103

POSTANOWIENIE

z dnia 2 lutego 2000 r.

Sygn. Ts 10/00

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Ferdynand Rymarz

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Piotra P.,

w sprawie zgodności:

art. 393 pkt 1 kodeksu postępowania cywilnego (Dz.U. z 1964 r., Nr 43,

poz. 296 ze zm.) z art. 32 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

Uzasadnienie:

W skardze konstytucyjnej Piotra P., sporządzonej 17 stycznia 2000 r., zarzucono niezgodność art. 393 pkt 1 kodeksu postępowania cywilnego z art. 32 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, z uwagi na wyłączenie spod kontroli kasacyjnej Sądu Najwyższego spraw o eksmisje z lokali mieszkalnych, ze względu na wysokość czynszu.

Zdaniem skarżącego - zakwestionowany przepis przesądził o odrzuceniu przez Sąd Okręgowy we W. wniesionej przez niego kasacji, a także stanowił podstawę oddalenia przez Sąd Najwyższy Izbę Cywilną zażalenia wniesionego na to postanowienie odrzucające kasację. Pełnomocnik skarżącego zauważa, że skoro do kodeksu postępowania cywilnego wprowadzono instytucję kasacji i nie uczyniono z niej nadzwyczajnego środka odwoławczego, dostęp do niej powinien być równy dla wszystkich. Uzależnienie możliwości wniesienia kasacji w sprawach o eksmisję od wysokości trzymiesięcznego czynszu za najem lokalu, skoro sprawy te są traktowane jako sprawy o świadczenie, prowadzi zdaniem skarżącego, do nieuzasadnionego zróżnicowania sytuacji prawnej obywateli.

Trybunał Konstytucyjny zważył co następuje.

Mając na względzie treść art. 79 ust. 1 Konstytucji RP należy uznać, że samo wskazanie na naruszenie zasady równości nie jest wystarczającą podstawą do wystąpienia ze skargą konstytucyjną. Zasada ta bowiem ma charakter ustrojowy i samodzielnie nie stanowi źródła praw lub wolności o charakterze podmiotowym.

Konstytucyjna zasada równości, na temat której wielokrotnie wypowiadał się Trybunał Konstytucyjny (por. np. orzeczenie U. 7/87, OTK w 1988 r., poz. 1, s. 5) stanowi, iż podmioty znajdujące się w takiej samej lub podobnej sytuacji należy traktować tak samo lub podobnie. Tak rozumiane równe traktowanie z reguły jest zrelacjonowane do jakiegoś prawa podmiotowego, w przypadku praw i wolności konstytucyjnych - do prawa podmiotowego o charakterze publicznym. Przedmiotem skargi konstytucyjnej nie może więc być naruszenie samej zasady równości, lecz naruszenie jej w związku z określonym konstytucyjnym prawem podmiotowym. Pogląd ten znajduje potwierdzenie w dotychczasowym orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego (por. np. postanowienie z 17 czerwca 1998 r., sygn. Ts 48/98, OTK ZU Nr 4/1998, poz. 59; postanowienie z 17 lutego 1999 r., sygn. Ts 154/98, OTK ZU Nr 2/1999, poz. 34). Należy także podkreślić, że nie chodzi tu o jakiekolwiek prawo konstytucyjne a jedynie o takie, które nie zostało wyłączone z zakresu przedmiotowego skargi na podstawie art. 79 ust. 2 lub art. 81 Konstytucji RP. Wniosek przeciwny, dopuszczający oparcie skargi wyłącznie na zarzucie naruszenia prawa do równego traktowania, bez wskazania w zakresie jakiego prawa lub wolności brak równego traktowania występuje, oznaczałby możliwość dochodzenia w drodze skargi konstytucyjnej naruszonych praw, których dochodzenie na tej drodze wykluczają wprost wskazane wyżej przepisy.

Należy też zauważyć, że oparcie skargi wyłącznie na zarzucie naruszenia zasady równości pozwalałoby również dochodzić w drodze skargi konstytucyjnej ochrony praw nie mających rangi praw konstytucyjnych. Stąd odwołanie się do naruszenia przez określoną regulację zasady równości musi być poprzedzone wskazaniem, w zakresie jakiego konstytucyjnie chronionego prawa lub wolności przysługującego skarżącemu, równość ta powinna być zachowana.

Z tego względu Trybunał zauważa, że pełnomocnik skarżącego powinien wskazać zawarte w zaskarżonym przepisie art. 393 pkt 1 kpc kryterium różnicujące w sposób nieuzasadniony obywateli, co mogłoby świadczyć o zaistnieniu niedopuszczalnej dyskryminacji.

Z treści skargi wynika, że w istocie chodzi w niej o równość obywateli w zakresie możliwości skorzystania z prawa do kasacji, które to prawo ogranicza wprowadzenie przez ustawodawcę w sprawach o świadczenie ograniczenia wartościowego przedmiotu zaskarżenia.

Wobec tak sformułowanego zarzutu niekonstytucyjności należy przytoczyć pogląd Trybunału Konstytucyjnego wyrażony w postanowieniu z 15 grudnia 1999 r., sygn. Ts 111/99 (OTK ZU Nr 1/2000), że prawo do kasacji nie ma charakteru konstytucyjnego i wynika wyłącznie z ustawy.

Rozpoznając niniejszą skargę konstytucyjną Trybunał w pełni podziela ten pogląd. Jednocześnie raz jeszcze podkreśla, że odwołanie się do naruszenia przez określoną regulację zasady równości musi być poprzedzone wskazaniem, w zakresie jakiego konstytucyjnie chronionego prawa lub wolności przysługującego skarżącemu równość ta powinna być zachowana.

W tym stanie rzeczy Trybunał Konstytucyjny mając na względzie dokonane ustalenia, postanawia jak w sentencji.