87

POSTANOWIENIE

z dnia 15 marca 1999 r.

Sygn. Ts 12/99

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Wiesław Johann

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Leszka L., w sprawie zgodności:

1/ art. 8 ust. 1 pkt 3 lit.d ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. Nr 144, poz. 930) z art. 2, 7, 32 ust. 1, 32 ust. 2, 65 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, oraz z zasadą niedyskryminacji określoną w art. 14 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka w związku z art. 87 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

2/ art. 165 § 1, 2 i 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) z art. 2, 7 i 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

Uzasadnienie:

W skardze konstytucyjnej z 26 stycznia 1999 r. skarżący zarzucił sprzeczność art. 8 ust. 1 pkt 3 lit.d ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. Nr 144, poz. 930) z art. 2, 7, 32 ust. 1, 32 ust. 2, 65 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz z zasadą niedyskryminacji określoną w art. 14 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka w związku z art. 87 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, a także art. 165 § 1, 2 i 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) z art. 2, 7 i 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Skarżący jest radcą prawnym prowadzącym kancelarię prawniczą, a zaskarżony przepis ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne narusza, jego zdaniem, wskazane zasady konstytucyjne przez wprowadzenie podziału podatników według kryteriów wykształcenia i zawodu, uniemożliwiając przez to wolnym zawodom, w tym i prawniczym, dokonanie wyboru formy opodatkowania. Skarżący 7 grudnia 1998 r. wystąpił do urzędu skarbowego z pismem powiadamiającym, iż w 1999 r. z tytułu prowadzenia kancelarii prawnej będzie płacił zryczałtowany podatek dochodowy od przychodów ewidencjonowanych, oczekując w tym przedmiocie stosownej decyzji urzędu. Uznał bowiem, że urząd skarbowy na podstawie art. 165 ustawy - Ordynacja podatkowa powinien, na jego żądanie, wszcząć w tej sprawie postępowanie podatkowe i wydać stosowną decyzję. W odpowiedzi otrzymał pismo Urzędu Skarbowego w I. z 5 stycznia 1999 r. informujące go, iż art. 8 ust. 1 pkt 3 lit.d i lit.e ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne wyklucza możliwość dokonania przez niego wyboru w 1999 r. opodatkowania w formie zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów ewidencjonowanych. Może zatem do 20 stycznia 1999 r. powiadomić urząd skarbowy o wyborze właściwej formy opodatkowania i prowadzeni od początku roku księgi przychodów i rozchodów. W piśmie tym urząd wskazał, iż uważa za przedwczesne wszczynanie postępowania w tej sprawie i wydawanie decyzji, z uwagi na to, iż nie upłynął jeszcze termin zakreślony datą 20 stycznia 1999 r. Jednocześnie poinformowano podatnika, że urząd ma obowiązek wszcząć postępowanie podatkowe w przypadku prowadzenia przez podatnika niewłaściwej ewidencji i zastosowaniu formy opodatkowania niezgodnej z obowiązującymi przepisami podatkowymi. Pismo to, zdaniem skarżącego, może być potraktowane jako inne ostateczne rozstrzygnięcie w rozumieniu art. 46 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym.

Trybunał zważył co następuje:

Nie można podzielić sugestii skarżącego, iż pismo Urzędu Skarbowego w I. z 5 stycznia 1999 r. jest innym ostatecznym rozstrzygnięciem, o którym mowa w art. 46 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Pismo to ma bowiem charakter wyłącznie informacyjny i nie zawiera żadnego władczego rozstrzygnięcia o prawach lub wolnościach konstytucyjnych przysługujących skarżącemu. Wyraźnie wskazuje się w nim, iż dopiero po ustaleniu, że do 20 stycznia 1999 r. podatnik nie zastosował formy opodatkowania zgodnej z obowiązującymi przepisami podatkowymi i nie prowadzi właściwej ewidencji urząd skarbowy będzie zobowiązany do wszczęcia postępowania podatkowego, w którym zapadną stosowne rozstrzygnięcia. Należy zatem uznać, że dopiero po wyczerpaniu przysługującego skarżącemu toku instancji w postępowaniu podatkowym, powstanie możliwość wniesienia do Trybunału Konstytucyjnego skargi konstytucyjnej. Wynika to z przyjętego przez ustawodawcę modelu skargi konstytucyjnej, która w polskim porządku prawnym jest środkiem o charakterze nadzwyczajnym i subsydiarnym. Skarga może zostać wniesiona dopiero w sytuacji, gdy skarżący nie dysponuje już żadną proceduralną możliwością uruchomienia dalszego postępowania przed sądem bądź organem administracji publicznej w swojej sprawie. Do rozstrzygania o sprawach indywidualnych są bowiem przede wszystkim powołane sądy i organy administracji publicznej, a Trybunał Konstytucyjny powinien wkraczać dopiero po wyczerpaniu tych wszystkich procedur pozwalających na rozstrzygnięcie sprawy, które mogą zostać uruchomione przez samego skarżącego. Na tym polega istota przesłanki “ostatecznego orzeczenia”, sformułowanej w art. 79 ust. 1 konstytucji. Od takiego orzeczenia skarżącemu nie może już przysługiwać żaden środek odwoławczy, ani inny środek zaskarżenia.

Należy także zauważyć, że nie jest jasny zarzut skarżącego odnoszący się do art. 165 § 1, 2 i 3 ustawy - Ordynacja podatkowa. Zapis ten przewiduje bowiem możliwość wszczęcia postępowania podatkowego nie tylko z urzędu, ale także na żądanie strony, stąd w brzmieniu zakwestionowanych przepisów art. 165 tej ustawy trudno dopatrzyć się niekonstytucyjności. Wydaje się, iż skarżący upatruje jej raczej w działaniu urzędu skarbowego, który jego zdaniem, nie zastosował się, do tego zapisu ustawowego. Jednakże fakt ten nie może być już przedmiotem skargi konstytucyjnej.

W tym stanie rzeczy, z uwagi na niespełnienie podstawowej przesłanki wynikającej z treści art. 79 ust. 1 konstytucji i art. 46 ust. 1 ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym, wniesiona przez skarżącego skarga konstytucyjna nie może być merytorycznie rozpoznana przez Trybunał Konstytucyjny i należało odmówić nadania jej dalszego biegu.

ustawy o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102, poz. 643), orzeka się jak w sentencji.