Money.plPrawoOrzecznictwo

Trybunał Konstytucyjny

Postanowienie-Zażalenie z dnia 2012-01-12 - Ts 141/11
Repertorium:Ts | Repertorium Trybunału Konstytucyjnego - do rejestrowania skarg konstytucyjnych podlegających wstępnemu rozpoznaniu.
Sygnatura:Ts 141/11
Tytuł:Postanowienie-Zażalenie z dnia 2012-01-12
Opis: 
Publikacja w Z.U.Z.U. 2012 / 1B / 139

139/1/B/2012

POSTANOWIENIE

z dnia 12 stycznia 2012 r.

Sygn. akt Ts 141/11

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Mirosław Granat - przewodniczący

Marek Kotlinowski - sprawozdawca

Stanisław Rymar,

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 sierpnia 2011 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Mariana O.,

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.

UZASADNIENIE

W skardze konstytucyjnej z 2 maja 2011 r. zakwestionowana została zgodność art. 58 w związku z art. 300 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, ze zm.; dalej: k.p.) z art. 64 ust. 1 w związku z art. 2 i art. 24 Konstytucji.

W ocenie skarżącego kwestionowane przepisy pozbawiają go „możliwości ochrony podstawowych praw pracowniczych”, a skutkiem orzeczenia TK powinna stać się „interwencja ustawodawcy, który ma zagwarantować możliwość otrzymania rekompensaty za cały okres pozostawania bez pracy w wyniku bezprawnego zachowania pracodawcy”.

Postanowieniem z 30 sierpnia 2011 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu. W ocenie Trybunału Konstytucyjnego skarga została wniesiona z przekroczeniem terminu, o którym mowa w art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK). Dodatkowo Trybunał Konstytucyjny ustalił, że rozpoznanie zarzutów skargi jest zbędne z uwagi na wcześniejszy wyrok z 27 listopada 2007 r., w którym Trybunał orzekł, że: „art. 58 w związku z art. 300 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, ze zm.), rozumiany w ten sposób, że wyłącza dochodzenie innych, niż określone w art. 58 kodeksu pracy, roszczeń odszkodowawczych, związanych z bezprawnym rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia, jest niezgodny z art. 64 ust. 1 w związku z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz nie jest niezgodny z art. 45 ust. 1 i art. 77 ust. 2 Konstytucji” (OTK ZU nr 10/A/2007, poz. 128).

Na powyższe postanowienie pełnomocnik skarżącego wniósł w ustawowym terminie zażalenie. W złożonym środku odwoławczym skarżący podniósł, że skarga konstytucyjna została wniesiona w terminie, gdyż w pojęciu wyczerpania drogi prawnej mieści się również postępowanie kasacyjne przed SN, zwłaszcza że „pojęcie prawomocności wyroków w sprawach cywilnych nie jest jednoznaczne”. Zdaniem skarżącego wydany w jego sprawie wyrok sądu apelacyjnego nie był prawomocny i ostateczny, gdyż „mógł być w wyniku skargi kasacyjnej zmieniony”. Niezależnie od powyższego skarżący uznał, że Trybunał Konstytucyjny, stosując art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK powinien przyjąć inną formę rozstrzygnięcia, tj. umorzenie postępowania. Dodatkowo skarżący podkreślił, że Trybunał Konstytucyjny może wydać postanowienie o odmowie nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu wyłącznie w razie oczywistej bezzasadności skargi albo w razie nieuzupełnienia jej braków formalnych i nie może na etapie formalnej kontroli skargi konstytucyjnej formułować ocen o charakterze merytorycznym.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 49 w związku z art. 36 ust. 4 ustawy o TK skarżącemu przysługuje prawo wniesienia zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. Trybunał, w składzie trzech sędziów, rozpatruje zażalenie na posiedzeniu niejawnym (art. 25 ust. 1 pkt 3 lit. b w związku z art. 36 ust. 6-7 i z art. 49 ustawy o TK). Trybunał Konstytucyjny bada w szczególności, czy wydając zaskarżone postanowienie, prawidłowo stwierdził istnienie przesłanek odmowy nadania skardze dalszego biegu. Oznacza to, że na etapie rozpoznania zażalenia Trybunał analizuje przede wszystkim te zarzuty, które mogą podważyć trafność ustaleń przyjętych za podstawę zaskarżonego rozstrzygnięcia.

Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że postanowienie o odmowie nadania rozpatrywanej skardze konstytucyjnej dalszego biegu jest prawidłowe, zaś zarzuty podniesione w zażaleniu nie zasługują na uwzględnienie.

Podstawą odmowy nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu było wniesienie tego środka prawnego po przekroczeniu trzymiesięcznego terminu przewidzianego w art. 46 ustawy o TK. Zgodnie z przywołanym przepisem bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym nastąpiło doręczenie skarżącemu prawomocnego orzeczenia w sprawie. Nietrafne jest twierdzenie, w myśl którego postanowienie SN - na gruncie niniejszej sprawy - jest „ostatecznym rozstrzygnięciem” w rozumieniu art. 46 ustawy o TK. Nie ulega wątpliwości, że użyte w tym przepisie ustawy sformułowania pozwalają na wyróżnienie trzech sytuacji, w których wystąpienie ze skargą konstytucyjną jest dopuszczalne. Po pierwsze, między podmiotami prawa może powstać spór rozstrzygany przez sądownictwo powszechne bądź administracyjne - wtedy orzeczenie sądu drugiej instancji cechuje prawomocność materialna i formalna (stąd w przepisie mowa o prawomocnym wyroku). Po drugie, może zapaść rozstrzygnięcie o prawach lub wolnościach podmiotu prawa w drodze ostatecznej decyzji, względem której nie ma sądowej możliwości wzruszenia. Może także zapaść inne (niedające się zakwalifikować do dwóch poprzednich kategorii) ostateczne rozstrzygnięcie, kształtujące sytuację prawną skarżącego. Trybunał Konstytucyjny stoi na stanowisku, że w sprawie skarżącego zachodziła pierwsza z wymienionych sytuacji. Skarżący wdał się w spór z gminą Stawiguda. Spór ten rozstrzygał w pierwszej instancji Sąd Okręgowy w Olsztynie, a następnie - w wyniku złożonej apelacji - Sąd Apelacyjny w Białymstoku. Orzeczenia sądu obu instancji zapadły po dniu wejścia w życie ustawy z dnia 22 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 2005 r. Nr 13, poz. 98), kiedy to doszło do zmiany rozumienia przesłanki prawomocności orzeczenia w powiązaniu z wyczerpaniem drogi prawnej. Już wtedy prawomocnym orzeczeniem w ramach procedury cywilnej było rozstrzygnięcie sądu apelacyjnego, od którego - zgodnie z dyspozycją art. 3981 k.p.c. - można było skorzystać z nadzwyczajnego środka odwoławczego - skargi kasacyjnej do Sądu Najwyższego. Prawidłowe więc były wnioski Trybunału Konstytucyjnego zawarte w zaskarżonym postanowieniu, stwierdzające, że warunkiem koniecznym wniesienia skargi konstytucyjnej jest legitymowanie się prawomocnym orzeczeniem, które cechę tę uzyskało w wyniku skutecznego wniesienia przez stronę środków odwoławczych. Można jedynie uzupełniająco dodać, że jest to także warunek wystarczający.

Nie można także podzielić drugiego zarzutu rozpatrywanego środka odwoławczego. Zdaniem składu rozpoznającego zażalenie Trybunał Konstytucyjny nie przekroczył granic wstępnej kontroli skargi konstytucyjnej, a rozstrzygnięcie oparł na ustawowych podstawach. Skarżący zdaje się nie dostrzegać, że ustawodawca precyzyjnie określił warunki formalne skargi konstytucyjnej (art. 46-48 oraz art. 49 w związku z art. 36 ustawy o TK), a na Trybunał Konstytucyjny nałożył obowiązek ich zbadania. Jednym z tych wymogów jest przewidziany w art. 46 ust. 1 ustawy o TK warunek wniesienia skargi konstytucyjnej w trzymiesięcznym terminie oraz przewidziana w art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK przesłanka niedopuszczalności orzekania, występująca między innymi w razie zaistnienia powagi rzeczy osądzonej. Jak wynika z art. 49 w związku z art. 36 ust. 2 ustawy o TK sędzia Trybunału dokonuje formalnej kontroli skargi, wzywając do usunięcia ewentualnych uchybień. Zgodnie z tą regulacją rozpatrywana skarga została poddana procedurze kontrolnej w tym zakresie, a jej wynik okazał się negatywny - Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że skarga została wniesiona po terminie, a dodatkowo, że zakwestionowane przepisy zostały już poddane kontroli Trybunału Konstytucyjnego. Ocena powyższa nie miała charakteru merytorycznego, a ponadto znajdowała podstawę w ustawie o TK.

Odnosząc się natomiast do praktyki stosowania art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK na etapie wstępnej kontroli, Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że przyjęcie - jak tego oczekuje skarżący - formuły umorzenia postępowania znajdującego się w tej fazie rozpoznawania, skutkowałoby brakiem możliwości wniesienia środka odwoławczego. Stąd w razie zaistnienia przesłanki zbędności orzekania w toku formalnej analizy skargi konstytucyjnej, Trybunał przyjmuje mutatis mutandis, że zachodzi podstawa odmowy nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu, możliwa do ewentualnego zweryfikowania na skutek wniesienia zażalenia w trybie art. 49 w związku z art. 36 ust. 4 ustawy o TK.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 49 w związku z art. 36 ust. 7 ustawy o TK, Trybunał Konstytucyjny zażalenia nie uwzględnił.

3

Ts | Repertorium Trybunału Konstytucyjnego - inne orzeczenia:
dokumentpublikacja
Ts 93/11   Postanowienie-Zażalenie z dnia 2012-02-02
 
Z.U. 2012 / 1B / 132
Ts 93/11   Postanowienie z dnia 2011-07-04
 
Z.U. 2012 / 1B / 131
Ts 9/11   Postanowienie-Zażalenie z dnia 2012-02-15
 
Z.U. 2012 / 1B / 107
Ts 9/11   Postanowienie z dnia 2011-04-14
 
Z.U. 2012 / 1B / 106
Ts 85/11   Postanowienie z dnia 2011-12-05
 
Z.U. 2012 / 1B / 130
  • Adres publikacyjny: