44/1/B/2007

POSTANOWIENIE

z dnia 21 lutego 2007 r.

Sygn. akt Ts 54/06

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Marian Grzybowski - przewodniczący

Ewa Łętowska - sprawozdawca

Marek Kotlinowski,

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 sierpnia 2006 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Henryka Barteckiego,

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.

UZASADNIENIE

W skardze konstytucyjnej z 6 marca 2006 r. wniesiono o stwierdzenie niezgodności art. 22 ust. 2 ustawy z dnia 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 9, poz. 88, ze zm.; dalej: u.k.s.) z art. 176 ust. 1 w zw. z art. 45 ust. 1 w zw. z art. 78 Konstytucji. Skarga konstytucyjna została oparta na następującym stanie faktycznym. Postanowieniem z 27 kwietnia 2005 r. Sąd Okręgowy w Zamościu odrzucił kasację skarżącego z powodu nieuiszczenia należnej opłaty. W odpowiedzi na wniesione zażalenie Przewodniczący I Wydziału Cywilnego Sądu Okręgowego w Zamościu zarządzeniem wezwał skarżącego do uzupełnienia braków, zaś postanowieniem z 29 września 2005 r. Sąd Najwyższy odrzucił zażalenie skarżącego na powyższe zarządzenie w sprawie uzupełnienia braków pisma.

Skarżący zarzucił w skardze konstytucyjnej, że zaskarżony przepis art. 22 ust. 2 u.k.s. w zakresie, w jakim wyłącza możliwość zaskarżania zażaleniem zarządzenia przewodniczącego w sądzie drugiej instancji o wezwaniu do uiszczenia wpisu od kasacji jest niezgodny z art. 176 ust. 1 w zw. z art. 45 ust. 1 w zw. z art. 78 Konstytucji. Skarżący wskazał, że niezgodność ta polega na tym, że zaskarżony przepis eliminuje co najmniej dwuinstancyjne postępowanie sądowe, sprzyja woluntaryzmowi decyzyjnemu przewodniczącego sądu drugiej instancji, eliminując prawo do sprawiedliwego rozpatrzenia sprawy oraz powoduje brak prawa do jakiegokolwiek zaskarżenia błędnej decyzji procesowej, pomimo iż nie ma „ustawowego zakazu od zasady kontrolowalności decyzji wydanych w `pierwszej' instancji”.

Postanowieniem z 30 sierpnia 2006 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu. Podstawą rozstrzygnięcia Trybunału było uznanie, że podniesione przez skarżącego zarzuty mają charakter oczywiście bezzasadny. Trybunał wskazał, że konstytucyjna kwalifikacja konkretnych środków zaskarżenia musi uwzględniać całokształt unormowań determinujących przebieg danego postępowania. Jak zaś wynika z akt sprawy, ostateczne orzeczenie o prawach skarżącego wydane zostało na etapie postępowania kasacyjnego, po wydaniu merytorycznych rozstrzygnięć przez sądy pierwszej i drugiej instancji. Nie można tracić z pola widzenia okoliczności, że skarżący miał zapewnioną możliwość wnoszenia środków odwoławczych od decyzji procesowych dotyczących ustalenia wielkości wpisu od skargi kasacyjnej, a także od zażalenia na odmowę przyjęcia kasacji do rozpoznania. Tym samym skarżący miał zapewnioną możliwość kwestionowania wysokości stosownych opłat sądowych. Trybunał podkreślił, że samo uzależnienie rozpatrzenia środka odwoławczego od spełnienia przewidzianych ustawą wymogów nie tylko nie stoi w sprzeczności z treścią prawa do dwuinstancyjnego postępowania, ale jest konieczne dla prawidłowego funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości. Dla wykazania, że doszło do naruszenia tego prawa, konieczne jest zatem przedstawienie argumentów wskazujących na niedopuszczalność wprowadzenia przez ustawodawcę konkretnej przesłanki warunkującej rozpoznanie środka odwoławczego. Skarżący poza ogólnym odwołaniem się do treści wskazanych wzorców konstytucyjnych nie przedstawił, pomimo wezwania zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego, żadnych argumentów wykazujących na niedopuszczalność wyłączenia możliwości zaskarżenia zarządzenia przewodniczącego sądu drugiej instancji w przedmiocie wpisu od kasacji. Uznać należało więc, że w tym zakresie nie wykazał naruszenia konstytucyjnych praw i wolności, co przesądza o niedopuszczalności nadania skardze dalszego biegu.

Zażalenie na postanowienie o odmowie nadania skardze dalszego biegu wniósł skarżący. Skarżący zarzucił, że Trybunał nie uwzględnił w wydanym orzeczeniu wskazanego przez skarżącego stanowiska Sądu Najwyższego, zawartego w postanowieniu z 29 września 2005 r. dotyczącego możliwości zaskarżenia zażaleniem zarządzenia przewodniczącego w sądzie drugiej instancji o wezwaniu do uiszczenia wpisu od kasacji. Zdaniem skarżącego stanowisko Sądu Najwyższego godzi w „filar I UE przyjętych w Nicei Karty Praw Podstawowych, rozdz. VI, wymiar sprawiedliwości - prawo do rzetelnego procesu”.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zaskarżone postanowienie jest prawidłowe, zaś zarzuty podniesione w zażaleniu nie podważają ustaleń dokonanych w zaskarżonym postanowieniu i w ocenie Trybunału nie zasługują na uwzględnienie.

Zarzuty sformułowane w zażaleniu stanowią w istocie powtórzenie zarzutów sformułowanych w skardze konstytucyjnej. Podkreślić należy, że przyjmowana w konkretnej sytuacji kwalifikacja istniejących i wykorzystanych środków zaskarżenia musi uwzględniać całokształt regulacji określających przebieg danego postępowania. Konieczne jest więc w konsekwencji zarówno odniesienie do rodzaju sprawy rozstrzyganej w danym postępowaniu, struktury i charakteru organów podejmujących rozstrzygnięcie, jak i etapu postępowania. Nie może więc pozostawać poza zakresem rozpoznania w niniejszej sprawie fakt, że zarzuty skarżącego związane z naruszeniem prawa do dwuinstancyjnego postępowania, formułowane są w związku z etapem postępowania toczącego się po zakończeniu postępowania przed sądami zarówno pierwszej, jak i drugiej instancji. Dotyczą ponadto postępowania, nie w jego zasadniczym nurcie, lecz postępowania o charakterze incydentalnym, związanym z kwestionowaniem rozstrzygnięć w zakresie formalnych wymogów wniesionego środka odwoławczego. W tym więc zakresie niezbędne dla wykazania zasadności zarzutów jest uzasadnienie istnienia okoliczności przemawiających zdaniem skarżącego za zasadnością zarzutów. Skarżący tymczasem, jak wskazano na to w zaskarżonym postanowieniu, poza ogólnym odwołaniem się do zasad konstytucyjnych i mimo wezwania sędziego Trybunału Konstytucyjnego do uzupełnienia braków skargi nie wskazał na istnienie takowego uzasadnienia. Tym samym za w pełni zasadne uznane musi być stwierdzenie o braku wykazania naruszenia praw i wolności konstytucyjnych w tym zakresie.

Podnoszone przez skarżącego zarzuty, że stanowisko Sądu Najwyższego godzi w „filar I UE przyjętych w Nicei Karty Praw Podstawowych, rozdz. VI, wymiar sprawiedliwości - prawo do rzetelnego procesu”, niezależnie od braku ich uzasadnienia, pozostają bez związku z zakresem kognicji Trybunału oraz zakresem orzekania w zakresie wstępnego rozpoznania skargi konstytucyjnej.

Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę, należało nie uwzględnić zażalenia wniesionego na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania niniejszej skardze konstytucyjnej dalszego biegu.

3