280

POSTANOWIENIE

z dnia 5 września 2000 r.

Sygn. Ts 81/00

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Lech Garlicki

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Zarządu Wojewódzkiego w S. Związku Byłych Żołnierzy Zawodowych i Oficerów Rezerwy Wojska Polskiego w sprawie zgodności:

art. 21 ust. 2 pkt 4 lit.a, b, c i pkt 6 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz o niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (tekst jednolity z 1997 r. Dz.U. Nr 142, poz. 950 ze zm.) z art. 42 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej

oraz

art. 21 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz o niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (tekst jednolity z 1997 r. Dz.U. Nr 142, poz. 950 ze zm.) z preambułą i art. 40 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

Uzasadnienie:

W skardze konstytucyjnej z 6 czerwca 2000 r. zarzucono, iż art. 21 ust. 2 pkt 4 lit.a, b, c i pkt 6 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz o niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (tekst jednolity z 1997 r. Dz.U. Nr 142, poz. 950 ze zm.) jest niezgodny z art. 42 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz że art. 21 ust. 3 pkt 1 zaskarżonej ustawy jest niezgodny z preambułą i art. 40 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Związek Byłych Żołnierzy Zawodowych i Oficerów Rezerwy Wojska Polskiego zarzucił również wyrokowi Naczelnego Sądu Administracyjnego z 1 marca 2000 r. (sygn. akt SA/Sz 16/99) naruszenie art. 8 i art. 42 ust. 1 konstytucji przez utrzymanie w mocy decyzji Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w przedmiocie pozbawienia Franciszka G. uprawnień kombatanckich. W piśmie z 20 lipca 2000 r. Zarząd Wojewódzki Związku Byłych Żołnierzy Zawodowych i Oficerów Rezerwy Wojska Polskiego wyjaśnił, iż to on składa skargę konstytucyjną w imieniu i na rzecz członka związku - Franciszka G.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

W myśl art. 79 ust. 1 konstytucji skargę konstytucyjną może złożyć każdy, kogo konstytucyjne wolności lub prawa zostały naruszone. Zakres podmiotowy skargi konstytucyjnej obejmuje osoby fizyczne oraz osoby prawne. Te ostatnie przedmiotem skargi konstytucyjnej mogą uczynić jednak naruszenie tylko tych praw konstytucyjnych, które im przysługują. Skarga konstytucyjna nie ma charakteru actio popularis, dlatego też nie można za jej pomocą dochodzić ochrony praw i wolności innych podmiotów. Nie można również występować ze skargą konstytucyjną w imieniu innych osób, nawet gdy wyrażają one na to zgodę. Z cytowanego wyżej przepisu konstytucji jednoznacznie wynika, iż w skardze konstytucyjnej skarżący może zarzucać jedynie naruszenie swych konstytucyjnych wolności lub praw.

W przedmiotowej skardze konstytucyjnej jako skarżącego wskazano Franciszka G. reprezentowanego przez Zarząd Wojewódzki Związku Byłych Żołnierzy Zawodowych i Oficerów Rezerwy Wojska Polskiego. Z treści skargi wynika jednak, iż skarżącym jest sam Związek. Świadczy o tym m.in. następujące sformułowanie: “w związku z powyższym Zarząd nasz składa wniosek do Trybunału Konstytucyjnego o orzeczenie wyrokiem, że: ...”. Powstały więc wątpliwości, czy złożone do Trybunału Konstytucyjnego pismo jest skargą konstytucyjną, czy też wnioskiem o zbadanie zgodności z konstytucją wskazanych w nim przepisów, oraz kto jest podmiotem występującym z żądaniem wszczęcia postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym. W odpowiedzi na pismo Dyrektora Zespołu ds Skargi Konstytucyjnej radca prawny Zarządu Wojewódzkiego Związku Byłych Żołnierzy Zawodowych i Oficerów Rezerwy Wojska Polskiego oraz Franciszek G. oświadczyli, iż skarga konstytucyjna została złożona przez Zarząd Wojewódzki Związku w imieniu i na rzecz członka Związku Franciszka G. Z powyższego wynika, iż podmiotem składającym skargę konstytucyjną jest Zarząd Wojewódzki Związku Byłych Żołnierzy Zawodowych i Oficerów Rezerwy Wojska Polskiego. Równocześnie jednak poprzez złożenie skargi konstytucyjnej Zarząd nie domaga się ochrony swych konstytucyjnych praw, lecz praw Franciszka G. Tak sformułowana skarga konstytucyjna nie może stać się przedmiotem merytorycznego rozpoznania, gdyż skarżący nie domaga się w niej ochrony swych własnych praw, lecz praw osoby trzeciej. Niedopuszczalności złożenia przez Związek skargi konstytucyjnej nie zmienia fakt, iż Franciszek G. jest jego członkiem.

Wskazane w skardze konstytucyjnej art. 40 i art. 42 konstytucji wyrażają prawa, których podmiotem może być wyłącznie osoba fizyczna. Z tego względu ich ochrony, w drodze skargi konstytucyjnej, nie może dochodzić Zarząd Wojewódzki Związku Byłych Żołnierzy Zawodowych i Oficerów Rezerwy Wojska Polskiego.

Mając powyższe na względzie należało odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.