81

POSTANOWIENIE

z dnia 17 lutego 1999 r.

Sygn. Ts 142/98

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Teresa Dębowska-Romanowska

na posiedzeniu niejawnym po wstępnym rozpoznaniu skargi konstytucyjnej Jacka B. w sprawie:

1) zgodności art. 1, art. 2, art. 392 i art. 393 ustawy z dnia 17 lutego 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. Nr 43, poz. 296 ze zm.) z art. 45 ust. 1 i art. 183 ust. 1 Konstytucji RP,

2) zgodności art. 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (tekst jednolity z 1994 r. Dz.U. Nr 7, poz. 25 ze zm.) z art. 177 Konstytucji RP

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

Uzasadnienie:

W skardze konstytucyjnej Jacka B. z 20 października 1998 r. zarzucono, iż przez zawężającą wykładnię art. 1 i 2 kodeksu postępowania cywilnego dokonaną przez sąd, naruszone zostało prawo skarżącego do sądu, o którym mowa w art. 45 ust. 1 Konstytucji RP. Na skutek dokonania zawężającej wykładni wskazanych przepisów Sąd Rejonowy dla W.-S. - Wydział I Cywilny w W. postanowieniem z 14 listopada 1997 r. odrzucił pozew skarżącego przeciwko Politechnice w W. o zapłatę. Zdaniem Sądu Rejonowego roszczenie powoda o wypłatę 700 zł z tytułu przysługującego mu stypendium oraz w związku z przyznaniem nagrody rektora nie jest sprawą cywilną w rozumieniu kodeksu postępowania cywilnego. Na postanowienie o odrzuceniu pozwu skarżący wniósł zażalenie, które zostało oddalone postanowieniem z 11 marca 1998 r. Sądu Wojewódzkiego w W. Sąd Wojewódzki postanowieniem z 21 kwietnia 1998 r. odrzucił kasację skarżącego, a zażalenie na to postanowienie zostało oddalone postanowieniem Sądu Najwyższego z 23 czerwca 1998 r. Kasacja została odrzucona ze względu na przedmiot żądania (700 zł), co zdaniem Sądu Wojewódzkiego i Sądu Najwyższego czyni ją niedopuszczalną w świetle art. 393 kodeksu postępowania cywilnego.

Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 28 października 1998 r. pełnomocnik skarżącego został wezwany do usunięcia braków formalnych wniesionej skargi konstytucyjnej, w szczególności poprzez dokładne określenie przepisów ustawy, którym zarzuca niezgodność z konstytucją oraz wskazanie, jakie jego konstytucyjne prawa lub wolności i w jaki sposób zostały naruszone ostatecznym rozstrzygnięciem opartym na wyżej wskazanych przepisach.

W piśmie procesowym z 8 listopada 1998 r. pełnomocnik skarżącego wskazał, że art. 1 i art. 2 kodeksu postępowania cywilnego narusza prawo skarżącego do sądu wynikające z art. 45 ust. 1 Konstytucji RP, art. 392 i art. 393 kodeksu postępowania cywilnego narusza art. 183 Konstytucji RP, a art. 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych jest niezgodny z art. 177 Konstytucji RP. Dodatkowo pełnomocnik skarżącego zarzucił, że model sądownictwa powszechnego oparty na cytowanej wyżej ustawie jest nie do pogodzenia z konstytucyjną zasadą demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej.

Trybunał Konstytucyjny zważył co następuje:

Skarżący, pomimo wezwania do uzupełnienia braków nie wskazał w jaki sposób zaskarżone przepisy naruszyły jego konstytucyjne prawa lub wolności. W skardze konstytucyjnej pełnomocnik skarżącego podnosi, iż do naruszenia prawa do sądu doszło na skutek dokonania przez sądy obu instancji zawężającej wykładni art. 1 i 2 kpc. Zarzut dokonania zawężającej wykładni przepisu, skutkiem czego miałoby dojść do naruszenia praw skarżącego nie może być przedmiotem skargi konstytucyjnej. Naruszenie byłoby w takim przypadku efektem działania organów stosujących prawo, a nie ustawodawcy, wynikałoby nie z treści przepisu, lecz z błędnego sposobu jej ustalenia. W piśmie procesowym z 8 listopada 1998 r. skarżący formułuje jedynie w sposób ogólny zarzut niezgodności art. 1 i art. 2 kpc z konstytucją i stwierdza, że konsekwencją zastosowania tych przepisów przez sąd I i II instancji było pozbawienie go prawa do sądu. Na koniec skarżący zauważa, że wyliczenie zawarte w art. 1 i art. 2 kpc nie wynika z art. 31 ust. 3 konstytucji. Należy stwierdzić, że wskazane przepisy k.p.c. nie wyrażają wprost ograniczeń prawa do sądu, dlatego też ich ocena z punktu widzenia art. 31 ust. 3 konstytucji nie jest prawnie relewantna. Skarżący nie wykazał, iż niemożność dochodzenia przed sądem powszechnym roszczeń, o których mowa w skardze konstytucyjnej jest wynikiem brzmienia art. 1 i art. 2 kpc. W związku z tym, że roszczenia związane z wypłaceniem stypendium nie mają charakteru sprawy cywilnej w rozumieniu art. 1 kpc, sposób i zakres ich dochodzenia należy rozpatrywać w oparciu o przepisy ustawy z dnia 12 października 1990 r. o szkolnictwie wyższym (Dz.U. Nr 65, poz. 385 ze zm.) i rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 stycznia 1991 r. w sprawie warunków, form, trybu przyznawania i wypłacania oraz wysokości świadczeń pomocy materialnej dla studentów dziennych (Dz.U. Nr 9, poz. 32). Względem tych aktów normatywnych powinny być też skierowane zarzuty naruszenia konstytucyjnego prawa skarżącego do sądu. Ponieważ Trybunał Konstytucyjny jest związany granicai skargi, nie może w niniejszym postępowaniu oceniać konstytucyjności powyższych aktów normatywnych.

Sformułowane przez skarżącego zarzuty naruszenia art. 2, art. 177 i art. 183 ust. 1 Konstytucji RP nie mogą być przedmiotem skargi konstytucyjnej. Dla dopuszczalności skargi konstytucyjnej nie wystarczy wskazanie, iż doszło do naruszenia przepisu konstytucji, trzeba też wskazać, że chodzi o przepis wyrażający konstytucyjne prawo podmiotowe skarżącego.

Reasumując należy stwierdzić, że w skardze konstytucyjnej nie wskazano sposobu naruszenia praw skarżącego przez przepisy będące przedmiotem zaskarżenia, tym samym nie spełniono wymogu z art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym, co stanowi podstawę odmowy nadania skardze dalszego biegu.