władzy publicznej (art. 64 ust. 1 i art. 77 Konstytucji).

Skarga została sformułowana w oparciu o następujący stan faktyczny. Skarżąca wystąpiła do organu rentowego o umieszczenie jej męża w spisie osób uprawnionych do nieodpłatnego nabycia świadectw rekompensacyjnych. Decyzją z 2 lipca 2001 r. (znak E-600789-5/10) organ rentowy odmówił uwzględnienia wniosku skarżącej. W uzasadnieniu wskazał, że w świetle art. 3 zaskarżonej ustawy mąż skarżącej - zmarły przed dniem wejścia ustawy w życie - nie może być uznany za osobę uprawnioną. Odwołanie skarżącej od powyższej decyzji zostało oddalone wyrokiem Sądu Okręgowego w Częstochowie z 20 listopada 2001 r. (sygn. akt IV U 4100/01). W uzasadnieniu wyroku sąd stwierdził, że organ rentowy prawidłowo przyjął, że osoba, która zmarła przed dniem wejścia w życie ustawy (tj. przed 12 kwietnia 1997 r.) nie może być zaliczona do kręgu podmiotów uprawnionych, określonego w art. 3 ustawy. Apelacja skarżącej od tego orzeczenia została oddalona wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 18 kwietnia 2002 r. (sygn. akt III AUa 563/02).

Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 22 stycznia 2003 r. wezwano pełnomocnika skarżącej do uzupełnienia braków formalnych skargi konstytucyjnej, przez dokładne określenie przepisów zaskarżonej ustawy, na podstawie których sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o wolnościach lub prawach określonych w Konstytucji i w stosunku do których skarżąca domaga się stwierdzenia niezgodności z Konstytucją. Ponadto wezwano pełnomocnika do wskazania, w jakim zakresie zakwestionowane w skardze przepisy ustawy były podstawą orzeczeń wydanych w sprawie skarżącej.

W piśmie z 10 grudnia 2002 r. pełnomocnik skarżącej powtórzył argumentację zaprezentowaną w skardze, nie precyzując jednakże, wobec których przepisów ustawy formułowany jest zarzut niekonstytucyjności. W piśmie tym nie wskazano także, które przepisy ustawy stanowiły podstawę orzeczeń wydanych w sprawie skarżącej.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Skardze konstytucyjnej nie może być nadany dalszy bieg, nie spełnia ona bowiem przesłanek dopuszczalności występowania z tym środkiem prawnym.

Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji, każdy czyje konstytucyjne wolności lub prawa zostały naruszone, ma prawo wnieść skargę konstytucyjną w sprawie zgodności z Konstytucją ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o wolnościach, prawach lub obowiązkach skarżącego określonych w Konstytucji. W świetle powyższego unormowania nie ulega wątpliwości, że przedmiotem skargi konstytucyjnej uczynić można wyłącznie taki przepis ustawy lub innego aktu normatywnego, który stanowił normatywną podstawę ostatecznego orzeczenia wydanego w sprawie skarżącego. Precyzując zasady, na jakich dopuszczalne jest korzystanie z tego środka prawnego, ustawodawca nałożył na skarżącego obowiązek dokładnego określenia przedmiotu zaskarżenia (art. 47 ust. 1 pkt 1 ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym). Konsekwentnie przyjąć należy, że również wskazanie przez skarżącego sposobu naruszenia konstytucyjnych wolności lub praw (art. 47 ust. 1 pkt 2 tejże ustawy) odniesione być musi do przepisów wykazujących kwalifikację określoną w art. 79 ust. 1 Konstytucji.

Opisana wyżej podstawowa przesłanka dopuszczalności skargi konstytucyjnej nie została w niniejszej sprawie spełniona. Zarówno w treści skargi konstytucyjnej, jak i pisma pełnomocnika skarżącej z 10 grudnia 2002 r., nie doszło do wskazania takich przepisów zaskarżonej ustawy, które spełniałyby założenia warunkujące merytoryczne rozpoznanie skargi konstytucyjnej. W skardze konstytucyjnej wskazano bowiem jedynie art. 31 ustawy, jako przepis, pod adresem którego kierowany jest zarzut niekonstytucyjności. W ocenie Trybunału Konstytucyjnego przepis ten nie spełnia jednak opisanej wyżej kwalifikacji unormowania, które - stanowiąc podstawę ostatecznego orzeczenia wydanego w sprawie skarżącej - mogło spowodować naruszenie jej konstytucyjnych praw. Zarzut niekonstytucyjności wiąże bowiem skarżąca ściśle z zagadnieniem przyjętego przez ustawodawcę sposobu określenia kręgu osób uprawnionych do nieodpłatnego nabycia świadectw rekompensacyjnych. Zagadnienie to znajduje unormowanie przede wszystkim w art. 3 ustawy. Wprawdzie pojęcie „osób uprawnionych” pojawia się także w treści zaskarżonego przepisu, tym niemniej nie można uznać, że to właśnie on determinuje problem podniesiony w skardze konstytucyjnej. Art. 31 ustawy wyłącza możliwość wszczynania postępowań sądowych i egzekucyjnych w sprawach roszczeń osób uprawnionych, a wszczęte postępowania sądowe nakazuje umorzyć. Adresatem powyższej regulacji są więc „osoby uprawnione”, jednakże kwestia określenia kręgu tych podmiotów, jak i wyłączenia z niego osób zmarłych przed dniem wejścia w życie ustawy, znajduje uregulowanie w innych przepisach ustawy, których jednakże skarżąca nie uczyniła przedmiotem swojej skargi. Nie można tym bardziej uznać, że to właśnie art. 31 ustawy był normatywną podstawą decyzji organu rentowego i późniejszych orzeczeń sądowych, w których odmówiono skarżącej uznania jej męża za osobę uprawnioną w rozumieniu ustawy. Należy przy tym zauważyć, że powyższe uchybienie nie zostało usunięte przez skarżącą, pomimo wezwania zawartego w zarządzeniu sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 26 listopada 2002 r. Zarzuty sformułowane w piśmie pełnomocnika z 10 grudnia 2002 r. skierowane są przeciwko ustawie jako takiej, bez koniecznego doprecyzowania, do których jej przepisów winny się odnosić. Należy przy tym podkreślić, że zgodnie z art. 66 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, Trybunał orzekając jest związany granicami skargi. Nie jest więc dopuszczalne pozostawienie przez skarżącego inicjatywie samego Trybunału Konstytucyjnego kwestii koniecznego doprecyzowania przedmiotu skargi.

Biorąc powyższe pod uwagę, działając na podstawie art. 49 w zw. z art. 36 ust. 3 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643 ze zm.), orzeka się jak w sentencji.

Ts | Repertorium Trybunału Konstytucyjnego - inne orzeczenia:
dokumentpublikacja
Ts 93/11   Postanowienie-Zażalenie z dnia 2012-02-02
 
Z.U. 2012 / 1B / 132
Ts 93/11   Postanowienie z dnia 2011-07-04
 
Z.U. 2012 / 1B / 131
Ts 9/11   Postanowienie-Zażalenie z dnia 2012-02-15
 
Z.U. 2012 / 1B / 107
Ts 9/11   Postanowienie z dnia 2011-04-14
 
Z.U. 2012 / 1B / 106
Ts 85/11   Postanowienie z dnia 2011-12-05
 
Z.U. 2012 / 1B / 130
  • Adres publikacyjny: